Cyniczne spojrzenie na Sarajewo

Książka pokazuje inną prawdę o pomocy, jaką niesie Zachód

Publikacja: 24.12.2007 06:17

Kilka lat temu poznałam w Kosowie włoską pracownicę OBWE, która miała monitorować wybory parlamentarne, ale nie wiedziała nawet, co różni Serbów i Albańczyków. Na kontrakt do Prisztiny przyjechała dla przygody i pieniędzy, a całą pracę zlecała albańskiej asystentce, która – jako członek tzw. kadry lokalnej – zarabiała grosze.

Niedawno od znajomej, która pracowała w różnych organizacjach pozarządowych, usłyszałam, że jej koledzy po fachu dzielą się na dwa typy. Pierwszy to misjonarze, czyli fanatycy rozczulający się nad ofiarami wojen i kataklizmów, ale zupełnie nieefektywni w pracy. Drugi stanowią cynicy, których życie prywatne jest w rozsypce, na misjach szukają wrażeń, a nie wzruszeń, i dzięki zimnej krwi są fachowcami.Właśnie o tych drugich opowiada „Sahib”. Książeczkę można przeczytać w jeden wieczór i na zawsze pozbyć się złudzeń co do tego, jak Zachód niesie pomoc słabszym, nękanym konfliktami i ubóstwem częściom świata. To zbiór fikcyjnych listów zatrudnionego w Sarajewie Anglika do kochanka, wyznanie winy złodzieja okradającego biednych.

Młody mężczyzna opisuje powojenną rzeczywistość z ignorancją, wyższością i pogardą godną kolonizatora, bo też machina, której jest trybikiem, to właśnie neokolonializm.

W swych okrutnych żartach o prymitywnym, niechlujnym życiu Bośniaków Anglik uwalnia nie tylko pogardę dla nieokrzesanych tubylców, ale i hipokryzję świata, który sam reprezentuje. Chełpi się tym, jak rzesza specjalistów wpycha bośniackie firmy w niekończące się długi i uzależnia zrujnowaną gospodarkę od zagranicznych kredytów.

Historię i cierpienie łatwo przelicza na pieniądze – ma nawet pomysł, jak rozwinąć w Bośni unikalny w światowej skali biznes – turystykę minową! Czyli ekstremalną rozrywkę polegającą na spacerowaniu po zaminowanych bałkańskich lasach. Ten substytut skoków bungee dałby zarobić specom od ubezpieczeń na życie.

Jest w książce i drugi bohater – Sakib, miejscowy kierowca, a faktycznie służący. Te postacie różni nie tylko jedna litera w imieniu, ale i to, że „sahib” znaczy „pan”. W byłych koloniach wciąż tak mówi się do Europejczyków. Kierowca, traktowany jak przedstawiciel niższego gatunku, jest przeciwieństwem Anglika. Pokorny i wrażliwy, ocenia sytuację w Sarajewie z mądrością, ale i rezygnacją – wie, że z silniejszymi nie wygra. Na ostatnich stronach książki to on wykona pełen empatii gest wobec swego pana. A arogant, który przyjechał oświecać ciemny lud, okaże się zagubionym nędzarzem. Może to nie Trzeci Świat potrzebuje naszej pomocy, a odwrotnie?

Nenad Veličković, Sahib, Czarne 2007

Kilka lat temu poznałam w Kosowie włoską pracownicę OBWE, która miała monitorować wybory parlamentarne, ale nie wiedziała nawet, co różni Serbów i Albańczyków. Na kontrakt do Prisztiny przyjechała dla przygody i pieniędzy, a całą pracę zlecała albańskiej asystentce, która – jako członek tzw. kadry lokalnej – zarabiała grosze.

Niedawno od znajomej, która pracowała w różnych organizacjach pozarządowych, usłyszałam, że jej koledzy po fachu dzielą się na dwa typy. Pierwszy to misjonarze, czyli fanatycy rozczulający się nad ofiarami wojen i kataklizmów, ale zupełnie nieefektywni w pracy. Drugi stanowią cynicy, których życie prywatne jest w rozsypce, na misjach szukają wrażeń, a nie wzruszeń, i dzięki zimnej krwi są fachowcami.Właśnie o tych drugich opowiada „Sahib”. Książeczkę można przeczytać w jeden wieczór i na zawsze pozbyć się złudzeń co do tego, jak Zachód niesie pomoc słabszym, nękanym konfliktami i ubóstwem częściom świata. To zbiór fikcyjnych listów zatrudnionego w Sarajewie Anglika do kochanka, wyznanie winy złodzieja okradającego biednych.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1019
Materiał Promocyjny
Świąteczne prezenty, które doceniają pracowników – i które pracownicy docenią
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1017