Darowizny: osoby, które żyją na tzw. kocią łapę, dla skarbówki są obce

Czy każda darowizna musi być sporządzona przez notariusza? Jak na gruncie podatkowym traktowane są osoby pozostające w nieformalnych związkach? Odpowiada Konrad Turzyński, doradca podatkowy, partner w kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy.

Publikacja: 29.11.2017 06:52

Darowizny: osoby, które żyją na tzw. kocią łapę, dla skarbówki są obce

Foto: www.sxc.hu

Rz: Czy każda darowizna musi być sporządzona przez notariusza?

Konrad Filip Turzyński: Na szczęście nie. Darowizna musi mieć formę aktu notarialnego, tylko gdy jest to niezbędne do przeniesienia własności danego składnika majątku (np. nieruchomości). Do darowania wszystkich innych rzeczy nie jest konieczne zachowanie szczególnych form, jedynie wykonanie darowizny – przekazanie danego składnika majątku.

Należy być szczególnie uważnym przy dokonywaniu darowizny praw (udziałów, akcji). Nie dość, że przepisy prawa lub postanowienia umowy spółki mogą ograniczać możliwość ich transferu np. poprzez konieczność uzyskania zgody zarządu lub wspólników, to dodatkowo np. w przypadku udziałów sp. z o.o. pozostaje wątpliwość, czy można dokonać ich darowizny bez zachowania formy aktu notarialnego.

Przeprowadzenie darowizny w tzw. zerowej grupie podatkowej, a więc gdy korzysta ona z pełnego zwolnienia z podatku, w akcie notarialnym wyklucza konieczność dodatkowego zawiadamiania urzędu skarbowego.

Czyli podatnik nie musi wypełniać dodatkowego formularza i zawiadamiać fiskusa?

Te obowiązki przejmuje na siebie notariusz – ani obdarowany, ani darczyńca nie muszą dodatkowo spowiadać się w swoich urzędach. W przypadku gdy taka darowizna będzie udokumentowana jedynie w formie pisemnej, koniecznie trzeba pamiętać o jej zgłoszeniu do urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy.

Jak na gruncie podatkowym traktowane są osoby pozostające w nieformalnych związkach?

Są traktowane dokładnie tak samo, jakby darowizny dokonywali pomiędzy sobą zupełnie obcy ludzie. Ustawodawca nie przewidział żadnych preferencji podatkowych dla osób niepowiązanych więzami krwi czy małżeństwa. Oznacza to, że wszelkie darowizny pomiędzy nimi w wysokości przekraczającej 4902 zł pozostają opodatkowane. Stawka opodatkowania wynosi zaś, w zależności od wartości darowizny, 12–20 proc. Takie osoby, korzystając z ostatniej deski ratunku, mogą w konkretnych przypadkach przejrzeć katalog bardzo nielicznych zwolnień przewidzianych ustawą.

Czy dotyczy to także par jednopłciowych?

Pary jedno- czy różnopłciowe niepozostające małżeństwem są w równie złej sytuacji. Traktuje się je tak samo jak osoby obce.

Jak liczyć limity zwolnień w podatku od spadków i darowizn dla danych grup podatkowych?

Podstawą opodatkowania pozostaje tzw. czysta wartość nabywanego majątku. Jest ona zdefiniowana jako wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów. Istotny dla oceny tej wartości jest stan nabywanego majątku z dnia nabycia i jego ceny rynkowej z dnia złożenia oświadczenia przez darczyńcę lub spełnienia darowizny.

Co potem?

W drugiej kolejności istotne jest ustalenie wartości majątku nabytego w drodze spadku lub darowizny od danej osoby w ciągu ostatnich pięciu lat. Kwoty wolne od podatku (9637 zł w pierwszej grupie, 7276 zł w drugiej grupie, 4902 zł w trzeciej grupie) wyglądają być może atrakcyjnie, gdyby były stosowane do jednorazowych transakcji – należy jednak pamiętać, że dotyczą wartości majątku nabytego w ostatnim pięcioleciu. Mając już ustalone te wartości, należy je porównać z tabelą wskazującą stawki podatku. —rozmawiała Aleksandra Tarka

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego