Paweł Kowal: Jakie państwo po powstaniu

Powstanie styczniowe, czyli – jak podobno mawiał Roman Dmowski – „powstanie dwudziestolatków", nie miało szans.

Aktualizacja: 24.01.2018 21:50 Publikacja: 24.01.2018 18:36

"Patrol powstańczy”, obraz Maksymiliana Gierymskiego.

Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie

Ale gdyby jednak coś w XIX-wiecznej polityce drgnęło? Gdyby powstanie styczniowe wygrało, jakie wtedy powstałoby państwo? Krótka analiza symboliki ówczesnego zrywu, a także jego przywódców i ich programu prowadzi do wniosku, że powstałoby prawdopodobnie federacyjne państwo złożone najpewniej z przynajmniej trzech członów: Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rusi/Ukrainy.

Kilkadziesiąt lat później, kiedy faktycznie udało się odzyskać niepodległość, trendy nacjonalistyczne na świecie były już tak mocne, że bardziej typowe było tworzenie mniejszych narodowych państw niż myślenie, że unie mogą dać narodom więcej. To pół wieku po powstaniu wiele zmieniło, w 1918 r. byliśmy jak po rozwodzie albo przynajmniej w separacji.

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

UE miała uczynić Europę globalnym graczem, a w rzeczywistości doprowadziła do sytuacji, w której nik

felietony

Wolfgang Münchau pokazuje coraz większy problem liberałów

Wielce fetowany ostatnio w Polsce Wolfgang Münchau, autor książki „Kaput” o systemowej zapaści niemieckiej gospo...

Materiał Promocyjny

25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju

Odpowiedzialny biznes przechodzi kolejną ewolucję związaną z nowymi wymaganiami regulacyjnymi. Tym razem celem jest strategiczna transformacja pozwalająca na skuteczną ochronę środowiska i praw człowieka. Jak odpowiedzieć na te wyzwania?