Cameron odsłania karty

To nie przypadek, że pierwsze warunki, na jakich chcą w przyszłości pozostać w Unii, Brytyjczycy ogłosili we wtorek w Berlinie. Angela Merkel w decydującym stopniu rozstrzygnie, czy da się je spełnić.

– Powiem całkiem szczerze: nie chcemy być częścią coraz bardziej integrującej się Unii. To właśnie jest powodem wielu napięć między Wielką Brytanią a jej europejskimi partnerami – oświadczył brytyjski minister ds. finansów George Osborne.

Unia równa dla wszystkich

Zdaniem torysów w europejskich traktach trzeba czarno na białym zapisać, że Unia składa się z dwóch kategorii krajów: tych, które mogą poświęcić swoją suwerenność na rzecz europejskiego państwa federalnego, oraz takich, które nie mają podobnych ambicji. Ale te drugie nie powinny być dyskryminowane. Przeciwnie, muszą uzyskać prawne gwarancje nie tylko zachowania równego dostępu do jednolitego rynku, ale także tego, że nie będą się musiały dokładać do ratowania krajów strefy euro, którym grozi bankructwo. Kilka miesięcy temu taki właśnie plan w sprawie Grecji forsowała Komisja Europejska. Osborne w szczególności wystąpił o mechanizm, który umożliwi zachowanie pozycji londyńskiego City jako głównego centrum finansowego Europy.

Brytyjczycy chcą także ustanowienia systemu blokującego, zgodnie z którym parlamenty krajów spoza unii walutowej mogłyby blokować przez jakiś czas przepisy grożące ich interesom, nawet jeśli w Radzie UE nie mają większości.

W zamian Osborne zapowiedział, że Wielka Brytania nie będzie blokowała starań 19 krajów strefy euro na rzecz budowy federalnych struktur. To ważne zobowiązanie, bo Londyn, jak pozostałe stolice, ma w tej sprawie prawo weta.

Merkel, która uczestniczyła w tej samej co Osborne konferencji niemieckiego przemysłu CBI w Berlinie, od razu poparła postulaty Brytyjczyków.

– Prawdę mówiąc, zjednoczona Europa już od dłuższego czasu jest związkiem krajów, które nie posuwają się w kierunku integracji w tym samym tempie – powiedziała kanclerz. – Wielka Brytania powinna pozostać w Unii. Kiedy Brytyjczycy wysuwają uzasadnione obiekcje, takie jak w sprawie poprawy konkurencyjności Europy i funkcjonowania Wspólnoty, ich postulaty są też naszymi – dodała pojednawczo.

Takie stanowisko podoba się nowym polskim władzom.

– Niemcy widzą z jednej strony konieczność utrzymania Unii dużej skali z Wielką Brytanią, a z drugiej chcą utrzymania integralności jednolitego rynku z udziałem wszystkich 28 krajów. Mamy podobne stanowisko – mówi „Rz" Konrad Szymański typowany na nowego ministra ds. europejskich. – Perspektywy przyjęcia euro przez Polskę pozostają mgliste, dlatego gwarancje dla krajów Unii, które nie przyjęły jednolitej waluty, będą przez długi czasu służyły także nam – dodaje.

Nowe regulacje miałyby zostać docelowo wpisane do europejskich traktatów, ale dopiero wtedy, gdy ich kształt będzie zmieniany, np. przy okazji przyjmowania do Unii nowego kraju. To może zająć lata. Dlatego już w grudniu David Cameron chce uzyskać od pozostałych przywódców Unii uroczystą deklarację, że przyjmują jego warunki. Ten dokument nabrałby charakteru zobowiązującego dzięki zdeponowaniu go w ONZ. W przyszłym roku brytyjski premier planuje rozpisać referendum w sprawie pozostania Zjednoczonego Królestwa we Wspólnocie.

Wcześniej, zapewne w najbliższych dniach, Brytyjczycy chcą przedstawić swoje warunki w delikatnej sprawie ograniczenia praw socjalnych imigrantów. Ale i tu polskie władze zachowują ostrożny optymizm.