Sprawy kolejnych polskich sędziów i prokuratora w Europejskim Trybunale Praw Człowieka

Wiriginia Brodowiak i Krzysztof Dżus skarżą Polskę za to, że ich sprawy sądowe, dotyczące - odpowiednio - oskarżenia o oszustwo i kwestii wypłacania świadczeń z systemu ZUS, rozstrzygał sędzia wybrany w procedurze z udziałem nowej KRS.

Aktualizacja: 20.07.2021 13:29 Publikacja: 20.07.2021 12:47

Sprawy kolejnych polskich sędziów i prokuratora w Europejskim Trybunale Praw Człowieka

Foto: Adobe Stock

Skarżący zarzucają, że wbrew art. 6 Konwencji praw człowieka i podstawowych wolności, Polska nie zapewniła im prawa do rzetelnego procesu przez niezawisłym i bezstronnym sądem, ustanowionym zgodnie z prawem.

ETPC potwierdził już dopuszczenie Rzecznika Praw Obywatelskich w charakterze "przyjaciela sądu" (amicus curiae) do sprawy Brodowiak i Dżus (skargi nr 28122/20 i 48599/20).

To kolejna sprawa tocząca się przed ETPC, dotycząca nominacji sędziowskich. Jedna z wcześniejszych dotyczy powołań do nowych izb Sądu Najwyższego – sprawa Reczkowicz i inni przeciwko Polsce, w której Trybunał wyda wyrok 22 lipca 2021 r. Inna sprawa dotyczy oddalenia skargi firmy Advance Pharma przez Sąd Najwyższy obradujący w składzie wyłonionym na wniosek nowej KRS. W obu tych sprawach RPO przedstawił opinie przyjaciela sądu.

- Wszystkie te sprawy mogą mieć daleko idące implikacje dla zachowania rządów prawa, trójpodział władzy oraz niezależności sądownictwa w Polsce. Dotyczą statusu sędziów oraz wydawanych przez nich orzeczeń decyzji. Obnażają poważne problemy wynikające ze zmian dokonanych w ostatnich latach w systemie prawnym i sądowniczym w Polsce przez władzę ustawodawczą i wykonawczą, zagrażających stabilności orzeczeń sądowych oraz interesom stron postępowania sądowego - informuje Biuro RPO, którym obecnie kieruje Stanisław Trociuk.

Zwrócił się również o dopuszczenie do kolejnych spraw dotyczących zmian w wymiarze sprawiedliwości: sędziów Łukasza Bilińskiego i Pawła Juszczyszyna oraz prokuratora Waldemara Pionki.

Skarga sędziego Łukasza Bilińskiego dotyczy procedury przeniesienia do innego wydziału sądowego, z naruszeniem gwarancji konwencyjnych (skarga nr 13278/20). Skarżący wskazał, że  orzekała w niej Krajowa Rada Sądownictwa nie dająca gwarancji niezależności i bezstronności, a od jej rozstrzygnięcia nie przysługiwała mu droga sądowa. Zarzucił także, że nagłe przeniesienie go do innego wydziału sądowego było formą represji za orzeczenia wydawane w sprawach wolności zgromadzeń, których treść nie spełniała oczekiwań władz politycznych.

Skarga sędziego Pawła Juszczyszyna wpłynęła ma związek z podjętymi wobec niego środkami dyscyplinarnymi, łącznie z zawieszeniem w wykonywaniu funkcji sędziego i obniżeniem wynagrodzenia (skarga nr 35599/20). RPO wyjaśnia, że sprawa dotyczy wykorzystywania reżimu odpowiedzialności dyscyplinarnej do wywierania wpływu na sędziów: uniemożliwienia im działania w sposób, który odpowiada rządzącym, albo przeciwnie – nakłaniania ich do podjęcia takich działań, jakich władze oczekują. Działania te równocześnie podejmowane są z zamiarem podważenia wiarygodności sędziów, pozbawienia ich autorytetu i zaufania opinii publicznej.

Do ETPC trafił też wniosek Rzecznika o dopuszczenie do sprawy wniesionej przez prokuratora Waldemara Pionka (skarga nr 26004/20), w związku z uchyleniem mu immunitetu i zawieszeniem w wykonywaniu czynności przez Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego. Skarżący wskazał także, że podjęte wobec niego środki wpisują się w kampanię nękania go oraz podważania reputacji zawodowej w związku z prowadzaniem i umorzeniem postępowania dotyczącego rzekomych błędów medycznych przy leczeniu ojca urzędującego Ministra Sprawiedliwości.

Skarżący zarzucają, że wbrew art. 6 Konwencji praw człowieka i podstawowych wolności, Polska nie zapewniła im prawa do rzetelnego procesu przez niezawisłym i bezstronnym sądem, ustanowionym zgodnie z prawem.

ETPC potwierdził już dopuszczenie Rzecznika Praw Obywatelskich w charakterze "przyjaciela sądu" (amicus curiae) do sprawy Brodowiak i Dżus (skargi nr 28122/20 i 48599/20).

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP