Łowcy sieci ruszają w miasto

Wieczór. Jedno z podwarszawskich nowoczesnych, zamkniętych osiedli. Kilku lokatorów z pewnością surfuje w Internecie. Być może ktoś właśnie ściera kurz z routera – urządzenia, dzięki któremu może cieszyć się dostępem do sieci bez kabli. Być może to właśnie sygnał z jego routera śledzimy ukryci w samochodzie na ekranie laptopa.

My, czyli ja i wardriver – człowiek, którego hobby to tropienie bezprzewodowych sieci.

[srodtytul]Elisa z kłódką[/srodtytul]

– Pięć sieci, dwie niezabezpieczone – szybko diagnozuje Marcin, warszawski wardriver, który zgodził się pokazać mi, na czym polega elektroniczne polowanie.

Kilka minut temu stanęliśmy przed bramą osiedla. Włączyliśmy laptopa z wbudowaną kartą wi-fi, umożliwiającą łączność bezprzewodową.

– Można jeździć ze specjalną anteną, ale teraz jest tyle sieci, że wystarczy komputer z supermarketu. Wi-fi da się wyłapać nawet bez specjalnego oprogramowania – objaśnia wardriver. – Używam programu Net Stumbler, który także dźwiękiem informuje o sile sygnału i pokazuje wiele parametrów. Ale proszę, nawet zwykłe narzędzie Windows wyświetli sieci, które bombardują nas falami radiowymi – pokazuje.

Na ekranie widzę nazwy: elisa, susa, linksys – przy wszystkich kłódka. To oznaczy, że chroni je zabezpieczenie, zwykle najprostsze szyfrowanie, tzw. WEP. By się do nich podłączyć, trzeba podać nazwę użytkownika i hasło. Według Marcina nie jest to wystarczające zabezpieczenie, ale odetnie chociaż tych, którzy mogliby się połączyć przez pomyłkę.

Kolejne dwie złapane przez nas sieci: asia i linksys. Kłódek brak. Są otwarte. – Wystarczy kliknąć „połącz” i możesz czytać informacyjne portale, korzystając z cudzego łącza, ale to dla wardrivera już jeden krok za daleko – tłumaczy Marcin. – Mnie zadowala samo wyłapywanie otwartych łączy. Potem niektórzy nanoszą takie punkty na mapy umieszczane w Internecie.

– To co w tym takiego fascynującego? – dziwię się.

– Badanie, jak przybywa radiówek w mieście. Sprawdzanie, ilu ludzi beztrosko albo nieświadomie naraża się na współdzielenie łącza z kimś, kto zechce je podkradać. Prowadzenie statystyk – wylicza Marcin. – Oczywiście czasem to nie wystarcza. Ale wtedy wardriver przenosi się na ciemną stronę mocy – śmieje się i zaraz zaznacza: – Ja tego nie robię.

[srodtytul]Misja na Jasnej Górze[/srodtytul]

Podobnie swoje zainteresowanie tłumaczy 25-letni Konrad z Częstochowy, który zajmował się wardrivingiem i warchalkingiem (wykrywanie i oznaczanie sieci kredą na murach).

– Na początku robiłem to z poczucia misji. Oznaczałem hot spoty wszędzie, łącznie z wieżą na Jasnej Górze – opowiada. – Przyjemności z takiej zabawy miałem masę i trwało to dość długo.

Twierdzi, że prawdziwy dopływ adrenaliny zaczął się, gdy wyszukiwał niezabezpieczone sieci firm i pokazywał efekty swojej działalności ich szefom.

– Kiedyś jeden z dyrektorów nie chciał mi uwierzyć, że mogę wejść do firmowej sieci – wspomina. – Ze swojego laptopa, za jego pozwoleniem, wbiłem się do sieci, pokazałem fotki  z udostępnionego folderu „moje dokumenty” z wakacji na Krecie, gdzie jego partnerka chodziła po plaży toples. Za skonfigurowanie AP (punktu dostępowego sieci bezprzewodowej – red.) i komputerów zażyczyłem sobie normalną stawkę, a dostałem napiwek przewyższający wartością wykonaną pracę. I do dziś, jeśli coś im padnie, od razu dzwonią. Łączyłem w ten sposób przyjemność, jaką sprawiało mi wyszukiwanie sieci, z pożytecznym – z zarabianiem na osobach, które informowałem o niezabezpieczonej sieci i konfigurowałem ich sprzęt. Jako student miałem zazwyczaj wolne piątki, wtedy wybierałem się na wardriving, kupiłem niezłą antenę i jeździłem, szukając wi-fi. Zarobioną do południa kasę inwestowałem – wlewałem w siebie wieczorem.

[srodtytul]Bezprzewodowy włam[/srodtytul]

I Konrad, i Marcin dbają o etykietę, nie przekraczają granic. Jednak wardrivera od hakera dzieli cienka granica. Na internetowych forach są setki opisów dotyczących włamań do sieci wi-fi.

Jeden z takich „fachowców” zgodził się na spotkanie. Zanim do niego doszło, razem z przyjacielem informatykiem przygotowaliśmy w jego mieszkaniu sieć. Zabezpieczyliśmy ją na średnim poziomie. Nazwaliśmy tak, jak producent routera. Zostawiliśmy domyślne nazwę i hasło administratora – jak robi to większość nieświadomych użytkowników. Jedyną barierą, jaką postawiliśmy, było filtrowanie po MAC (numer karty sieciowej) i IP (identyfikator w sieci). Do sieci miały dostęp tylko dwa komputery. Nikt inny nie mógł się podłączyć.

Z Pawłem – bo tak przedstawił się haker – umówiliśmy się na ulicy, przed domem ze spreparowaną przez nas siecią. Długowłosy, na oko 30-latek, z laptopem w torbie. Na ławce przed blokiem przeskanował dostępne w tym rejonie sieci i wybrał wskazaną przeze mnie.

– A teraz sniff sniff – pociągnął nosem, naśladując psa, i z uśmiechem włączył tzw. sniffer (wąchacz – z ang.), czyli program, dzięki któremu można podglądać komunikację urządzeń nawet w zabezpieczonej sieci. Po kilku minutach pokazał mi numer MAC i IP jednego z komputerów uprawnionych do dostępu do sieci.

– Wystarczy programowo podmienić stały adres karty, zakładam, że inne adresy sieci są standardowe, i gdy wyłączy się uprawniony klient, będę już podłączony – opowiada o metodzie.

Przeglądamy w jego laptopie Internet. Paweł w Google’u wyszukuje informacje o routerze, którego używamy.

Łączy się z naszym sprzętem i dzięki standardowemu hasłu może już wiele, np. złośliwie zmienić konfigurację tak, że właściciel sieci straci dostęp do Internetu.

– I to tyle – haker rozłącza się z siecią. – Czemu się tym zajmuję? Kiedyś sam budowałem bezprzewodowe sieci i od czasu do czasu sprawdzam, jak robi to ktoś inny. Włamanie to jak rozwiązanie krzyżówki. Problemem jest to, że wpadki zaliczają także dostawcy Internetu, którzy narażają na ataki swoich klientów.

[srodtytul]Trofea na WWW[/srodtytul]

Konrad po swoich bezkrwawych łowach zostawił internetową mapę punktów wi-fi w Częstochowie (wardriving.sfc.pl). Znaleźć można też mapy, m.in. Warszawy, Wrocławia, Krakowa, Katowic czy Opola (wardrive.pl). Roi się na nich od czerwonych punkcików oznaczających sieci zamknięte, ale równie wiele jest zielonych – punktów, których nikt nie zabezpieczył.

Niektórzy, by je bardziej precyzyjnie oznaczyć, na polowania zabierają ze sobą GPS. Średnio w miastach blisko 40 proc. sieci wi-fi jest otwartych dla każdego. Z internetowych statystyk wynika, że najlepiej zabezpieczona jest stolica.

Podobny wynik uzyskaliśmy podczas nocnego rajdu z Marcinem. Krążąc po osiedlach i przystając w dwóch miejscach w Warszawie, podsłuchaliśmy ponad 50 punktów wi-fi. Zabezpieczenia miało 60 – 70 proc.

Zwykle ich nazwy (SSID) odnosiły się do ulicy czy osiedla. Pojawiały się też imiona i identyfikatory sprzętu, na którym zostały zbudowane. Trafiały się i takie, które zapadały w pamięć: BigPapaRapa, dupa, Pentagon.

Wyniki naszego nasłuchu są porównywalne z tym, co dwa lata temu uzyskali fachowcy z Kaspersky Lab Polska. Z opublikowanego przez firmę badania wynika, że o bezpieczeństwo sieci w Warszawie w 2007 roku dbało 58 proc. użytkowników. Analitycy trafili na aktywnych wardriverów. Zauważyli, że ktoś jednocześnie z nimi skanował niektóre sieci. Odnotowali także ślady zostawione przez hakerów, którzy po włamaniu do sieci zmieniali np. nazwę punktu dostępowego na „twój router został złamany”.

– W najbliższych dwóch, trzech miesiącach planujemy powtórzyć badanie na większą skalę, poza Warszawą przebadane zostaną także inne miasta – zapowiada Maciej Ziarek, analityk zagrożeń z Kaspersky Lab Polska. – Będą prowadzone cyklicznie.

Czy wardriverzy uważają, że to, co robią, jest kontrowersyjne?