Czy trzynastka po zmarłym pracowniku wchodzi do spadku

Po śmierci pracownika, prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą, w równych częściach, na jego bliskich spełniających warunki do uzyskania renty rodzinnej. Dopiero w braku takich osób, prawa te wchodzą do spadku.

Publikacja: 22.01.2019 05:10

Czy trzynastka po zmarłym pracowniku wchodzi do spadku

Foto: 123RF

- Pracownik, zatrudniony do końca grudnia 2018 roku i uprawniony do trzynastki za ten rok, zginął w wypadku samochodowym na początku stycznia. Nie miał żony i dzieci. Miał tylko niepełnosprawną matkę, którą utrzymywał. Czy pracodawca powinien wypłacić jej trzynastkę po zmarłym bez konieczności przeprowadzania postępowania spadkowego?

Tak.

W art. 631 kodeksu pracy przyjęto, że z dniem śmierci pracownika wygasa jego stosunek pracy. Prawa majątkowe ze stosunku pracy (np. prawo do trzynastki) przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka i inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast w razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.

Czytaj także: Kto otrzyma trzynastkę do końca marca 2019 r. i w jakiej wysokości?

Jak zwrócono uwagę np. w postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 11 grudnia 1996 r. (sygn. III APz 18/96, OSA 1998/10/40), rozwiązanie to jest istotnym uproszczeniem, ułatwiającym sytuację członków najbliższej rodziny zmarłego. Realizacja świadczeń ze stosunku pracy, w którym pozostawał zmarły, następuje na rzecz jego bliskich, spełniających warunki do uzyskania renty rodzinnej, bez konieczności postępowania spadkowego.

Zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 4 i art. 71 ustawy o emeryturach i rentach z FUS warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej spełniają m.in. rodzice zmarłego pracownika, jeżeli zmarły bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania i w chwili jego śmierci osiągnęli wiek 50 lat bądź byli niezdolni do pracy. Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 21 listopada 2011 r. (sygn. II UK 65/11, LEX nr 1119697) granicą przesłanki przyczyniania się przez zmarłego do utrzymania rodziców jest niemożność utrzymania się przez rodziców z własnych źródeł w zakresie podstawowych potrzeb życiowych.

Samo finansowe wsparcie rodziców przez ich dzieci nie może być traktowane, w każdej sytuacji, jako wystarczająca podstawa do przyznania renty rodzinnej. Renta rodzinna nie przysługuje tym rodzicom, którzy mają zapewnione swoje utrzymanie. Utrzymanie nie obejmuje wszelkich wydatków rodziców, gdyż dotyczy jedzenia, mieszkania, ubrania, opłat, opieki medycznej. Zapewnienie utrzymania oznacza zatem nie tyle pomoc finansową (choćby i regularną), ile dostarczanie środków niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

W przypadku opisanym w pytaniu, jeżeli matka zmarłego spełnia warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej, pracodawca powinien wypłacić jej trzynastkę, bez konieczności uzyskania przez nią sądowego stwierdzeniu nabycia spadku bądź notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia. ?

—Anna Puszkarska, radca prawny

podstawa prawna: art. 631 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 917 ze zm.)

podstawa prawna: art. 67 ust. 1 pkt 4, art. 71 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1270 ze zm.)

- Pracownik, zatrudniony do końca grudnia 2018 roku i uprawniony do trzynastki za ten rok, zginął w wypadku samochodowym na początku stycznia. Nie miał żony i dzieci. Miał tylko niepełnosprawną matkę, którą utrzymywał. Czy pracodawca powinien wypłacić jej trzynastkę po zmarłym bez konieczności przeprowadzania postępowania spadkowego?

Tak.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara