SN ogranicza kierowanie do Gostynina - uchwała siedmioosobowego składu Izby Cywilnej

Nie można w trybie cywilnego zabezpieczenia umieszczać osób w Ośrodku w Gostyninie.

Aktualizacja: 09.03.2021 13:11 Publikacja: 09.03.2021 13:03

SN ogranicza kierowanie do Gostynina - uchwała siedmioosobowego składu Izby Cywilnej

Foto: AdobeStock

To sedno wtorkowej uchwały poszerzonego, siedmioosobowego składu SN obradującego pod przewodnictwem Dariusza Zawistowskiego, prezesa Izby Cywilnej SN.

SN odpowiadał na pytania prawne Rzecznika Praw Obywatelskich czy można w trybie zabezpieczenia umieścić uczestnika postępowania w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie.

Tym problemem zajmował się już trzyosobowy skład SN podejmując w styczniu 2019 r. uchwałę ( III CZP 75/18), że w sprawie toczącej się na podstawie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (nazywana potocznie ustawą o "bestiach", chociaż mają odpowiednie zastosowanie przepisy KPC o postępowaniu zabezpieczającym, niedopuszczalne jest jednak udzielenie zabezpieczenia przez umieszczenie osoby, w Ośrodku w Gostyninie.

Przypadki pozwalające uprawnionym organom wkraczać w wolność człowieka muszą być unormowane jasno, precyzyjnie i jednoznacznie, nie powinny dawać zbyt dużej swobody nawet sądowi – wskazał w uzasadnieniu tamtej uchwały sędzia SN Jacek Gudowski. – W tych zaś sprawach faktyczne pozbawienie wolności następuje na podstawie przepisów proceduralnych (Kpc.), w praktyce jest zbliżone do stosowania analogii, która w sprawach o pozbawianie wolności jest niedopuszczalne.

Już po tej uchwale kilka sądów zaprezentowało stanowisko odmienne i udzieliły one zabezpieczenia polegającego na umieszczeniu osób w KOZZD, wskazując że konstytucyjna gwarancja prawa do wolności nie jest wartością bezwzględną i nadrzędną nad innymi dobrami. Konstytucja gwarantuje bowiem również innym obywatelom prawo do ochrony życia i zdrowia.

Tą ustawą zajmował się też Wyrok Trybunał Konstytucyjny stwierdzający zgodność jej przepisów z konstytucją, i RPO go respektuje, ale wskazuje, że nie oznacza to, że praktyka stosowania tej ustawy jest konstytucyjna.

Poza tym RPO kilkukrotnie wizytował ten Ośrodek, rozpoznaje skargi jego pacjentów ocenia, że także warunki bytowe mogą zostać uznane za naruszające przepisy konstytucji, m.in prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Tym bardziej więc winien w tej sprawie wypowiedzieć się poszerzony skład Sądu Najwyższego.

Dodajmy, że RPO kilka razy do Ministra Sprawiedliwości o pilne uregulowanie tych kwestii, ale MS jako wystarczającą podstawę prawną dla ograniczenia i pozbawienia wolności danej osoby widzi w przepisach cywilnych o zabezpieczeniach.

sygn. akt III CZP 89/19

To sedno wtorkowej uchwały poszerzonego, siedmioosobowego składu SN obradującego pod przewodnictwem Dariusza Zawistowskiego, prezesa Izby Cywilnej SN.

SN odpowiadał na pytania prawne Rzecznika Praw Obywatelskich czy można w trybie zabezpieczenia umieścić uczestnika postępowania w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO