W tej sprawie Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz zwróciła się do Prezesa Krajowej Rady Komorniczej, Rafała Fronczka.
W skargach do RPO obywatele wskazują, iż w przypadku gdy komornik dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego jest ono skuteczne w odniesieniu do wszystkich rachunków bankowych dłużnika prowadzonych przez bank. Co to oznacza? Otóż, bank wprowadza blokadę na każdym z rachunków posiadanych przez dłużnika do wysokości egzekwowanej kwoty. Taka blokada powoduje wstrzymanie wypłat ze wszystkich rachunków, a tym samym ogranicza dostęp do znacznie wyższych środków niż egzekwowana wierzytelność. – Paradoksalnie, im więcej rachunków bankowych posiada dłużnik, tym wyższa kwota zostaje zablokowana – podnosi prof. Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich.
Drugim istotnym problemem, na który skarżą się Polacy do Rzecznika jest terminowość przekazywania przez organy egzekucyjne informacji o uchylenie zajęć egzekucyjnych. Jak się okazuje, zwolnienie blokady na rachunkach bankowych nie następuje automatycznie po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, ale trwa jeszcze przez dłuższy okres czasu. Na odblokowanie konta można czekać nawet miesiąc. Taka samo dotyczy sytuacji, gdy dojdzie do przekazania kwoty długu komornikowi. Dłużnik zostaje pozbawiany możliwości korzystania z zablokowanych środków pomimo tego, że doszło do umorzenia postępowania lub zaspokojenia wierzyciela.
RPO zwraca także uwagę na weryfikację danych dłużnika. Zdarzają się przypadki, gdy dochodzi do omyłkowego zajęcia konta osoby o tożsamych danych co osoba zobowiązana, nie będącej dłużnikiem. Mimo nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, która miała przeciwdziałać takim sytuacjom poprzez identyfikację za pomocą numeru PESEL lub numeru NIP, to część problemów nadal pozostaje nierozwiązana. Chodzi o uchwałę Sądu Najwyższego z 30 maja 2014 r. (sygn. akt III CZP 22/14). Powoduje ona, iż zamieszczanie dodatkowych danych identyfikujących dłużnika (nr PESEL, NIP, KRS) przy nadawaniu klauzuli wykonalności orzeczenia nie dotyczy spraw wszczętych przed 7 lipca 2013 roku. – Tym samym, ryzyko skierowania egzekucji przeciwko osobie, która nie jest dłużnikiem nadal istnieje – zauważa prof. Lipowicz.
W piśmie do Prezesa Krajowej Rady Komorniczej prof. Lipowicz zwróciła się o ustosunkowanie się do przedstawionych problemów i przekazanie informacji o zajętym stanowisku. RPO zależy w szczególności na podjęciu działań, aby wyeliminować sytuacje, w których dochodzi do nieuzasadnionego blokowania wszystkich rachunków bankowych dłużników.
