Dwie osoby, posiadające informacje dotyczące sprawy będącej przedmiotem postępowania administracyjnego, przesłały do organu prowadzącego to postępowanie wspólne pismo zawierające ich oświadczenie. Wiarygodność przekazanych przez nie informacji jest kwestionowana przez stronę, ale te osoby mieszkają w innej części Polski, co utrudnia ich przesłuchanie. Czy ich zeznania w charakterze świadków można zastąpić pisemnym oświadczeniem?
Nie.
Zgodnie z art. 77 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) organ ma obowiązek w wyczerpujący sposób zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 września 2016 r. (sygn. II OSK 3123/14, LEX nr 2167560) zwrócono uwagę, że przepisy k.p.a. z jednej strony wprowadzają dużo swobody w zakresie pozyskiwania przez organ informacji od tzw. osobowych źródeł informacji (por. np. art. 50 § 1 k.p.a. przewidujący możliwość wezwania osoby do wzięcia udziału w czynnościach organu i złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie), ale z drugiej strony wymagają, aby przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka odbywało się z zachowaniem określonych wymogów.
Czytaj także: Postępowanie administracyjne: co musi zawierać wezwanie
Należy do nich wymóg zawiadomienia stron z przynajmniej 7-dniowym wyprzedzeniem o przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadka oraz zapewnienia stronom swobodnego udziału w tej czynności (art. 79 k.p.a.), a także wymóg uprzedzenia świadka o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań (art. 83 § 3 k.p.a.). Z przesłuchania świadka sporządza się protokół (art. 67 § 2 pkt 2 k.p.a.). Organ może zezwolić na dołączenie do protokołu zeznania na piśmie, podpisanego przez zeznającego (art. 70 k.p.a.), ale takie utrwalenie zeznania nie zastępuje protokołu.
