? ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony.
Klauzula rygoru natychmiastowej wykonalności może być zamieszczona w decyzji. Taki rygor można nadać decyzji także po jej wydaniu (w tym przypadku organ wydaje postanowienie – por. art. 108 § 2 k.p.a.).
Istotą natychmiastowej wykonalności jest to, że decyzja staje się wykonalna, mimo że nie jest jeszcze ostateczna. Jak zwrócono uwagę w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 27 lutego 1998 r. (sygn. V SA 688/97, LEX nr 59246), jedną z przesłanek nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności jest „niezbędność" niezwłocznego wdrożenia danego rozstrzygnięcia w życie. Chodzi tu o przypadek, gdy - w danym czasie i w istniejącej sytuacji - nie można obejść się bez wykonania praw lub obowiązków, o których rozstrzygnięto w decyzji, gdyż zwłoka w ich wykonaniu zagraża dobrom określonym w art. 108 § 1 k.p.a. Zagrożenie to musi mieć realny charakter. Podkreśla się, że rygor natychmiastowej wykonalności ma charakter wyjątku od zasady niewykonywania decyzji nieostatecznych, w związku z czym przesłanki uzasadniające taki rygor muszą być poddawane ścisłej wykładni (por. np. wyrok NSA z 30 czerwca 2006 r., sygn. I OSK 116/06, LEX nr 266225).
W art. 135 k.p.a. przyjęto, że w razie nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, organ odwoławczy może – w uzasadnionych przypadkach – wstrzymać to natychmiastowe wykonanie. Powinno to nastąpić w formie postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie (por. art. 123 i art. 141 § 1 k.p.a.). Wydanie takiego postanowienia może nastąpić z urzędu lub na wniosek strony.
Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku NSA z 7 lutego 2012 r. (sygn. II OSK 2562/11, LEX nr 1125523) w trybie art. 135 k.p.a. organ odwoławczy nie podważa zasadności czy zgodności z prawem nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, ale – stwierdzając istnienie uzasadnionego przypadku - wstrzymuje możliwość jej wykonania przed uzyskaniem cechy ostateczności. Okoliczności, które mogą uzasadniać wydanie postanowienia z art. 135 k.p.a., nie muszą istnieć w chwili wydania decyzji i opatrzenia jej rygorem natychmiastowej wykonalności, lecz mogą powstać później.
Anna Puszkarska, radca prawny
