Autorami nowelizacji ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych są posłowie Platformy Obywatelskiej.
Postulują oni zniesienie stażu referendarskiego w ramach aplikacji sędziowskiej. Przypomnijmy, iż na podstawie obecnie obowiązujących przepisów aplikacja sędziowska trwa 48 miesięcy. Przy czym w ramach aplikacji sędziowskiej aplikanci odbywają przez 30 miesięcy zajęcia w Krajowej Szkole i praktyki zgodnie z programem aplikacji, a w przez kolejnych 18 miesięcy staż na stanowisku referendarza sądowego. W okresie stażu aplikant aplikacji sędziowskiej zostaje zatrudniony na stanowisku referendarza sądowego na czas nieokreślony.
Brakuje stanowisk
Zniesienie stażu w sądzie posłowie Platformy Obywatelskiej tłumaczą brakiem możliwości zagwarantowania wszystkim egzaminowanym aplikantom sędziowskim zatrudnienia na stanowiskach referendarskich. Sytuacja ta spowodowana jest niedostateczną ilością zwalnianych stanowisk referendarskich na skutek naturalnego ruchu kadrowego. - Ewentualne zatrudnienie wszystkich aplikantów aplikacji sędziowskiej na stanowiskach referendarzy sądowych może powodować problemy o charakterze organizacyjnym – wskazują autorzy projektu.
W uzasadnieniu projektu nowelizacji posłowie zwracają uwagę na jeszcze jeden problem. Otóż zgodnie z obecnymi przepisami aplikanci sędziowscy powinni odbyć staż na stanowisku referendarza sądowego zgodnie z programem aplikacji uchwalonym przez Radę Programową Krajowej Szkoły. Tymczasem jak zauważają parlamentarzyści, trudno ustalić według jakich założeń należy opracować taki program skoro o miejscu wykonywania pracy w danym sądzie rejonowym będzie decydował prezes tego sądu, a nie Dyrektor Krajowej Szkoły. - W tej sytuacji trudno zidentyfikować cel dydaktyczny aplikacji polegającej na odbywaniu stażu w warunkach, na które Dyrektor KSSiP nie miałby żadnego wpływu – uważają posłowie PO.
Dalej wskazują oni, iż aplikant nadal będzie posiadał dotychczasowego patrona koordynatora np. sędziego, który może mieć trudności ze sprawowaniem patronatu nad osobą wykonującą czynności referendarskie. Jednocześnie zgodnie z obecnymi przepisami Dyrektor Krajowej Szkoły ma obowiązek wyznaczyć aplikantowi patrona stażu. – Mając na uwadze, że po upływie stażu absolwent Krajowej Szkoły może zgłosić się na wolne stanowisko sędziowskie, dojdzie do sytuacji, w której - niezależnie od siebie - patron stażu, patron koordynator oraz sędzia wizytator będą zajmować się opiniowaniem pracy tej samej osoby w tym samym czasie – ostrzegają parlamentarzyści, którzy oceniają, że takie rozwiązanie wydaje się zbędne i kosztowne, ponieważ patron koordynator i patron stażu otrzymują odrębne wynagrodzenia z tego tytułu.