Najważniejsza zmiana dotyczy art. 28e i 28f wspomnianej ustawy. Obecnie przewiduje ona, że w przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji (niezależnie od powodów) funkcję tę pełni dalej osoba, którą wskaże prezes Rady Ministrów.
Po nowelizacji będzie to robił zastępca wójta (a jeśli jest ich więcej – pierwszy zastępca). Jedynie w przypadku odwołania włodarza w drodze referendum albo wskutek powtarzającego się naruszania konstytucji wygasa również mandat jego zastępców. Dopiero wówczas (lub gdy zastępcy nie powołano), premier w ciągu 7 dni wyznaczy osobę pełniącą funkcję wójta do czasu wyboru nowego.
Jeśli taki zastępca wójta, pełniący jego obowiązki, zostanie wybrany np. prezydentem RP, posłem, senatorem lub europarlamentarzystą, a także, gdy umrze, straci prawo wybieralności albo zostanie uznany za niezdolnego do pracy lub samodzielnej egzystencji, uznaje się że został odwołany ze stanowiska zastępcy. Stwierdza to wojewoda, na którego postanowienie w tej kwestii służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 7 dni. WSA ma na rozpoznanie sprawy 14 dni, tyle też wynosi okres na wniesienie skargi kasacyjnej do NSA, który ma 30 dni na rozstrzygnięcie sprawy.
Czytaj więcej:
Wygaśnięcie mandatu wójta. Zastępca wójta a osoba pełniąca funkcję wójta
Z kolei do osób wyznaczonych przez premiera do pełnienia funkcji włodarza stosuje się odpowiednio przepisy o pracownikach samorządowych, z wyjątkiem wynagrodzenia, które określa szef rządu. Osoby takie, powołane przed wejściem w życie omawianej nowelizacji, będą pełnić funkcję aż do objęcia stanowiska przez nowo wybranych wójtów, burmistrzów i prezydentów. Komisarze zaś powołani przed tym terminem urzędują do końca okresu, na który ich powołano.