Zwolnienie dyrektora za nie wykonywanie poleceń kuratora niezgodne z konstytucją

Zmiany w oświacie, które chce wprowadzić MEN, mogą być niezgodne z konstytucją.

Publikacja: 27.08.2014 07:55

Zwolnienie dyrektora za nie wykonywanie poleceń kuratora niezgodne z konstytucją

Foto: Fotorzepa/Jakub Dobrzyński

Dyrektor szkoły, który nie podporządkuje się zaleceniom kuratorium, będzie mógł stracić stanowisko. Takie zmiany przewiduje projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty. Okazuje się, że mogą być niezgodne z konstytucją.

– To łamanie autonomii szkoły – uważa Marek Pleśniar, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty.

Wbrew samorządności

– Jeśli projekt zostanie przyjęty w zaproponowanym kształcie, minister edukacji uzyska nieznane dotychczas instrumenty pozwalające poddać szkoły drobiazgowej kontroli programowej, ograniczając kompetencje samorządów. Mogą one zostać wykorzystane do narzucania w szkołach treści, które budzą kontrowersje i sprzeciw rodziców – zaznacza Tymoteusz Zych, ekspert Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, przygotowującego ekspertyzy i raporty prawne.

Ręczne sterowanie

Wizytatorzy będą mogli określać termin wykonania zaleceń, które sformułują. Jeśli dyrektor go nie dotrzyma, będzie mógł zostać zwolniony ze skutkiem natychmiastowym. Zgodnie z propozycją Ministerstwa Edukacji Narodowej wniosek podległych ministrowi urzędników o odwołanie dyrektora będzie wiążący dla samorządu prowadzącego szkołę.

Jak podkreślają projektodawcy, nowelizacja spełnia postulaty Najwyższej Izby Kontroli. Teraz przepisy nie przewidują sankcji za niewykonanie zaleceń organów nadzoru. Sprawia to, że kuratoria mają trudności z eliminacją uchybień.

– Organ sprawujący nadzór będzie miał możliwość, a nie obowiązek wystąpienia do organu prowadzącego szkołę z wnioskiem o odwołanie dyrektora – zaznacza Joanna Dębek, rzecznik prasowy resortu.

Ministerstwo ma także uzyskać wyraźne upoważnienie do określenia w rozporządzeniu kryteriów nadzoru pedagogicznego. Zdaniem ekspertów tak ważne regulacje powinny mieć rangę ustawową.

– To sprzeczne z zasadą stabilności systemu edukacji. Sposób funkcjonowania szkół uwarunkowany będzie bieżącą sytuacją polityczną – mówi Tymoteusz Zych. I dodaje, że nowe rozwiązania budzą też wątpliwości w kontekście wolności rodziców w wychowaniu dzieci zgodnie ze swymi przekonaniami, zagwarantowanej w art. 48 ust. 1 konstytucji. Uprawnienia pozwalające im wpływać na pracę szkoły mogą stać się fikcyjne.

Zgodnie z projektem organ sprawujący nadzór może przetwarzać dane pracowników i uczniów szkoły w zakresie niezbędnym do wykonywania tego nadzoru. Zdaniem ekspertów takie upoważnienie jest zbyt ogólne i może doprowadzić do gromadzenia danych nieprawomyślnych nauczycieli, a w efekcie utrudniać im znalezienie zatrudnienia.

Regulacja może być niezgodna z art. 51 ust. 2 konstytucji. Władze publiczne nie mogą gromadzić innych informacji o obywatelach niż te niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.

Etap legislacyjny: konsultacje społeczne

Opinia dla „Rz"

Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego

Nadzór zaproponowany w projekcie przypomina raczej policję oświatową i przystaje do realiów carskiej Rosji, a nie do demokratycznego państwa prawnego. Szkoła jest przecież dobrem wspólnym obywateli, nie dobrem rządzących. Nie można ingerować w nauczanie pod groźbą zwolnienia dyrektora placówki. Zawarta w projekcie propozycja ustalania kryteriów nadzoru pedagogicznego w rozporządzeniach sprawia, że funkcjonowanie szkół może zostać uzależnione od sytuacji politycznej. ?Zgodnie z konstytucją ograniczenia w zakresie korzystania ?z wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wówczas, gdy są konieczne w demokratycznym państwie. ?Projekt narusza tę zasadę.

Dyrektor szkoły, który nie podporządkuje się zaleceniom kuratorium, będzie mógł stracić stanowisko. Takie zmiany przewiduje projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty. Okazuje się, że mogą być niezgodne z konstytucją.

– To łamanie autonomii szkoły – uważa Marek Pleśniar, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty.

Pozostało 90% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów