NSA o ingerencji samorządu w wolność gospodarczą: Czy spółka nie może być inkasentem mimo woli

Naczelny Sąd Administracyjny ma określić dopuszczalne granice ingerencji samorządu w wolność gospodarczą.

Publikacja: 20.08.2013 09:23

Czy spółka nie może być inkasentem mimo woli? NSA określi granice ingerencji samorządu w wolność gos

Czy spółka nie może być inkasentem mimo woli? NSA określi granice ingerencji samorządu w wolność gospodarczą.

Foto: www.sxc.hu

Dotychczasowe orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego były sprzeczne (sygn. akt: II GSK 598/12).

Poborca mimo woli

WSA, który sprawą zajmował się w 2010 r., ustalił, że w 2008 r. Rada Gminy Niemce zmieniła swoją uchwałę z 2006 r. w sprawie m.in. ustalenia stawek dziennych opłaty targowej i określenia inkasentów. Na inkasenta wyznaczyła Lubelski Rynek Hurtowy SA.

Spółka, będąca największą we wschodniej Polsce giełdą rolno-ogrodniczą, ma siedzibę w Elizówce w gminie Niemce. Miała pobierać opłatę targową w dniu sprzedaży na targowisku i wpłacać ją następnego dnia wójtowi gminy.

W skardze do WSA firma domagała się unieważnienia uchwały. Zarzuciła, że wyznaczono ją na inkasenta wbrew jej woli i bez jej zgody. Pełnienie tej funkcji jest sprzeczne z jej działalnością i wpływa negatywnie na jej wizerunek u producentów rolnych handlujących w Elizówce.

WSA stwierdził nieważność § 1 uchwały w części dotyczącej wyznaczenia spółki na inkasenta opłaty targowej. Zgodnie z art. 19 pkt 2 ustawy z 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, o nałożeniu i sprecyzowaniu obowiązku poboru podatku decyduje uchwała rady gminy, będąca aktem prawa miejscowego. Nie oznacza to jednak, że nałożenie obowiązku wykonywania funkcji inkasenta może nastąpić bez zgody podmiotu, któremu się ją powierza.

Rada nie mogła więc bez uzyskania wcześniej zgody spółki wyznaczyć jej na inkasenta opłaty targowej.

Ratunek w konstytucji

NSA uwzględnił skargę kasacyjną Rady Gminy Niemce i uchylił wyrok WSA. Jego zdaniem lubelski sąd błędnie zinterpretował art. 19 pkt 1 i 2 ustawy. Akt ten nigdzie nie nakłada obowiązku uzyskania zgody podmiotu określonego w uchwale rady jako inkasent opłaty targowej. Naruszałoby to samodzielność gminy.

Sprawa wróciła więc do WSA, który tym razem – związany wykładnią NSA – oddalił skargę spółki, powtarzając uzasadnienie NSA. Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł do NSA Lubelski Rynek Hurtowy SA. Uznanie, że rada gminy może wyznaczyć na inkasenta spółkę prawa handlowego bez jej zgody, narusza art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ordynację podatkową, ustawę o wykonywaniu działalności gospodarczej. Lecz przede wszystkim art. 22 konstytucji, który stwierdza, że ograniczenie wolności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

NSA odłożył publikację orzeczenia na koniec sierpnia.

Kompetencje rady są ograniczone

- Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy pod warunkiem, że ustawy nie stanowią inaczej. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach (art. 18 ust. 2 pkt 8)

- Zgodnie z art. 19 pkt 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy określa – w drodze uchwały – zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat wskazanych w ustawie. Może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso.

Dotychczasowe orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego były sprzeczne (sygn. akt: II GSK 598/12).

Poborca mimo woli

Pozostało 96% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów