Po ostrych cięciach Hiszpania wraca do zdrowia

Królestwo od sześciu lat nie rozwijało się tak szybko jak teraz. To może uratować ?jego jedność.

Publikacja: 17.01.2014 00:39

Jeszcze rok temu eksperci obawiali się, że bankructwo królestwa doprowadzi do rozpadu całej strefy euro. Dziś są dla Hiszpanii pełni pochwał.

– Żaden przywódca w Unii nie przeprowadził tak ambitnych reform, jak Mariano Rajoy. Hiszpania zbiera tego owoce – mówi „Rz" Ben May, ekspert londyńskiego instytutu Capital Economics.

Na początku tego tygodnia Barack Obama po raz pierwszy przyjmował w Białym Domu Rajoya.

– Premier przejmował władzę w niezwykle trudnym momencie, ale dzięki jego przywództwu udało się osiągnąć wielki postęp w odbudowie gospodarki – chwalił.

Jeszcze ważniejsza jest ocena rynków finansowych. W maju 2012 r. Bankia, jedna z największych hiszpańskich instytucji finansowych zaangażowanych na rynku nieruchomości, została w ostatniej chwili uratowana przed bankructwem przez państwo. Teraz jednak inwestorzy pchają się po zakup akcji banku: kilka dni temu przeprowadził on emisję wartą miliard euro, dwa razy więcej, niż pierwotnie zakładano. Z kolei premia, jakiej inwestorzy domagają się za ryzyko zakupu hiszpańskich obligacji, spadła od połowy 2012 roku trzykrotnie.

Zaufanie do Hiszpanii rośnie, bo poprawia się kondycja jej gospodarki. W IV kwartale ubiegłego roku dochód narodowy kraju wzrósł o 0,3 proc. w stosunku do poprzednich trzech miesięcy. To najlepszy wynik od 2007 r. Bezrobocie (26 proc. osób w wieku produkcyjnym) pozostaje najwyższe w Unii, ale spadło w grudniu o 108 tys. osób, także najwięcej od lat. Po spadku w trakcie kryzysu cen mieszkań o 1/3 od dna zaczyna się odbijać rynek nieruchomości. A rząd w Madrycie zamierza w ciągu najbliższych dni poinformować Brukselę o zakończeniu unijnego programu pomocy dla hiszpańskich banków, który był wart 100 mld euro.

Zdaniem Almudeny Semur z Instituto de Estudios Economicos w Madrycie najważniejszą reformą, na którą zdecydował się Rajoy, była zasadnicza liberalizacji rynku pracy.

– Z tego powodu spadły płace i nastąpiły masowe zwolnienia, ale przedsiębiorstwa stały się bardziej konkurencyjne i dziś nie boją się zatrudniać nowych pracowników. To kluczowa reforma – tłumaczy ekspertka.

Hiszpański premier zdołał także radykalnie poprawić finanse publiczne. W relatywnie krótkim czasie dług przedsiębiorstw i gospodarstw domowych spadł z 230 do 180 proc. PKB: Hiszpanie przestali konsumować ponad stan i wycofali się z zakupu nieruchomości, na które nie było ich stać.

Idąc za ciosem, szef rządu przeprowadza kolejne trudne reformy: ograniczenia kosztów administracji tak, aby kompetencje władz centralnych i regionów nie dublowały się, oraz uproszczenia podatków.

Reformy są bolesne, ale mimo to rządząca od przeszło dwóch lat Partia Ludowa utrzymuje silną pozycję: według najnowszego sondażu „El Pais" uzyskała tylko niewiele mniejsze (32-proc.) poparcie od opozycyjnej, lewicowej PSOE (33,5 proc.). Rajoy ma więc całkiem realne szanse na wygranie przyszłorocznych wyborów.

Premier gra jednak o znacznie wyższą stawkę: jedność kraju. Według najnowszych sondaży 55 proc. mieszkańców Katalonii chce głosować za niepodległością prowincji w organizowanym w listopadzie referendum w tej sprawie. Madryt uważa, że głosowanie jest niezgodne z konstytucją, bo musi na nie wyrazić zgodę parlament Królestwa, a nie tylko władze regionalne.

Mimo to ryzyko secesji wciąż jest poważne.

– To największe niebezpieczeństwo dla rozwoju hiszpańskiej gospodarki – ostrzega agencja ratingowa Moody's i przypomina, że bez Katalonii dochód narodowy Hiszpanii byłby ograniczony o 1/5.

Kataloński premier Artur Mas wysłał właśnie listy do przywódców krajów Unii z prośbą o poparcie idei referendum. Ma on także nadzieję, że Madryt nie zablokuje głosowania, jeśli w innym referendum we wrześniu. Szkoci wybiorą niepodległość.

Tę dynamikę coraz lepsze wyniki gospodarczą mogą jednak złamać.

– Kluczowy będzie tu przede wszystkim znaczący spadek bezrobocia. Jeśli młodzi Katalończycy dostrzegą dla siebie perspektywy rozwoju w ramach Hiszpanii, poparcie dla idei niepodległości prowincji straci poparcie – uważa Almudena Semur.

Jeszcze rok temu eksperci obawiali się, że bankructwo królestwa doprowadzi do rozpadu całej strefy euro. Dziś są dla Hiszpanii pełni pochwał.

– Żaden przywódca w Unii nie przeprowadził tak ambitnych reform, jak Mariano Rajoy. Hiszpania zbiera tego owoce – mówi „Rz" Ben May, ekspert londyńskiego instytutu Capital Economics.

Pozostało 92% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021