Rosjanie znają powód katastrofy azerskiego samolotu. To wulgarny język pilotów

Ani słowa o tym, że to Rosjanie zakłócili sygnał GPS, utrudniając nawigację i powodując poważne problemy w przestrzeni powietrznej. Ani słowa o tym, że ostrzelali maszynę.

Aleksander Jakowlew wszedł w skład komisji badającej odczyty z czarnej skrzynki samolotu Azerbaijan Airlines (AZAL Airlines), który awaryjnie lądował w kazachskim Aktau. Mimo że azerska maszyna była poważnie uszkodzona, rosyjskie lotniska odmówiły jej przyjęcia, chcąc uniknąć sytuacji, w której katastrofa oficjalnie wydarzyłaby się na ich terytorium.

Rosyjski ekspert: załoga zachowała się nieodpowiedzialnie

Aleksander Jakowlew uważa jednak, że to załoga ponosi winę – była słaba psychicznie, nieprzygotowana na sytuacje kryzysowe i zachowywała się nieprofesjonalnie, chwilami wręcz po chamsku.

Czytaj więcej

Transport

Europejska agencja ostrzega linie i pasażerów: nie latajcie nad zachodnią Rosją

To ostrzeżenie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) dotyczy linii lotniczych z krajów trzecich, które nadal korzystają z rosyjskiej przestrzeni powietrznej. A także pasażerów, którzy korzystają z ich oferty.

- Nie wiedzieli nawet, jak pilotować maszynę w sytuacji zakłócenia sygnału GPS - tłumaczył rosyjskim mediom ekspert lotniczy.

Podobną opinię wyraził inny rosyjski ekspert, Oleg Smirnow z Rosyjskiej Federalnej Agencji Nadzoru Transportu, również członek azersko-kazachsko-rosyjskiej komisji badającej katastrofę AZAL-a. W wyniku wypadku 25 grudnia 2024 roku zginęło 39 z 67 osób na pokładzie. Smirnow zauważył jednak, że kilka osób zdołało opuścić wrak o własnych siłach.

- Odczyty z czarnej skrzynki wskazują, że załoga Embraera 190 Azerbaijan Airlines zachowywała się nieodpowiedzialnie. Piloci nie potrafili przezwyciężyć stresu, a sposób ich komunikacji był szokujący. W kokpicie używali wulgarnego języka, co jest absolutnie niezgodne z regulacjami. Kapitan zarzucał pierwszemu oficerowi brak kompetencji w sytuacji kryzysowej, co tylko potwierdza, że nie byli dobrze wyszkoleni. Nie potrafili też odpowiednio ocenić sytuacji, co w rosyjskiej przestrzeni powietrznej stanowi poważne zaniedbanie. Teraz czekamy na ostateczny raport komisji - mówił Smirnow.

Czytaj więcej

Biznes

Linie lotnicze ograniczają przeloty nad Rosją

Serbskie Air Serbia i uzbeckie Qanot Sharq znacznie zmniejszyły siatkę swoich rosyjskich połączeń. A azerski AZAL skasował wszystkie rejsy z Baku do Kazania.

Co z uszkodzeniami maszyny? Eksperci milczą

Jakowlew podkreślał niekompetencję załogi, twierdząc, że nie potrafiła korzystać z alternatywnych systemów nawigacyjnych i dlatego nie była w stanie bezpiecznie wylądować w Groznym. Ani słowem nie wspomniał jednak, że Grozny odmówił przyjęcia maszyny.

- Z odczytu czarnej skrzynki wynika, że załoga nie potrafiła skorzystać z instrumentów umożliwiających lądowanie, co może wskazywać na ograniczenia samego samolotu - mówił Jakowlew.

Ani słowa o tym, że maszyna miała uszkodzony system hydrauliczny po ostrzale rosyjskimi rakietami.

Czytaj więcej

Transport

Azerowie nie dowierzają Rosjanom. Czarne skrzynki rozbitego Embraera otwarte w Brazylii

Rosjanie bardzo chcieli, aby dochodzenie w sprawie wyjaśnienia przyczyn katastrofy Embraera 190 w kazachskim Aktau wyjaśniła wspólna komisja azersko-rosyjska. Rząd w Baku powiedział: nie. I nie dopuścił Rosjan do śledztwa.

Jego zdaniem, nawet w tych warunkach załoga mogła podjąć lepsze decyzje, np. wykonać dodatkowe okrążenie przed lądowaniem.

- Tymczasem piloci działali niespójnie, ich decyzje były chaotyczne i przejawiały oznaki paniki. Drugie podejście do lądowania nie było stabilne, mimo że warunki były dobre – widoczność wynosiła 3,3 tysiąca metrów. To dlatego Grozny nie mógł przyjąć tej maszyny - ocenił ekspert.

Nowoczesne samoloty problemem?

Oleg Pantelejew, dyrektor generalny agencji lotniczej AviaPort, wskazał na jeszcze jeden problem:

- Dziś piloci nowoczesnych maszyn, takich jak Embraer 190, nie mają już takich zdolności manualnych, jakich wymagano dawniej. Uzależnienie od autopilota osiągnęło punkt krytyczny, a nawet proste manewry nawigacyjne sprawiają trudności wielu pilotom - stwierdził.

Czytaj więcej

Transport

Niebo nad Rosją bardzo niebezpieczne. A będzie jeszcze gorzej

Tuż po inwazji na Ukrainę Rosjanie zamknęli część przestrzeni powietrznej dla lotnictwa cywilnego tuż przy granicy z zaatakowanym krajem. Reszta nieba miała być bezpieczna, ale dostępna tylko dla przyjaciół.

Przyznał też, że piloci mieli kłopoty nie tylko z zakłóceniem sygnału GPS nad Groznym, ale także z komunikacją z kontrolerami ruchu lotniczego.

- Samolot podchodził do lądowania zbyt wysoko, a piloci nie mieli dokładnych informacji o swojej pozycji - dodał.

Samolot był poważnie uszkodzony

Jeszcze zanim Rosjanie zaczęli badać przyczyny katastrofy, było wiadomo, że załoga AZAL-a straciła sygnał GPS natychmiast po wleceniu w rosyjską przestrzeń powietrzną, co zgłosili rosyjskiej kontroli lotów.

Maszyna dwukrotnie próbowała lądować w Groznym, ale kontrolerzy skierowali ją do kazachskiego Aktau. Już wtedy było jasne, że Embraer został ostrzelany przez rosyjską obronę przeciwlotniczą. Pociski uszkodziły system hydrauliczny, doszło do wycieków płynów, a część urządzeń przestała działać.

Czytaj więcej

Transport

Azerbejdżan żąda od Kremla odszkodowań za strącenie samolotu azerskich linii

Rosja musi ukarać winnych i wypłacić odszkodowania Azerbejdżanowi, pasażerom i członkom załogi rozbitego samolotu Azerbaijan Airlines, zapowiedział prezydent Azerbejdżanu. Dodał, że maszyna została trafiona w rosyjskiej przestrzeni powietrznej i to Rosja ponosi za to winę. Są też pytania o brak zamknięcia przestrzeni powietrznej nad Groznym, jeżeli rzeczywiście był tam atak dronow.

Kapitan zgłosił poważne uszkodzenia i ponowił prośbę o pozwolenie na lądowanie w rosyjskich portach – Mineralnych Wodach lub Machaczkale. Ostatecznie skierował się do Baku, ale wtedy pojawiła się możliwość lądowania w Aktau. Na pokładzie sytuacja stawała się coraz bardziej dramatyczna.

- Poziom tlenu w kabinie pasażerskiej spada, co wskazuje na eksplozję zbiornika z tlenem. Czujemy zapach paliwa, a niektórzy pasażerowie tracą przytomność. Schodzimy niżej - relacjonował kapitan.

Samolot ostatecznie awaryjnie wylądował w Aktau, gdzie kazachscy kontrolerzy bez problemu wydali pozwolenie. Zginęło 38 osób, 29 zostało rannych. Kazachowie wydobyli z wraku kilkanaście odłamków rosyjskich pocisków, które trafiły w tył maszyny, silnik i lewe skrzydło.

Rosja zaprzecza oskarżeniom, Azerbejdżan reaguje

Rosjanie nie przyznali się do przyczynienia się do katastrofy, mimo że prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew otwarcie oskarżył ich o ostrzelanie maszyny. Dwa dni później Władimir Putin zadzwonił do Alijewa, przyznając jedynie, że incydent miał miejsce w rosyjskiej przestrzeni powietrznej.

Czytaj więcej

Transport

Azerbejdżan, Izrael i Kazachstan wstrzymują loty do Rosji. Ma to związek z katastrofą

Narodowy przewoźnik Azerbejdżanu odwołał bezterminowo loty do siedmiu miast w Rosji. Decyzję podjęto po uwzględnieniu „wyników wstępnego śledztwa” w sprawie katastrofy samolotu Embraer 190. Zginęło w niej 38 osób. Loty do Rosji odwołały też linie izraelskie i kazachskie.