Rok pod znakiem obniżek stóp procentowych w Polsce

W procesie dezinflacji – poza oczekiwanymi efektami wysokiej bazy (związanymi z podwyżką VAT na żywność i cen energii w 2024 r.) – pomogło wiele czynników. Po pierwsze: coroczna rewizja koszyka GUS, która tym razem pomogła wskaźnikowi inflacji obniżyć się o blisko pół punktu proc. Po drugie: przedłużenie przez rząd działań osłonowych na ceny energii dla gospodarstw domowych do końca roku. Co więcej, obniżki taryf przez URE oraz widoki na kolejną sprawiają, że odmrożenie cen prądu od stycznia 2026 r. jawi się jako niemal neutralne dla portfeli. Podczas czwartkowej konferencji prasowej prezes Glapiński, mówiąc o ryzykach dla inflacji, nawet pominął ten wątek.

Czytaj więcej:

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Czy w 2026 roku złoto i srebro będą nadal tak mocno błyszczały?

Metale szlachetne dały bardzo dobrze...

Pro

W końcu po trzecie: szereg dezinflacyjnych lub nawet deflacyjnych tendencji. Ceny paliw są niższe niż przed rokiem, ceny żywności rosną najwolniej od ponad roku, umocnienie złotego sprzyja niższym cenom towarów z importu. Silniej od prognoz spadała w 2025 r. inflacja bazowa (bez cen energii i żywności) – lepsza miara presji popytowej w gospodarce. Jeszcze nawet w projekcji z marca NBP przewidywał, że do końca roku inflacja bazowa spadnie tylko w okolice 4 proc. Będzie najpewniej o punkt proc. niższa. Spadkowi inflacji bazowej sprzyja obniżenie się tempa wzrostu cen usług (w październiku 5,6 proc. r/r, najniżej od sześciu lat). Kluczowe dla RPP tempo wzrostu wynagrodzeń też jest wolniejsze od oczekiwań (najniższe od ponad 4,5 roku). Ba, w komunikacie po grudniowym posiedzeniu po raz pierwszy od dawna nie znalazło się określenie, że dynamika płac jest „podwyższona”. Według wyliczeń ekonomistów Pekao, realne tempo wzrostu płac jest już zbliżone do tempa wzrostu produktywności pracy, a więc właściwie nie generuje presji inflacyjnej.

Co dalej ze stopami procentowymi?

– W tej chwili doskonała – tak o obecnej głównej stopie procentowej NBP 4 proc. mówił w czwartek prezes NBP Adam Glapiński. – Ale inni członkowie Rady, jeśli obecne parametry się utrzymają, będą zapewne zgłaszać wnioski o dalsze niewielkie poluzowanie – zastrzegał. Wyjaśniał, że „myśli, że RPP będzie chciała chwilę przyjrzeć się efektom dotychczasowych obniżek, a potem przystąpić do dalszych”. Średnia prognoz ekonomistów dla „Rzeczpospolitej” to obniżki w 2026 r. do poziomu 3,50 proc. dla głównej stopy NBP, zapewne skoncentrowane w pierwszej połowie roku. Jednocześnie oczywiście prognozy różnią się między sobą. Przykładowo, analitycy z Credit Agricole spodziewają się obniżki stóp już tylko do 3,75 proc., z ING Banku Śląskiego oczekują cięć do 3,25 proc., a z mBanku do 3 proc. Kluczowe dla RPP będą bieżące odczyty inflacji oraz jej prognozy.

Wydaje się więc, że prawdopodobieństwo kolejnej obniżki stóp procentowych w styczniu lub lutym jest małe. I nie chodzi tylko o to, że coś może się w trendach inflacji drastycznie zmienić. – Acz początek roku to nowe cenniki firm, wejście w życie podwyżki płacy minimalnej, podwyżki opłat i ewentualnie podatków – zauważa Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego. Zasadniczym argumentem za przerwą w procesie obniżek wydaje się fakt, że ostateczne dane o inflacji w styczniu i lutym poznamy dopiero w połowie marca, po rewizji koszyka GUS. Dodatkowo, jakiś wpływ na odczyty inflacji może mieć przejście przez GUS od stycznia na nową klasyfikację towarów i usług (COICOP 2018). RPP może chcieć to przeczekać i – o ile perspektywy inflacji się nie pogorszą – znów obniżać stopy na wiosnę.