Licencjonowani doradcy będą konkurować z adwokatami

Ustawa ma znacząco zwiększyć dostęp do pomocy prawnej zarówno osób prywatnych, jak i właścicieli małych firm.

- Mimo oporów, ataków, krytyki będziemy szli drogą otwierania zawodów prawniczych, by przeciętny Polak mógł korzystać z usług prawników - powiedział Jarosław Kaczyński, prezentując projekt wraz z ministrem sprawiedliwości. Dziś, zdaniem premiera, wielu ludzi nie stać na prawników, czyli w praktyce są pozbawieni ochrony prawnej. Minister Zbigniew Ziobro dodał, że projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom absolwentów wydziałów prawa, bo umożliwi im wykonywanie zawodu poza korporacjami adwokatów i radców.

Otwarcie dostępu do zawodów prawniczych, zwiększenie konkurencji na rynku usług prawnych i obniżenie ich kosztów to zasadnicze idee projektu przygotowywanego od wielu miesięcy w Ministerstwie Sprawiedliwości. Ustawa ma wprowadzić trzystopniowy system licencji na wykonywanie zawodu doradcy prawnego. Pozwoli sukcesywnie zdobywać uprawnienia do zarobkowego świadczenia usług, począwszy od udzielania porad, a skończywszy na takich samych kompetencjach, jakie mają dziś adwokaci i radcowie.

- To rozwiązanie wzorowane na Szwecji i Finlandii. Tam adwokaci nie mają monopolu na udzielanie pomocy prawnej - tłumaczył Andrzej Prus, współautor projektu z organizacji młodych prawników Fair Play. - Dzięki konkurencji doradców nie mogą windować cen.

Zdaniem Daniela Krajewskiego, prezesa Stowarzyszenia Doradców Prawnych, z możliwości zawodowych stworzonych przez ustawę mogłoby skorzystać od kilku do kilkunastu tysięcy osób.

- Złamanie monopolu i większa konkurencja muszą obniżyć ceny usług prawniczych i poprawić ich jakość - zapewnia. I wylicza zalety projektu: będzie można świadczyć usługi prawne w spółce kapitałowej, zakładać spółki prawników z innymi profesjami, firmy prawnicze będą mogły wchodzić na giełdę.

Zdaniem Stanisława Rymara, prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, gdyby doradcy mogli robić to samo co adwokaci bez skutecznego nadzoru państwa, mogliby szkodzić ludziom korzystającym z ich usług. Dlatego władze samorządu adwokackiego będą ostrzegać przed dopuszczeniem do działania prawników nienależycie zweryfikowanych pod względem profesjonalizmu.

-Ta ustawa narazi ludzi na niefachową i nieetyczną pomoc prawną -ostrzega szef palestry.

Podobnie krytycznie wypowiada się Zenon Klatka, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

-Ustawa o doradcach to nie może być brama, przez którą oni wejdą, i to krótszą drogą, na to samo pole, na którym pracują dziś radcy czy adwokaci - protestuje.

Mówi, że w środowisku radców słychać głosy zdecydowanych na przejście do zawodu licencjonowanego doradcy.

-Nieograniczeni zasadami etyki zawodowej, zakazem reklamy, niezagrożeni postępowaniem dyscyplinarnym, bez obowiązku płacenia składki samorządowej, będą mogli robić to samo co dotychczas -stwierdza prezes Klatka. - Nie zaakceptujemy ustawy w takiej postaci. Będzie zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego.

Rządowe prace nad projektem potrwają jeszcze ok. dwóch miesięcy. Jeśli Sejm weźmie się za niego szybko, ustawa może być uchwalona nawet za cztery - pięć miesięcy -obiecał minister Ziobro.

¦ Wymagania: magister prawa, wniosek do Prawniczej Komisji Licencyjnej

¦ Uprawnienia: porady prawne, występowanie jako pełnomocnik substytucyjny przed sądami i trybunałami pod nadzorem doradcy z licencją II stopnia, adwokata lub radcy prawnego (z wyjątkiem spraw rodzinnych, opiekuńczych, nieletnich, o przestępstwa karne i skarbowe)

LICENCJA II STOPNIA

¦ Wymagania: dwa lata praktyki jako doradca I stopnia, udział jako pełnomocnik substytucyjny w 30 terminach rozpraw wyznaczonych w dziesięciu postępowaniach albo ukończenie szkolenia w instytucji akredytowanej przez Prawniczą Komisję Licencyjną albo w ciągu ośmiu lat przed złożeniem wniosku o licencję: zdany egzamin notarialny, praca jako asesor notarialny, notariusz, referendarz sądowy, asystent sędziego, komornik, doradca podatkowy, rzecznik patentowy, trzy lata pracy na stanowisku związanym z legislacją w urzędzie administracji publicznej albo w obsłudze prawnej urzędu