Wciąż nie wiadomo, czy miarkować koszt za urzędówki

O tym, jakie powinno być wynagrodzenie pełnomocnika ustanowionego z urzędu, rozstrzyga sąd administracyjny pierwszej instancji.

Publikacja: 11.02.2014 07:50

Czy NSA ma zwracać koszty za odpowiedź na skargę kasacyjną

Czy NSA ma zwracać koszty za odpowiedź na skargę kasacyjną

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny odmówił wydania uchwały w sprawie miarkowania kosztów dla pełnomocników ustanowionych z urzędu.

Chodziło o pytanie prawne jednego ze składów NSA, który rozstrzygał spór w sprawie rozliczenia VAT. Skarżącą spółkę przed sądami administracyjnymi reprezentował pełnomocnik – doradca podatkowy – ustanowiony z urzędu. Sąd pierwszej instancji oddalił skargę podatniczki. Jednocześnie zasądził od Skarbu Państwa na rzecz doradcy podatkowego koszty nieopłaconej pomocy prawnej przyznanej z urzędu.

Firma postanowiła walczyć dalej i zaskarżyła wyrok do sądu kasacyjnego. NSA, rozpoznając jej skargę kasacyjną, w której zawarte zostało też zażalenie na postanowienie przyznające pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie w zmniejszonej wysokości, powziął wątpliwości. Sprowadzały się one do tego, czy należności wypłacane profesjonalnym pełnomocnikom ustanowionym z urzędu można miarkować. Sędziowie zwrócili uwagę, że pozwala na to art. 207 § 2 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z jego treścią w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości lub w części. W ocenie NSA istnieje jednak poważna wątpliwość, czy zasady te odnoszą się także do pełnomocników ustanowionych z urzędu.

Na rozstrzygnięcie w sprawie kosztów pomocy prawnej musi przysługiwać środek zaskarżenia

Na ich potwierdzenie sąd wskazał na rozbieżne orzecznictwo NSA.

Na razie problem ten pozostanie bez rozstrzygnięcia. Siedmioosobowy skład NSA odmówił bowiem podjęcia uchwały. Przede wszystkim wskazał na treść art. 207 § 2 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jak podkreślił sędzia sprawozdawca Roman Wiatrowski, norma ta odnosi się tylko do kosztów postępowania kasacyjnego. Tymczasem sprawa, w której zostało skierowane pytanie prawne, dotyczyła kosztów postępowania przed sądem pierwszej instancji.

Wchodząc nieco w meritum sprawy, NSA zwrócił uwagę na jedno z ubiegłorocznych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (SK 14/13).

Trybunał stwierdził w nim, że przepisy k.p.c., które nie przewidują możliwości zaskarżenia postanowienia w sprawie przyznania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu, naruszają konstytucję.

Przekładając to rozstrzygnięcie na grunt postępowania sądowoadministracyjnego, NSA uznał, że o tym, jakie ma być wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu, powinien rozstrzygać sąd administracyjny pierwszej instancji. Ze względu na konieczność zagwarantowania drogi zaskarżenia dotyczy to także kosztów pełnomocników z urzędu za postępowanie kasacyjne.

Cały czas otwarte pozostaje m.in. pytanie, czy i ewentualnie na jakiej podstawie można miarkować koszty pełnomocnika ustanowionego dla skarżącego z urzędu dotyczące pierwszej instancji sądowoadministracyjnej.

Postanowienie jest prawomocne.

Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny odmówił wydania uchwały w sprawie miarkowania kosztów dla pełnomocników ustanowionych z urzędu.

Chodziło o pytanie prawne jednego ze składów NSA, który rozstrzygał spór w sprawie rozliczenia VAT. Skarżącą spółkę przed sądami administracyjnymi reprezentował pełnomocnik – doradca podatkowy – ustanowiony z urzędu. Sąd pierwszej instancji oddalił skargę podatniczki. Jednocześnie zasądził od Skarbu Państwa na rzecz doradcy podatkowego koszty nieopłaconej pomocy prawnej przyznanej z urzędu.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo karne
Czy Mieszko R. brał substancje psychoaktywne? Są wyniki badań
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem