Reklama
Rozwiń
Reklama

Rosyjski zapasik na czarną godzinę. Walka o miliardy dolarów zakopane w raju

Rosyjski oligarcha Roman Abramowicz i jego partnerzy zgromadzili 7 mld dol. w raju podatkowym na wyspie Jersey (należy do Korony Brytyjskiej). Kapitał przelali kilka miesięcy przed napaścią Putina na Ukrainę.

Publikacja: 25.11.2025 13:37

Roman Abramowicz

Roman Abramowicz

Foto: Bloomberg

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie działania podjęli Roman Abramowicz i jego partnerzy przed inwazją Rosji na Ukrainę?
  • W jaki sposób Roman Abramowicz uzyskał rezydencję na wyspie Jersey?
  • Dlaczego brytyjskie władze sądowe odrzuciły apelacje Abramowicza dotyczące zamrożenia jego aktywów?
  • Jakie zarzuty stawiają Roman Abramowicz i jego prawnicy władzom Jersey?

Brytyjski „The Guardian” cytuje wcześniej utajnione orzeczenia sądowe, które władze Jersey po raz pierwszy opublikowały w ramach batalii prawnej z Romanem Abramowiczem. W latach 2016–2017 oligarcha i czterech jego najbliższych współpracowników (sąd nie ujawnił ich nazwisk) uzyskali rezydencję na wyspie Jersey w ramach specjalnego programu inwestycyjnego Wielkiej Brytanii dla osób o bardzo dużym majątku.

W 2017 r. wyspa udzieliła oligarsze pozwolenia na przenoszenie firm na Jersey. Za ich pośrednictwem kontrolował on większość swojego majątku. Transfery aktywów nastąpiły w 2017 r. i ponownie w 2021 r., na kilka miesięcy przed inwazją Rosji na Ukrainę.

Jersey przyjmuje pieniądze Romana Abramowicza i zamraża

Dokumenty sądowe pokazują, że Londyn wielokrotnie konsultował się z władzami Jersey w sprawie Abramowicza i spółki. Obawy o ryzyko utraty reputacji wyspy na rynku międzynarodowym istniały już wcześniej: szef regulatora finansowego Jersey ostrzegł brytyjskich ministrów już w 2016 r. Wskazywał, że bliskie relacje Abramowicza z Putinem mogą zaszkodzić wyspie. Stwierdził jednak również, że znalezienie wystarczających podstaw do odmowy jest „problematyczne”.

Czytaj więcej

Roman Abramowicz sprzedał swój biznes Amerykanom. Od ręki dostanie 50 mln dolarów
Reklama
Reklama

Po wybuchu rosyjskiej wojny sytuacja uległa drastycznej zmianie. W kwietniu 2022 r. władze Jersey zamroziły aktywa powiązane z Abramowiczem, przeprowadziły przeszukania i wszczęły śledztwo w sprawie możliwego prania pieniędzy i łamania sankcji. Podstawą tego śledztwa były zeznania samego Abramowicza złożone w londyńskim sądzie w 2012 r. przeciwko oligarsze Borysowi Bieriezowskiemu, dotyczące sposobu, w jaki Abramowicz nabył od Berezowskiego aktywa paliwowego Sibnieftu w latach 90. XX w.

Cień Berezowskiego nad Abramowiczem

W 2013 r. Berezowski, który uciekł do Londynu przed zemstą Putina w 2000 r. i tam uzyskał azyl, został znaleziony w swojej londyńskiej rezydencji martwy, z szalikiem zawiązanym wokół szyi. Jego rodzina przypuszczała, że mógł zostać zamordowany przez dwór Putina. Brytyjska policja i eksperci medycyny sądowej orzekli, że Berezowski popełnił samobójstwo.

W 2024 r. w Polsce ABW aresztowało byłego prawnika Berezowskiego. Według rosyjskich mediów niezależnych, prawnik Anatolij B. miał być organizatorem zamachu na współpracownika zmarłego w kolonii karnej w Rosji opozycjonisty Aleksieja Nawalnego. W marcu 2024 r. Leonid Wołkow został ciężko pobity młotkiem w Wilnie przez nieznanych sprawców.

Czytaj więcej

Kogo boi się Roman Abramowicz? Jego superjachty dostały systemy obrony rakietowej

W ciągu ostatnich dwóch lat Abramowicz próbował kwestionować zamrożenie aktywów i doprowadzić do umorzenia śledztwa, ale brytyjskie sądy odrzuciły jego apelacje. Prawnicy Abramowicza określają brytyjskie śledztwo jako motywowane politycznie i twierdzą, że oligarcha był namawiany do przeniesienia kapitału na Jersey.

W zeszłym tygodniu biznesmen oskarżył władze Jersey o spisek i domaga się ujawnienia szczegółów prowadzonego przeciwko niemu śledztwa karnego. W ramach śledztwa lokalne władze miały obowiązek udostępnić prawnikom Abramowicza korespondencję osobistą i dane elektroniczne, ale tego nie uczyniły i częściowo usunęły te informacje z przestrzeni publicznej, pisze „Guardian”.

Reklama
Reklama

Komu pieniądze ze sprzedaży Chelsea?

W zeszłym tygodniu sędzia David Michael Caidin z Królewskiego Sądu Jersey nazwał zachowanie władz brytyjskich „nadzwyczajnym” i „nieuzasadnionym” i nakazał im zrekompensowanie miliarderowi poniesionych wydatków. W listopadzie 2022 r. policja Jersey przyznała, że nakaz przeszukania biura Abramowicza został uzyskany nielegalnie. Funkcjonariusze organów ścigania zgodzili się również na wypłatę odszkodowania i przeprosiny. Władze Jersey całkowicie zaprzeczają zarzutom spisku i nadużycia władzy.

Cała sprawa mocno dotyka Ukrainy. Jak pisze „The Telegraph”, spór prawny stał się przeszkodą w przekazaniu do Kijowa pieniędzy ze sprzedaży klubu piłkarskiego Chelsea. Po nałożeniu przez Wielką Brytanię sankcji na Abramowicza, klub został sprzedany w 2022 r. konsorcjum Todda Boehly'ego za około 3 mld dol. Oligarcha publicznie zobowiązał się przekazać dochód netto ze sprzedaży szacowany na 1,3 mld dol. na pomoc ofiarom wojny. Jednak fundusze te są zamrożone od ponad trzech lat. To główny argument Rosjan w walce o odzyskanie pieniędzy zgromadzonych na Jersey.

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie działania podjęli Roman Abramowicz i jego partnerzy przed inwazją Rosji na Ukrainę?
  • W jaki sposób Roman Abramowicz uzyskał rezydencję na wyspie Jersey?
  • Dlaczego brytyjskie władze sądowe odrzuciły apelacje Abramowicza dotyczące zamrożenia jego aktywów?
  • Jakie zarzuty stawiają Roman Abramowicz i jego prawnicy władzom Jersey?
Pozostało jeszcze 92% artykułu

Brytyjski „The Guardian” cytuje wcześniej utajnione orzeczenia sądowe, które władze Jersey po raz pierwszy opublikowały w ramach batalii prawnej z Romanem Abramowiczem. W latach 2016–2017 oligarcha i czterech jego najbliższych współpracowników (sąd nie ujawnił ich nazwisk) uzyskali rezydencję na wyspie Jersey w ramach specjalnego programu inwestycyjnego Wielkiej Brytanii dla osób o bardzo dużym majątku.

W 2017 r. wyspa udzieliła oligarsze pozwolenia na przenoszenie firm na Jersey. Za ich pośrednictwem kontrolował on większość swojego majątku. Transfery aktywów nastąpiły w 2017 r. i ponownie w 2021 r., na kilka miesięcy przed inwazją Rosji na Ukrainę.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Patronat Rzeczpospolitej
Polska w programie Horyzont Europa: czas na zmiany
Materiał Promocyjny
Twoja gwiazda bliżej niż myślisz — Mercedes Van ProCenter
Biznes
Polskie e-sklepy zarabiają na Ukrainie, aktywa Rosji i spór o cła UE-USA
Materiał Partnera
Projekt ustawy o ROP wymaga zmian
Biznes
USA obniżą cła na unijną stal, jeśli UE spełni jeden warunek. Chodzi o przepisy cyfrowe
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępcy zwiększają skalę ataków na urządzenia końcowe – komputery i smartfony
Biznes
Arabska przystań rosyjskich bogaczy. Tam sankcje nie działają
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama