Przewodniczący Nowoczesnej Ryszard Petru w wywiadzie udzielonym „Rzeczpospolitej" (14.07.2016 r.) stwierdził, że: „Publiczne środki nigdy nie wpłynęły na poprawę innowacyjności. Ani na rozwój przedsiębiorczości".
Trudno o refleksję bardziej odległą od rzeczywistości nawet w przypadku najbardziej wolnorynkowej gospodarki na świecie. Gdyby poddać analizie tylko kwestie innowacji w amerykańskim sektorze energetycznym (nie wspominając takich projektów jak Manhattan czy tych finansowanych w ramach rządowych agencji DARPA albo NASA), okazałoby się, że niemal zawsze u podstaw innowacji stało państwo i jego fundusze. Wsparcie to ma różny charakter: od bezpośredniego przekazania środków na rozwój nowej technologii, przez ulgi podatkowe, po zapewnienie rynku zbytu na innowacyjne produkty (w kraju lub za granicą).
Warto przypomnieć, że rozwój technologii szczelinowania hydraulicznego, który doprowadził do rewolucji łupkowej w USA, rozpoczął się od wsparcia państwa. Projekty (w tym wiercenia) realizowane w ramach Eastern Gas Shales Project oraz Gas Research Institute w latach 1976–1992 były w istotnym zakresie wspierane przez Departament Energii USA oraz Federalną Komisję ds. Regulacji Energii. Według amerykańskich analityków rząd wsparł bezpośrednio rozwój technologii szczelinowania hydraulicznego kwotą około 130 mln dol. Obok wsparcia bezpośredniego badań i rozwoju (B+R) rząd USA w latach 1980–2002 udzielił firmom z tej branży ulg podatkowych o wartości około 10 mld dol. Nikogo chyba nie trzeba przekonywać, że przełom technologiczny miał istotny wpływ na rozwój przedsiębiorczości. Stany Zjednoczone z importera gazu stały się jego eksporterem, istotnie ograniczono import ropy, tanie paliwa przyciągają inwestycje do USA w przemysłach energochłonnych, m.in. BMW, BASF, Yara, Siemens.
Silniki i energia
Nie inaczej było z badaniami i komercjalizacją nowoczesnych silników Diesla. Embargo na ropę z 1973 roku skłoniło rząd USA do przeznaczenia istotnych środków na badania i rozwój bardziej efektywnych silników w celu ograniczenia uzależnienia od importu ropy. Tylko w ramach dwóch projektów badawczych CRF z 1981 i ACE R&D z 1986 państwo wydało około 931 mln dol., co skutkowało powstaniem wielu patentów, a w konsekwencji wielomiliardowymi oszczędnościami wydatków na ropę oraz istotnym ograniczeniem emisji spalin. Wsparte rządowymi środkami innowacje miały znaczący wpływ na rozwój sektora prywatnego. Beneficjentami wsparcia rządu były GE, GM, Ford, Caterpillar.
Nakłady publiczne realizowane przez Departament Energii na technologie silnikowe są kontynuowane. Wyznaczane są kolejne cele innowacyjne, np. w zakresie ograniczenia emisyjności, które finansuje państwo. American Energy Innovation Council szacuje, że w latach 1986–2007 wydatki publiczne na poziomie jednego miliarda dol. tylko w sektorze silników przynosiły zwrot z inwestycji na poziomie około 70 mld dol.
