HIV i AIDS w dobie pandemii

Materiał powstał we współpracy z firmą Gilead Sciences

HIV od wielu lat w Polsce diagnozowany i leczony jest modelowo. Czy jednak coś zmieniło się w tej dziedzinie w dobie pandemii? Zakaźnicy, którzy opiekowali się pacjentami z HIV/AIDS, z dnia na dzień zajęli się pacjentami z koronawirusem. Udało im się jednak w natłoku pracy nie stracić z oczu swoich dotychczasowych pacjentów.

Domowe testy

Okazuje się, że w tej dziedzinie radzimy sobie bardzo dobrze. Pacjenci leczeni są normalnie, a punkty testowania działają bez zmian. – Punkty testowania prowadzone przez naszą fundację działają po przerwie wiosennego lockdownu w miarę normalnie. Trzeba tylko, z uwagi na reżim sanitarny, zapisywać się na testy telefonicznie lub przez internet– tłumaczy dr n.społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, szefowa Fundacji Edukacji Społecznej.

Ważne adresy internetowe:

Tym, co ewidentnie zmieniło się w czasie pandemii, jest sposób testowania. Do tej pory pacjent musiał przyjść do punktu i tam odebrać test. Fundacja jako pierwsza w Polsce wprowadziła testy do samodzielnego wykonania, które można zamówić do domu. – Na kontynuacje tego projektu dostaliśmy w ramach konkursu „Pozytywnie otwarci" grant, który pozwoli nam ten unikalny projekt prowadzić dalej – opowiada dr Ankiersztejn-Bartczak. – Do tej pory test można było zamówić przez internet i był płatny 99 zł, od kwietnia pozyskaliśmy środki i mamy darmowe testy. Płaci się tylko za przesyłkę. Mamy także infolinię 0800 14 14 23 (czynna pon-pt. 16.00-20.00). Osoba, która chce się zbadać, dzwoni, rozmawia z doradcą, dostaje kod i zamawia test do domu na stronie na stronie www.projekttest.pl i go wykonuje. Tych testów nie ma w aptekach.

Do tej pory fundacja wysłała ponad 700 testów, z informacją o wyniku pozytywnym odezwały się trzy osoby.

W punktach prowadzonych przez fundację w tym roku wykonuje się o połowę testów mniej niż w roku ubiegłym. To efekt mniejszej liczy zgłaszających się osób i ograniczeń związanych z COVID-19.

Potwierdzają to także statystyki prowadzone przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny. Do końca października 2020 r. zarejestrowano 40 przypadków AIDS, w roku 2019 – 110. Nowo zdiagnozowanych pacjentów z HIV w tym roku jest 706, w zeszłym roku było ich 1142 (do października).

Dzieje się tak z dwóch powodów. Po pierwsze, jest to lęk przed służbą zdrowia, co zaowocuje wysypem chorych w późniejszych miesiącach. Po drugie, zamknięciem miejsc, w których ludzie się spotykają, co niewątpliwie sprzyja nawiązywaniu przypadkowych kontaktów seksualnych.

Tym, co nie zmieniło się w życiu pacjentów z HIV, jest sposób leczenia i dostęp do niego. Tak jak do tej pory mają wizyty u lekarzy, są badani i monitorowani. Na dłuższy czas przepisywane są im leki. Jest dostęp do teleporad.

Główny doradca premiera Mateusza Morawieckiego do spraw walki z Covid-19 i jednocześnie krajowy konsultant do spraw chorób zakaźnych prof. Andrzej Horban wyjaśnia, że system leczenia pacjentów z HIV w czasie pandemii działa bez zarzutu. Mimo wszystko działają poradnie, w Warszawie nawet oddział dla chorych z HIV/AIDS. Nie brakuje leków.

– Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV i i Leczenia HIV na lata 2017–2021 się sprawdził – dodaje prof. Horban – i w niezmienionym kształcie powinien być kontynuowany w latach kolejnych. Dzięki stosowanym rozwiązaniom – jak widać – mamy tę chorobę pod kontrolą.

Pozytywnie otwarci

Darmowe testy przeprowadzane przez fundację będą możliwe dzięki kolejnej edycji programu „Pozytywnie otwarci", który zostanie uruchomiony przez firmę Gilead Sciences w 2021 roku.

Program jest dziś jednym z najpoważniejszych przedsięwzięć mających na celu profilaktykę HIV. W ramach programu organizowany jest konkurs grantowy dla publicznych placówek służby zdrowia, organizacji pozarządowych i samorządów lokalnych, które chciałyby prowadzić lub już prowadzą działania w obszarach edukacji i aktywizacji, a także prewencji HIV/AIDS. Laureatów kolejnych edycji konkursu wybiera kapituła. Gilead przeznaczył w ciągu ostatnich dziesięciu lat na realizację wyróżnionych projektów ok. 2 mln zł.

Od 2011 r. w ramach programu „Pozytywnie otwarci" zrealizowano ponad 100 projektów. Wolontariusze edukowali uczestników festiwali: Przystanek Woodstock i Open'er, młodzież kręciła filmy i reżyserowała przedstawienia o HIV, szkolono pielęgniarki i lekarzy, organizowano spotkania dla par plus-minus, na ulice wychodzili streetworkerzy.

Z okazji Światowego Dnia Walki z AIDS 1 grudnia fasady warszawskich budynków rozświetlą czerwone kokardki – symbol solidarności z osobami żyjącymi z HIV/AIDS. Będzie to finał akcji, jaka miała miejsce w dziesięciu polskich miastach. 1 grudnia między 18.30–19.00 kokardka zostanie wyświetlona na budynku „Rzeczpospolitej". Od 30 listopada do 2 grudnia – tym razem w wersji online – odbywa się też konferencja „Człowiek żyjący z HIV w rodzinie i społeczeństwie".