Rzecznik praw obywatelskich wystąpił do Jerzego Millera, ministra spraw wewnętrznych i administracji, o wyjaśnienia w sprawie niezgodności ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej z unijną dyrektywą z 4 listopada 2003 r. dotyczącą niektórych aspektów organizacji czasu pracy (nr 2003/88).
Chodzi o to, że dyrektywa nakazuje, aby każdy pracownik (a do tej grupy zdaniem RPO należy zaliczyć także strażaków) miał prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby i 35 godzin odpoczynku w ciągu tygodnia. Naruszenie tych norm – co może nastąpić podczas trwającego 24 godziny dyżuru – powinno być natychmiast rekompensowane czasem wolnym.
Polska ustawa zezwala na przekroczenie tygodniowej normy czasu pracy (40 godzin) ze względu na podwyższoną gotowość operacyjną.
Unijne przepisy i orzecznictwo wskazują, że w wypadku funkcjonariuszy publicznych jest to jednak możliwe tylko w wyjątkowej sytuacji: katastrofy naturalnej lub technologicznej, zamachu, wypadku o większej skali czy innych zdarzeń tego rodzaju, których ciężar i rozmiar wymaga podjęcia niezbędnych środków dla obrony życia, zdrowia, a także bezpieczeństwa zbiorowości.
Można więc wydłużać służbę strażaków i innych funkcjonariuszy tylko wówczas, gdy ich praca jest faktycznie niezbędna i nie ma możliwości stosowania przepisów dyrektywy bez narażania życia i zdrowia osób, które potrzebują pomocy.
