Gdzie warto mieszkać w Polsce. Ranking miast wolnych od smogu

Zachodniopomorskie - tu żyje się najczyściej. Taki jest wynik pomiarów jakości powietrza w Polsce.

Publikacja: 14.11.2022 13:24

Kołobrzeg

Kołobrzeg

Foto: Adobe Stock

Polski Alarm Smogowy, co roku publikuje zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce. Ale tylko "Rzeczpospolita", dzięki współpracy z organizacją, publikuje ranking największych czyściochów!

Konsekwentna polityka antysmogowa

Na liście miast, w których warto zamieszkać, znajdują się zupełnie małe gminy, ale też duże miasta, prowadzące konsekwentną politykę antysmogową. Według najnowszych danych, tak jak niekwestionowanym królem smogu jest Nowy Targ – miasto, w którym odnotowywano największe zanieczyszczenie powietrza w całej Unii Europejskiej, tak jego pozytywnym odpowiednikiem jest Kołobrzeg. W tej nadmorskiej miejscowości odnotowano zerowe stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu. Jego krajowa norma wynosi 1 ng/m3 na rok, a norma WHO 0,12ng/m3.

Czytaj więcej

Najbardziej zasmrodzone miejscowości w Polsce. Na liście trzy uzdrowiska

Zachodniopomorskie rządzi

Na krótkiej liście prymusów znalazły się aż 4 gminy z zachodniopomorskiego, 3 z warmińsko-mazurskiego, 2 z podkarpackiego i po jednym z lubuskiego, mazowieckiego, łódzkiego, pomorskiego i podlaskiego. We wszystkich tych gminach, poza Kołobrzegiem, odnotowano poziom rakotwórczej substancji zgodny z normą, czyli 1 ng/m3.

W tym roku w dwóch pozostałych kategoriach wygrywa mała miejscowość w Podlaskiem, czyli Borsukowizna. Tu średnie roczne stężenie pyłów PM10 wynosi 10, za to nie odnotowano ani jednego dnia nienadającego się do oddychania! Najmniejszą liczbę dni smogowych, bo tylko 1 dniem mogą chwalić się Smolary Butnickie (lubuskie), Iwonicz-Zdrój-Rąba (podkarpackie) i król czyściochów Kołobrzeg (zachodniopomorskie). Tylko jeden dzień więcej odnotował Słupsk (pomorskie), a 3 dni smogowe Florianka (lubelskie) i Rymanów-Zdrój (podkarpackie). W czołówce jest też Koszalin (zachodniopomorskie) i Zielona Gra (lubuskie).

Gdzie warto mieszkać

Jak mówią aktywiści, jakość powietrza przekłada się na zainteresowaniu ludzi zamieszkaniem w poszczególnych gminach lub rozważaniem ich opuszczenia. Na przeciwległym biegunie do Kołobrzegu i Borsukowizny nadal znajduje się Nowy Trag, który wygrywa we wszystkich kategoriach smrodliwości powietrza.

– W rozmowach mieszkańców Nowego Targu pojawia się nowy trend. Niektórzy poważnie zastanawiają się nad wyprowadzką z miasta w sezonie zimowym, na przykład do Krakowa – mówi Magdalena Cygan, aktywistka Nowotarskiego Alarmu Smogowego.

Ranking tworzony jest na podstawie oficjalnych wyników pomiarów ze stacji Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ). W sumie w Polsce 148 miejscowości posiada, co najmniej jedną stację pomiarową pozwalającą na takie badania. Analiza dotyczyła wyłącznie miejscowości, w których prowadzone są pomiary PMŚ.

Zobacz, czym oddychasz

Na liście smogowych rekordzistów przeważają niewielkie miasta, a nawet wsie np. śląski Godów, czy podkrakowski Zabierzów. Zauważalny jest brak dużych metropolii, uznawanych często za najmocniej zanieczyszczone obszary w kraju. Stąd 14 listopada w Dniu Czystego Powietrza, Polski Alarm Smogowy rozpoczął czwartą edycję kampanii „Zobacz, czym oddychasz. Zmień to”.

W tym sezonie grzewczym 63 lokalizacje w 9 województwach odwiedzą mobilne płuca. Dwumetrowy model ludzkich płuc „oddycha” pochłaniając zanieczyszczenia powietrza, które osiadają na białej materii pokrywającej instalację. Instalacja ustawiana jest na dwa tygodnie w różnych lokalizacjach, gdzie pokrywa się pyłem i – zależnie od poziomu zanieczyszczenia powietrza - przybiera grafitowy, a nawet czarny kolor.

- Płuca umieszczane są głównie w miejscowościach, w których nie ma pomiarów, jakości powietrza, a mieszkańcy często nie mają świadomości, jakim powietrzem oddychają. Kampania „Zobacz, czym oddychasz. Zmień to” pokazuje, jakie pyły gromadzą się w naszych płucach oraz również zachęca do zmiany – wyjaśnia Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego. Pierwsze gminy, które zobaczą, czym oddychają to Wejherowo na Pomorzu, Kcyń w Kujawsko-Pomorskiem, Otwock na Mazowszu oraz Nowym Targu na Podhalu, Rybnik i Czerwionka- Leszczyny w województwie śląskim.

Eko jest finansowo opłacalne

Kampania ma na celu nie tylko pokazanie zanieczyszczenia powietrza, ale również nakłania do działania, czyli ocieplenia domów i wymiany starych nieefektywnych kotłów i pieców. W sytuacji kryzysu energetycznego i niedoborów paliw rezygnacja z “kopciucha” i instalacja nowoczesnego, wydajnego źródła ciepła jest inwestycją, która nie tylko zmniejszy rachunki za ogrzewanie, ale również poprawi jakość powietrza.

- Przy obecnych cenach ogrzewanie domu węglem spalanym w “kopciuchu” jest najdroższą metodą utrzymania komfortu cieplnego. Bardzo ważnym działaniem jest również ocieplenie domu. Aż 70 proc. domów nie ma wystarczającego ocieplenia ścian i stropów, co sprawia, że ogrzewanie takich domów oznacza znaczne straty finansowe. Ciepło ucieka zwiększając koszty ogrzewania domu - w ocieplonym domu koszty obniżają się przeciętnie o około połowę – mówią aktywiści.

Warto przyjrzeć się rankingom smogowych rekordzistów prowadzonych przez PAS od 2015 roku. Od 2019 roku, w którym w życie weszła uchwała antysmogowa, w zestawieniach najbardziej zanieczyszczonych miast nie znajdziemy już Krakowa. To największa poprawa jakości powietrza w rankingach PAS. Widać, że konsekwentna polityka antysmogowa Krakowa przynosi odczuwalne i mierzalne skutki.

Rzeczpospolita

Komentarz

Anna Mieczkowska, Prezydent Miasta Kołobrzeg

- Cieszy nas wysoka pozycja w tym rankingu. Składa się na nią kilka czynników. Samo położenie Kołobrzegu i nasz klimat są sprzyjające. Bliskość morza i długa linia brzegowa nie są tu bez znaczenia. Ale to nie byłoby wystarczające gdyby nie dbałość o zieleń, a także działania zmierzające do wymiany pieców węglowych na inne źródła ogrzewania. Oprócz ciągłej modernizacji w zasobach miejskich, mamy program wymiany pieców i dotacje dla tych którzy chcą się pozbyć starych „kopciuchów”. Staramy się także wprowadzać strefy o zmniejszonej liczbie pojazdów choć akurat w tym aspekcie jesteśmy na początku drogi. Jakość powietrza jest dla nas podwójnie ważna – jesteśmy największym polskim uzdrowiskiem. Czyste powietrze i zadbana zieleń są podstawą funkcjonowania naszego miasta.

Polski Alarm Smogowy, co roku publikuje zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce. Ale tylko "Rzeczpospolita", dzięki współpracy z organizacją, publikuje ranking największych czyściochów!

Konsekwentna polityka antysmogowa

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara