Urlop wypoczynkowy
Każdemu pracownikowi, który przepracował przynajmniej 10 dni w jednym przedsiębiorstwie, należy się już urlop wypoczynkowy. Podstawą do jego wyliczenia jest liczba przysługujących pracownikowi dni urlopu w okresie od 1 czerwca do 31 maja następnego roku.
Dla pracowników branży budowlanej i dla innych zawodów objętych układami zbiorowymi, należącymi do kasy urlopów płatnych, rok urlopowy rozpoczyna się 1 kwietnia, a kończy 31 marca następnego roku. Każdemu pracownikowi we Francji należy się 2,5 dnia płatnego urlopu za każdy przepracowany miesiąc, zatem 30 dni roboczych (5 tygodni) w roku urlopowym. Jeżeli w okresie urlopu wypada dzień świąteczny, długość urlopu przedłuża się o 1 dzień. 24 dni robocze urlopu mogą być wykorzystane nieprzerwanie (oprócz sytuacji wyjątkowych).
Pozostałe dni urlopu powinny być wzięte w innym okresie.
Każdy pracownik musi wykorzystać nieprzerwanie przynajmniej 12 dni urlopowych pomiędzy 1 maja a 31 października.
Wszystkie dni urlopowe muszą być wykorzystane najpóźniej do 30 kwietnia następnego roku. Jeżeli pracownik nie wykorzystał urlopu, a rozwiązano z nim umowę o pracę, pracodawca zobowiązany jest wypłacić mu ekwiwalent pieniężny.
Urlop macierzyński
Każda matka ma prawo do co najmniej 16-tygodniowego płatnego urlopu macierzyńskiego. Do sześciu tygodni można wykorzystać przed urodzeniem dziecka (repos prenatal), a pozostałą część po jego urodzeniu (repos postnatal). Można skrócić okres urlopu macierzyńskiego, jednak osiem tygodni – z których sześć wypada po urodzeniu dziecka – jest obowiązkowe.
Po urodzeniu trzeciego dziecka matce przysługuje dłuższy urlop: 8 tygodni przed urodzeniem i 18 tygodni po urodzeniu dziecka. Podczas urlopu macierzyńskiego pracownica otrzymuje świadczenia z ubezpieczenia społecznego.
Urlop rodzicielski dla ojca
Każdy ojciec nowo narodzonego dziecka ma prawo do 11 dni urlopu (18 dni w przypadku urodzenia bliźniąt lub większej liczby dzieci). Urlop ten musi być wykorzystany w okresie do czterech miesięcy po przyjściu na świat dziecka. Przed urlopem należy poinformować pracodawcę miesiąc wcześniej o zamiarze skorzystania z niego. Urlop ten można połączyć także z przysługującymi pracownikowi trzema wolnymi dniami z okazji urodzenia dziecka.
Zasiłek chorobowy
Zasiłek z tytułu choroby przysługuje już od 4. dnia zwolnienia chorobowego i jest wypłacany co 14 dni. Zasiłek wynosi 50 proc. średniego wynagrodzenia dziennego (maksymalnie 48,43 euro dziennie). Jest on obliczany na podstawie średniej zarobków z 3 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie (3 ostatnie wypłaty podzielone przez 90).
Od 31. dnia zwolnienia chorobowego ubezpieczony mający na utrzymaniu co najmniej 3 dzieci ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 66,66 proc. dziennego wynagrodzenia (maksymalnie 64,57 euro dziennie).
Wynagrodzenie
Minimalna płaca
to tzw. SMIC (Salaire minimum interprofessionnel de croissance). Od 1 stycznia 2013 r. płaca minimalna wynosi 1430,22 euro brutto miesięcznie, czyli 9,43 euro brutto na godzinę.
Po potrąceniu składek jest to około 1120 euro miesięcznie i odpowiednio około 7,39 euro na godzinę. Od tego wynagrodzenia odprowadza się składki na ubezpieczenie w wysokości ok. 23 proc.
1 stycznia każdego roku stawka płacy minimalnej ulega rewaloryzacji. Wynagrodzenie za pracę jest opodatkowane w wysokości ok. 22 proc.
We Francji obowiązek odprowadzania podatku w pełni spoczywa na pracowniku.
Zaliczki na poczet podatku dochodowego nie są potrącane z pensji, jak to ma miejsce w Polsce. Prawo do odprawy nabywa się po pierwszym roku pracy w jednym przedsiębiorstwie. Wysokość odprawy zależy od stażu pracy i wysokości zarobków brutto.
Odprawa obliczana jest ze średniej z 12 wypłat poprzedzających wypowiedzenie pracy. Wynosi 1/5 średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto (pensja, premie i inne dodatki, z wyjątkiem zwrotów kosztów przejazdu i diet za wyżywienie) za każdy rok pracy.
Mieszkanie
Koszt wynajęcia mieszkania zależy od miejscowości i okresu, na jaki będzie wynajmowane mieszkanie. W Paryżu i innych większych miastach będzie on na ogół wyższy. Znalezienie mieszkania możliwe jest poprzez ogłoszenia zamieszczane w gazetach. Osoby niemówiące po francusku będą mieć spore trudności z wynajęciem mieszkania.
Właściciele mieszkań są dość nieufni w stosunku do cudzoziemców. Przed zawarciem umowy najmu często żądają okazania wypłacalności (należy dysponować kwotą równą wysokości 3 czynszów) i wpłacić kaucję, która z reguły wynosi równowartość 2 czynszów. Miesięczny czynsz wynajmu mieszkania wynosi ok. 15 euro/mkw. w Paryżu i ok. 7 euro/mkw. poza stolicą.
Biura pośrednictwa nieruchomościami są bardzo zbiurokratyzowane, a naliczana tam marża może być równa miesięcznej opłacie za wynajęcie.
Usługi medyczne
Polacy przebywający we Francji czasowo mają dostęp do świadczeń medycznych na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. W ramach tej karty przysługują im świadczenia medyczne w zakresie niezbędnym z medycznego punktu widzenia.
Jeżeli celem wyjazdu do innego państwa jest podjęcie leczenia, nie można korzystać z EKUZ. Lekarz udzielający pomocy ustala, czy dane świadczenie jest niezbędne w konkretnym przypadku, biorąc pod uwagę jego charakter oraz przewidywany okres pobytu ubezpieczonego w danym państwie członkowskim.
Płace netto (miesięcznie) w najbardziej poszukiwanych zawodach:
- Pracownik wykwalifikowany w budownictwie – 1800 euro
- Tynkarz gładziowy – 1750 euro
- Pracownik niewykwalifikowany w budownictwie – 1300 euro
- Malarz pokojowy wykwalifikowany – 1700 euro
- Kierowca (transport publiczny i pojazdy specjalistyczne) – 1500 euro
- Sprzedawca/kasjer w sklepie spożywczym – 1150 euro
- Kelner – 1400 euro + ewentualne napiwki
- Recepcjonista hotelowy – 1500 euro
- Elektryk wykwalifikowany – od 1800 euro (Uwaga: przepisy dotyczące norm elektryczności są bardzo liczne!)
- Hydraulik – 1300–1800 euro, w zależności od sposobu zatrudnienia (na etat czy na własny rozrachunek) oraz od kwalifikacji. Dobry specjalista może zarobić powyżej 2000 euro
- Magazynier – od 1500 euro
- Sprzątaczka – 1300 euro, w zależności od sposobu zatrudnienia (dla firmy czy dla osób prywatnych)
- Opiekun osoby chorej – od 1200 euro
Powyższe dane są orientacyjne: wysokość uposażenia zależy od wielkości zatrudniającej firmy (a nawet jej renomy), kwalifikacji i doświadczenia pracownika.
