Polska szybko nadrabia straty podatkowe

Fiskus ma nadzieję, że także w tym roku wpływy z podatków będą rosły szybciej niż gospodarka. W relacji do PKB mają być najwyższe od 2008 r.

Aktualizacja: 07.05.2018 22:12 Publikacja: 07.05.2018 21:06

Polska szybko nadrabia straty podatkowe

Foto: Bloomberg

Dochody państwa z głównych podatków – w tym VAT, akcyzy, CIT, i PIT w 2017 r. sięgnęły 21,1 proc. PKB – wynika z danych Eurostatu. To 0,5 pkt proc. więcej niż rok wcześniej i o 1,4 pkt proc. więcej niż w 2015 r.

To diametralna zmiana w stosunku do lat poprzednich, gdy te wpływy w relacji do PKB albo spadały, albo utrzymywały się na stosunkowo niskim poziomie. Resort finansów wyjaśnia, że za taką poprawą kryje się sukces w uszczelnianiu systemu.

Co ciekawe, o sukcesie można także mówić na tle innych krajów UE. Bo Polska znalazła się w grupie krajów unijnych o najszybciej rosnących dochodach z głównych danin – wynika z analizy „Rzeczpospolitej". Lepiej niż my ze ściągalnością podatków w 2017 r. radziły sobie tylko Francja, Malta, Cypr i Holandia (odpowiednio wzrost o 0,6–1 pkt proc. PKB), a Belgia osiągnęła podobne wyniki jak my. Jeśli zaś chodzi o sam VAT, lepiej niż my w 2017 r. wypadł tylko Cypr (u nas wpływy wzrosły o 0,4 pkt proc. PKB, na Cyprze – o 0,5 pkt proc.).

Ministerstwo Finansów chce powtórzyć ten sukces także w tym roku. W wieloletnim planie finansowym na lata 2018–2021 zapisano, że w 2018 r. wpływy z głównych podatków mają się zwiększyć do 21,5 proc. PKB, a w 2019 r. – do 21,6 proc. PKB. Przede wszystkim chodzi o VAT i akcyzę (wzrost do 14 proc. w 2018 r. z 13,7 proc. PKB rok wcześniej), w mniejszym stopniu o PIT i CIT (wzrost do 7,5 proc. z 7,4 proc. PKB).

– To ambitne założenia – komentuje Karol Pogorzelski, starszy ekonomista ING Banku. – Skoro stawki podatkowe nie rosną, a udział podatków w gospodarce ma się zwiększać, to znaczy, że rząd liczy na kolejne efekty uszczelniające. Tyle że proste luki w systemie już zostały załatane, pozostały te trudniejsze sprawy – wyjaśnia.

Tymczasem resort finansów szacuje, że w latach 2018–2019 uszczelnianie przyniesie ok. 16,6 mld zł (w tym roku 10,7 mld zł, a w przyszłym prawie 6 mld zł). To mniej więcej tyle samo co w latach 2016–2017 (odpowiednio 6,6 mld zł oraz 10,4 mld zł).

Główne działania, już realizowane i planowane, to m.in. mechanizm podzielonej płatności (tzw. split payment, który być może stanie się mechanizmem obowiązkowym dla wszystkich). Resort wylicza także System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR wszedł w życie z końcem kwietnia, ma analizować przepływy na kontach bankowych podatników)), analizator JPK czy rozwój systemu monitorowania drogowego przewozu towarów wrażliwych.

W ramach podatków od dochodów fiskus chce ograniczyć stosowanie mechanizmów tzw. agresywnego planowania podatkowego, wprowadził też zmiany dotyczące podatku u źródła.

– Jak już mówiłem, to ambitne plany, ale możliwe do zrealizowania – ocenia Pogorzelski. – Widać po wpływach podatkowych w I kw. tego roku, które okazują się wyższe od oczekiwanych. Za to gorzej może być w 2019 r., gdy spodziewane spowolnienie gospodarcze może obniżyć takie wpływy z podatków – dodaje.

Luka w VAT już prawie na poziomie średniej UE

W 2017 r. tzw. luka w VAT wynosiła ok. 25 mld zł i sięgała 14 proc. potencjalnych wpływów – szacuje Ministerstwo Finansów, na podstawie metodologii Komisji Europejskiej. To o ok. 6 pkt proc. mniej niż w 2015 r. (wówczas był to bardzo wysoki poziom 23,9 proc.). Luka na poziomie 14 proc. jest zbliżona do średniej w UE, która w 2015 r. wyniosła 12,8 proc.

Dochody państwa z głównych podatków – w tym VAT, akcyzy, CIT, i PIT w 2017 r. sięgnęły 21,1 proc. PKB – wynika z danych Eurostatu. To 0,5 pkt proc. więcej niż rok wcześniej i o 1,4 pkt proc. więcej niż w 2015 r.

To diametralna zmiana w stosunku do lat poprzednich, gdy te wpływy w relacji do PKB albo spadały, albo utrzymywały się na stosunkowo niskim poziomie. Resort finansów wyjaśnia, że za taką poprawą kryje się sukces w uszczelnianiu systemu.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet i podatki
Polska w piątce krajów UE o najwyższym deficycie. Będzie reakcja Brukseli
Budżet i podatki
Ponad 24 mld zł dziury w budżecie po I kwartale. VAT w górę, PIT dołuje
Budżet i podatki
Francja wydaje ciągle za dużo z budżetu
Budżet i podatki
Minister finansów: Budżet wygląda całkiem dobrze
Budżet i podatki
Polacy zmienili nastawienie do podatków. Zawinił Polski Ład