SN: O pełnomocniku z urzędu decyduje głównie sąd, nie rada adwokacka

Rada adwokacka nie może zwolnić pełnomocnika z urzędu z prowadzenia sprawy.

Publikacja: 04.10.2023 11:42

SN: O pełnomocniku z urzędu decyduje głównie sąd, nie rada adwokacka

Foto: Adobe Stock

Decyzja o zwolnieniu pełnomocnika z urzędu z tej roli należy do sądu, który następnie zwraca się do właściwej rady adwokackiej lub radcowskiej o wyznaczenie nowego pełnomocnik.- to sedno wtorkowej uchwały trzech sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy we Włocławku, przed którym toczyło się postępowanie o zniesienie współwłasności nieruchomości, w którym wnioskodawcy mieli pełnomocniczkę z urzędu. Po ponad dwóch latach ich reprezentowania wystąpiła ona do sądu o zwolnienie jej z tego obowiązku wskazując, że nie jest już możliwa konstruktywna współpraca z tymi klientami, poza tym zamierza przejść na emeryturę, a nie widzi możliwości sfinalizowania sprawy przed zakończeniem pracy adwokackiej. Wystąpiła jednocześnie o przyznanie jej wynagrodzenia z urzędu za udzieloną już pomoc prawną (2400 zł plus VAT). Sąd nie uwzględnił wniosku o zwolnienie jej z funkcji pełnomocnika. Trzy miesiące później wpłynęła informacja Okręgowej Rady Adwokackiej, że wyznaczyła innego pełnomocnika, i sąd kontynuował sprawę z jego udziałem. Nie uwzględniono jednak wniosku o przyznanie kosztów dotychczasowej pomocy prawnej, wskazując, że zmiana pełnomocnika nie nastąpiła na podstawie decyzji procesowej sądu w trybie art. 118 § 3 kpc., lecz decyzji ORA z inicjatywy pełnomocniczki.

Czytaj więcej

Stawki za pomoc z urzędu nie tylko do podwyższenia, ale i regularnej waloryzacji

Artykuł 118 § 3 k.p.c. stanowi, że z ważnych przyczyn adwokat lub radca może wnosić o zwolnienie od obowiązku zastępowania strony w procesie, a sąd, zwalniając go z tej roli i zwraca się do właściwej rady adwokackiej lub radców prawnych o wyznaczenie innego pełnomocnika.

Adwokatka złożyła zażalenie a rozpatrując je Sąd Rejonowy we Włocławku (jako sąd II Instancji) w osobie sędziego Rafała Romatowskiego postanowił zwrócić się z tą kwestią z pytaniem prawnym do SN wskazując na rozbieżności orzecznictwa  i problem rozliczenia wynagrodzenia za pomoc prawna dwóch kolejnych prawników, które nie może być płatane dwukrotnie, wreszcie fakt, że sad odmówił zwolnienie pierwszej pełnomocniczki.

Sąd Najwyższy: sędziowie Dariusz Dończyk. Marata Romańska i Roman Trzaskowski podjął uchwałę,że właściwa okręgowa rada adwokacka, do której adwokat ustanowiony przez sąd, skierował wniosek o zwolnienie z obowiązku zastępowania strony w postępowaniu, nie może skutecznie zwolnić go z tego obowiązku.
Uchwała nie zostawia raczej wątpliwości, a uzasadnienie pisemne będzie dostępne  za około miesiąc.

Sygnatura akt: III CZP 15/23

Decyzja o zwolnieniu pełnomocnika z urzędu z tej roli należy do sądu, który następnie zwraca się do właściwej rady adwokackiej lub radcowskiej o wyznaczenie nowego pełnomocnik.- to sedno wtorkowej uchwały trzech sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy we Włocławku, przed którym toczyło się postępowanie o zniesienie współwłasności nieruchomości, w którym wnioskodawcy mieli pełnomocniczkę z urzędu. Po ponad dwóch latach ich reprezentowania wystąpiła ona do sądu o zwolnienie jej z tego obowiązku wskazując, że nie jest już możliwa konstruktywna współpraca z tymi klientami, poza tym zamierza przejść na emeryturę, a nie widzi możliwości sfinalizowania sprawy przed zakończeniem pracy adwokackiej. Wystąpiła jednocześnie o przyznanie jej wynagrodzenia z urzędu za udzieloną już pomoc prawną (2400 zł plus VAT). Sąd nie uwzględnił wniosku o zwolnienie jej z funkcji pełnomocnika. Trzy miesiące później wpłynęła informacja Okręgowej Rady Adwokackiej, że wyznaczyła innego pełnomocnika, i sąd kontynuował sprawę z jego udziałem. Nie uwzględniono jednak wniosku o przyznanie kosztów dotychczasowej pomocy prawnej, wskazując, że zmiana pełnomocnika nie nastąpiła na podstawie decyzji procesowej sądu w trybie art. 118 § 3 kpc., lecz decyzji ORA z inicjatywy pełnomocniczki.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego