Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy stanowiące, iż renciście nie należy się świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, naruszają ustawę zasadniczą.

Czytaj też: Świadczenie pielęgnacyjne a renta lub emerytura

Strona skarżąca wniosła o uznanie za niekonstytucyjny art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych z z art. 71 ust. 1 zd. drugie, art. 2 i art. 32 Konstytucji RP.

Przepisy o świadczeniach rodzinnych stanowią, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub pracy zarobkowej przysługuje matce albo ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzicom zastępczym lub innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny w przypadku, gdy nie podejmują lub rezygnują z pracy zarobkowej, by opiekować się osobą z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, które wymagają stałej lub długotrwałej opieki i pomocy.

Zaskarżony przepis wyklucza jednak możliwość otrzymania tego świadczenia przez osobę, która ma ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego albo rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

W ocenie skarżącej w przepisie tym nieprawidłowo zostały potraktowane osoby z ustalonym prawem do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Jak podkreśliła, prawo nie zabrania osobom z orzeczoną całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy podejmowania zatrudnienia w okresie pobierania świadczenia.

Wskazuje także, że wyłączenie przez ustawodawcę opiekunów-rencistów z możliwości pobierania świadczenia pielęgnacyjnego jest sprzeczne z konstytucyjnym obowiązkiem państwa do korzystania z szczególnej pomocy ze strony państwa przez rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej a także ogólnymi zasadami ustrojowymi, takimi jak zasady równości oraz sprawiedliwości społecznej.

O niezgodności z konstytucją zaskarżonego przepisu zdecydowano większością głosów. Zdanie odrębne zgłosił sędzia Mariusz Muszyński. Trybunał Konstytucyjny uznał, że sytuacja faktyczna oraz prawna opiekunów mających ustalone prawo do renty, lecz rezygnujących z dalszego zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną wskazuje na podobieństwo do sytuacji opiekunów, którzy nie mają przyznanego prawa do renty, lecz również rezygnują z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. A wyłączenie z możliwości uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego stanowi „nieproporcjonalne i nieuzasadnione różnicowanie" i „jest niedopuszczalne".

Utrata mocy zaskarżonego przepisu ustawy o świadczeniach rodzinnych nastąpi po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Sygnatura akt: SK 2/17