Zasługi wójta nie uratują mandatu

Zasługi wójta dla społeczności lokalnej nie mogą być argumentem, przy stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu – stwierdził w wyroku Naczelny Sąd Administracyjny.

Publikacja: 16.07.2014 14:00

Sesja rady gminy Konstancin-Jeziorna

Sesja rady gminy Konstancin-Jeziorna

Foto: Fotorzepa, Robert Gardzin?ski Robert Gardzin?ski

Wojewoda, powołując się na Ordynację wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wygasił zarządzeniem zastępczym mandat wójta gminy. Jako podstawę wskazał utratę prawa wybieralności, spowodowanego skazaniem go prawomocnym wyrokiem sądu rejonowego na karę pozbawienia wolności, za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.

Motywując swoje działanie, urzędnik wyjaśnił, iż komisarz wyborczy zwrócił się do przewodniczącego rady gminy o podjęcie działań w celu wygaszenia wójtowi gminy mandatu. Organ w odpowiedzi poinformował komisarza, iż rada, mimo wniosku, odmówiła podjęcia uchwały o ostatecznym losie wójta.

W tej sytuacji wojewoda został zmuszony do oficjalnego wezwania rady do podjęcia uchwały w terminie trzydziestu dni, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Rada i tym razem nie zareagowała. Wojewoda zgodnie z procedurą powiadomił Ministra Administracji i Cyfryzacjio konieczności wydania zarządzenia zastępczego w sprawie wygaszenia mandatu wójta.

Zdaniem organu, wydanie zarządzenia zastępczego było konieczne z uwagi na okoliczność skazania wójta wyrokiem sądu karnego za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, co następuje z mocy samego prawa, wymaga jednak potwierdzenia przez odpowiedni organ i w określonej formie prawnej.

Wójt skierował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, wnosząc o stwierdzenie nieważności zarządzenia lub stwierdzenie wydania go z naruszeniem prawa.

Wyjaśnił, że wójtem gminy jest od 2010 roku. W tym czasie wykazał się pozytywnym działaniem dla jej rozwoju i dobra mieszkańców. Rada znając dorobek mężczyzny i jego pracę włożoną dla dobra społeczności lokalnej, na sesjach odmówiła podjęcia uchwały o wygaszeniu mu mandatu wójta.

Zdaniem wójta, wojewoda w sprawie powinien brać pod uwagę stanowisko rady, która wiedząc o zapadłym wyroku karnym, w głosowaniu demokratycznym opowiedziała się za utrzymaniem mandatu. Nie zachodziły zatem przesłanki do wydania zarządzenia zastępczego.

Innego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny. WSA przyznał rację organowi, że wygaśnięcie mandatu wójta mimo, iż nastąpiło z mocy samego prawa, lecz musiało być urzędowo potwierdzone. Wojewoda nie był przy tym uprawniony do oceny pracy i zasług dla lokalnej społeczności.

WSA przypomniał, iż celem regulacji zawartej w ordynacji było stworzenie gwarancji prawidłowego sprawowania funkcji przez osoby wchodzące w skład organów wykonawczych samorządu terytorialnego. Powinno je charakteryzować nie tylko fachowość, ale także nieposzlakowana opinia, nieskazitelny charakter czy walory moralne. Zdaniem sądu przyjmuje się powszechnie, że osoby, które popełniły czyn zabroniony przez prawo karne, nie dają takiej samej rękojmi wykonywania obowiązków publicznych jak osoby, które nie popadły w konflikt z prawem karnym.

Jako, że rada była zobligowana do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu wójta, najpóźniej po upływie miesiąca od dnia wystąpienia przesłanek wygaśnięcia mandatu i tego nie zrobiła, to w zastępstwie musiał zareagować wojewoda.

Stanowisko to podzielił 17 czerwca 2014 roku Naczelny Sąd Administracyjny, do którego trafiła kasacja wójta.

Zdaniem NSA wojewoda nie był uprawniony do oceny pracy mężczyzny na stanowisku wójta gminy, choćby nawet jego zasługi rzeczywiście zyskały uznanie lokalnej społeczności i rady gminy. Sąd dodał, że organ nie miał wyjścia, potwierdzając urzędowo wygaśniecie mandatu. Dopóki taki akt nie zostałby wydany, nie można by było się powoływać na to, że mandat wygasł (II OSK 879/14).

Wyrok jest prawomocny.

Wojewoda, powołując się na Ordynację wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wygasił zarządzeniem zastępczym mandat wójta gminy. Jako podstawę wskazał utratę prawa wybieralności, spowodowanego skazaniem go prawomocnym wyrokiem sądu rejonowego na karę pozbawienia wolności, za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.

Motywując swoje działanie, urzędnik wyjaśnił, iż komisarz wyborczy zwrócił się do przewodniczącego rady gminy o podjęcie działań w celu wygaszenia wójtowi gminy mandatu. Organ w odpowiedzi poinformował komisarza, iż rada, mimo wniosku, odmówiła podjęcia uchwały o ostatecznym losie wójta.

Pozostało 82% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara