Sejm nie zajmie się propozycją zniesienia zakazu pracy adwokatów na etacie

Komisja Petycji w Sejmie uznała w środę, że nie będzie dalej pracować nad wnioskami o zniesienie niemożliwości zatrudnienia adwokata na umowę o pracę. Tymczasem Naczelna Rada Adwokacka pracuje nad propozycją tzw. adwokackiej umowy o współpracę.

Publikacja: 16.10.2024 20:45

Sejm nie zajmie się propozycją zniesienia zakazu pracy adwokatów na etacie

Foto: Adobe Stock

Pierwsza z petycja dotyczyła uchylenia art. 4b ust. 1 pkt. 1 prawa o adwokaturze. Przewiduje on, że adwokat nie może wykonywać zawodu, jeśli pozostaje w stosunku pracy. W petycji wskazano, że przepis ten jest niezgodny z Konstytucją RP i „prowadzi do tragedii życiowych”. Podkreślono też, że brak możliwości pracy na etacie pozbawia adwokatów podstawowej ochrony rodzicielstwa, prawa do urlopu, czy zwolnień lekarskich, a postulowana zmiana wpisuje się w politykę wspierania rodzin. Co ciekawe, w petycji stwierdzono, że „przytłaczająca większość adwokatów chce likwidacji zakazu umowy o pracę”. 

Jak stwierdził referujący sprawę poseł sprawozdawca Krzysztof Bojarski z KO, podobny postulat był już przedmiotem prac komisji w roku 2018. Wówczas po dyskusji zdecydowano się nie nadawać petycji dalszego biegu. Także teraz Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji podtrzymało swoją poprzednią opinię w tej sprawie i rekomendowało by komisja nie podejmowała dalszych prac w tym zakresie. Krzysztof Bojarski zgodził się z tym postulatem, wskazując jednak, że być może przez 6 lat środowisko adwokackie zmieniło zdanie w tej kwestii.

Możliwość pracy na etacie lub jej brak, to ostatnia istotna różnica między adwokatami i radcami prawnymi

Sędzia Iwona Kujawa, dyrektor departamentu zawodów prawniczych w ministerstwie sprawiedliwości wskazała, że choć pierwotnie zawody radcy prawnego i adwokata znacząco się od siebie różniły, to od 2015 r. ich uprawnienia zostały praktycznie zrównane.

-W zakresie praw istotnych z punktu widzenia wykonywania zawodu, pozostała właściwie tylko możliwość bycia zatrudnionym na umowę o pracę u radców prawnych oraz jej brak u adwokatów. Jest to więc sprawa fundamentalna dla tego zawodu. Może ona być przedmiotem dyskusji i być może zmiany, ale byłaby to de facto zmiana systemowa. A to wymagałoby pogłębionej dyskusji i wyrażenia stanowiska samej adwokatury - wskazała ekspertka.

Adwokatura przeciwko zniesieniu zakazu umowy o pracę. Ma własną propozycję

W imieniu NRA głos zabrał zaś wiceprezes Bartosz Tiutiunik, wskazując, że adwokatura postuluje, by petycji nie nadawać dalszego biegu. Zakaz umowy o pracę wynika bowiem ze spojrzenia palestry na niezależność prawnika, która jest dla niej wartością.

-Pewne rzeczy powinny być zostawione adwokaturze, jako samorządowi zaufania publicznego, który sprawuje pieczę nad wykonywaniem zawodu przez swoich członków. Również jeżeli chodzi o formy i podstawy jego wykonywania. Nie odwracamy się plecami do autorów petycji, bo takie głosy są w adwokaturze nie od dziś. Przede wszystkim podnoszone są argumenty dotyczące ubezpieczeń społecznych na umowie o pracę - wskazał wiceprezes NRA.

Dodał, że w samorządzie trwają prace zmierzające wprost do przedstawienia ministerstwu do zmiany prawa o adwokaturze, przez wprowadzenie tzw. adwokackiej umowy o współpracę. Stara się ona połączyć postulaty z zakresu ubezpieczeń społecznych z niezależnością adwokacką. Podkreśli też, że podczas ostatniego Krajowego Zjazdu Adwokatury postulat zobowiązania NRA do działań w celu zniesienia zakazu pracy na etacie został znaczącą większością głosu odrzucony. Zamiast tego zobowiązano NRA do prac nad adwokacką umową o współpracę.

Inicjator petycji – odmawianie prawa do umowy o pracę jest niedopuszczalne

-Przed poprzednim krajowym zjazdem adwokatury w mojej Izbie (lubelskiej) nie odbyła się żadna dyskusja na temat umowy o pracę, a z tego co mi wiadomo podobnie było w pozostałych izbach. Tym samym poglądy delegatów w tej sprawie były odzwierciedleniem ich własnych poglądów a nie przełożeniem rzeczywistych oczekiwań adwokatów -  mówi adwokat Bartosz Kwiatkowski, pomysłodawca petycji. 

Dodaje, że szokuje go niedemokratyczny  sposób podejścia do petycji i fakt, że nie została rozpatrzona merytorycznie. Dodaje, że choć petycję podpisało co najmniej 100 osób, a część z nich wnosiła o udział w posiedzeniu komisji, nie zostali na nie zaproszeni.

-Pozbawiono nas więc prawa głosu. Zwykli adwokaci nie mają zaś żadnej podmiotowości. A przecież fakt wyboru przedstawicieli w organach samorządu nie pozbawia nas prawa do własnych inicjatyw ustawodawczych – mówi adwokat Bartosz Kwiatkowski, pomysłodawca petycji. –Nad petycją należało pochylić się merytorycznie. A dziś nie usłyszałem żadnego argumentu za utrzymaniem tego zakazu. Uważam, że w 2024 r. odmawianie jakiejś grupie zawodowej prawa do umowy o pracę jest niedopuszczalne. Zwłaszcza, że radcowie prawni mają możliwość pracy na etacie, a interesy ich klientów są zabezpieczone - dodaje.

Pierwsza z petycja dotyczyła uchylenia art. 4b ust. 1 pkt. 1 prawa o adwokaturze. Przewiduje on, że adwokat nie może wykonywać zawodu, jeśli pozostaje w stosunku pracy. W petycji wskazano, że przepis ten jest niezgodny z Konstytucją RP i „prowadzi do tragedii życiowych”. Podkreślono też, że brak możliwości pracy na etacie pozbawia adwokatów podstawowej ochrony rodzicielstwa, prawa do urlopu, czy zwolnień lekarskich, a postulowana zmiana wpisuje się w politykę wspierania rodzin. Co ciekawe, w petycji stwierdzono, że „przytłaczająca większość adwokatów chce likwidacji zakazu umowy o pracę”. 

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Łapówka z Odessy za dyplomy Collegium Humanum. Sensacyjne ustalenia prokuratury
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Konsumenci
Sprawy frankowiczów w sądach przyspieszą. Znamy projekt ustawy frankowej
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Podatki
Chcesz ulgę podatkową na kocioł gazowy? Musisz kupić go do końca roku
Materiał Promocyjny
Najszybszy internet domowy, ale także mobilny
Prawo na świecie
Czy Donald Trump jako prezydent może się sam ułaskawić, czy też musi odbyć karę?
Materiał Promocyjny
Polscy przedsiębiorcy coraz częściej ubezpieczeni