Wielu sprowadza udział papieża Polaka do duchowego „patronatu" nad opozycją antykomunistyczną. Tymczasem wiele działań rozgrywało się nie tylko w warstwie duchowej i moralnej, ale też na poziomie czysto politycznej rozgrywki. Współcześnie historycy znają szereg źródeł, które o tym świadczą, a o których wówczas nie mieliśmy pojęcia. Dotyczy to między innymi korespondencji pomiędzy Janem Pawłem II a doradcą amerykańskich prezydentów Zbigniewem Brzezińskim, a także dokumentów rejestrujących relacje Stolicy Apostolskiej ze Stanami Zjednoczonymi za prezydentury Ronalda Reagana, które pokazują, jak ogromną polityczną rolę odgrywał Karol Wojtyła w polityce międzynarodowej pomiędzy blokiem sowieckim a zachodnimi mocarstwami demokratyczno-kapitalistycznymi. Sam papież miał kiedyś powiedzieć do Bronisława Geremka, który go wypytywał o różne polityczne rzeczy, następujące słowa: „Ja już i tak przekraczam swoje kompetencje". W tym zdaniu chodziło o to, że papież był dużo bardziej zaangażowany w bardzo konkretnym wymiarze, w realnych działaniach, dążących do rozbicia komunizmu od środka, wyzwolenia Polski i pozostałych państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej.
Polityczna rola papieża była realna i niepodważalna, więc jeśli chcielibyśmy na nowo przeprowadzić periodyzację dwudziestowiecznej historii, to powinniśmy podzielić ją na epoki tak, aby 16 października 1978 roku stanowił punkt rozpoczynający nową epokę. Epoki, w której pierwszy raz w historii Polak stawał na tak istotnym i wpływowym stanowisku decyzyjnym, które miało znaczenie absolutnie globalne.
Karol Wojtyła stał się głową malutkiego, a jednocześnie bardzo wpływowego państewka. Jeżeli dodamy jeszcze do tego rolę, jaką odegrał Zbigniew Brzeziński, który był blisko amerykańskich decydentów politycznych w owym czasie, to zobaczymy, że Polacy mieli istotny wpływ na sytuację globalną, a przecież w historii naszego narodu nie zdarzało się to naprawdę nadzwyczaj często.
Tego typu konkretne działania papieża w kontekście obalenia komunizmu dawały wsparcie i ochronny parasol dla Solidarności oraz dla Lecha Wałęsy oraz innych działaczy osobiście. Późniejsza reakcja papieża na wprowadzenie stanu wojennego w grudniu 1981 r. i późniejsza pełna koordynacja polityczna ze Stanami Zjednoczonymi w połowie lat 80., również miały bardzo istotne znaczenie dla tego, co się stało kilka lat później.
Ojciec Święty uczył nas również po 1989 r., jak przeprowadzać transformację ustrojową. Dziś można odnieść wrażenie, że Jan Paweł II pilnował bowiem, żeby na początku lat 90. transformacja nie poszła w Polsce w kierunku radykalnie nacjonalistycznym, tylko żeby opierała się na integracji ze strukturami zachodnimi, z NATO oraz z Unią Europejską. To wszystko były tematy, które papieża żywo interesowały. ©?
