- Nauczyciel korzystał ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Czy czas takiego zwolnienia wlicza się do okresu, od którego zależy nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego?
Tak. W art. 48 Karty Nauczyciela przewidziano, że nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (dalej u.w.r.). W myśl art. 2 u.w.r. pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Natomiast pracownik, który nie przepracował całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej sześć miesięcy. Przepracowanie co najmniej sześć miesięcy nie jest wymagane w sytuacjach wymienionych w art. 2 ust. 3 u.w.r. Należy do nich m.in. nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem zgodnie z organizacją pracy szkoły.
W uchwale z 25 lipca 2003 r. (sygn. III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26) Sąd Najwyższy przyjął, że warunkiem nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego. Potwierdziła to uchwała SN z 7 lipca 2011 r. (sygn. III PZP 3/11, OSNP 2012/1-2/3), zgodnie z którą okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do sześciomiesięcznego przepracowanego okresu, wymaganego do nabycia prawa do trzynastki. W uchwale z 13 grudnia 2005 r. (sygn. II PZP 9/05, OSNP 2006/7-8/109) SN stwierdził jednak, że nauczyciel zwolniony od pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej z prawem do wynagrodzenia zachowuje u pracodawcy prawo do wypłaty trzynastki.
Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przewidziano w art. 31 ust. 1-2 ustawy o związkach zawodowych. Jak zwrócono uwagę we wskazanej wyżej uchwale SN z 13 grudnia 2005 r., w okresie takiego zwolnienia pracownik nie wykonuje co prawda obowiązków pracowniczych wynikających z zakresu czynności przypisanego jego stanowisku pracy, ale nie jest w istocie nieobecny w pracy z powodu niemożności stawienia się i jej świadczenia. Jako członek zarządu zakładowej organizacji związkowej wykonuje u danego pracodawcy, objętego jej działaniem, obowiązki w zakresie obrony szeroko pojętych praw i interesów pracowników, ich reprezentacji w sporach z pracodawcą, przestrzegania przepisów prawa pracy i inne, powierzone tej organizacji przepisami o związkach zawodowych. W tym sensie wykonuje zatem pracę u danego pracodawcy, tylko inną niż wynikająca ze stosunku zobowiązaniowego łączącego go z pracodawcą. Jest to więc okres faktycznie przepracowany u danego pracodawcy.
podstawa prawna: art. 48 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1379 ze zm.)
