Rzeczpospolita
Prawo

Zawieszenie w służbie urzędnika dyrektor nie musi potwierdzać

W razie wszczęcia przeciwko członkowi korpusu służby cywilnej postępowania karnego dyrektor generalny urzędu może zawiesić go w pełnieniu obowiązków. Jeżeli z zawieszenia w czynnościach służbowych skorzysta prokurator lub sąd, decyzja dyrektora może być potrzebna tylko w odniesieniu do dodatkowych obowiązków podwładnego.

Publikacja: 27.10.2015 04:00

Zawieszenie w służbie urzędnika dyrektor nie musi potwierdzać

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Anna Puszkarska

Problem

Przeciwko osobie zatrudnionej na stanowisku urzędniczym w służbie cywilnej na podstawie umowy o pracę zostało wszczęte postępowanie karne (bez stosowania tymczasowego aresztowania). Później prokurator zawiesił tę osobę w czynnościach służbowych. Natomiast dyrektor generalny urzędu nie skorzystał z uprawnienia do zawieszenia jej w obowiązkach we własnym zakresie. Czy za okres zawieszenia prokuratorskiego można nie wypłacać temu podwładnemu wynagrodzenia?

Co mówią przepisy

W art. 68 ustawy o służbie cywilnej (dalej: u.s.c.) przewidziano, że stosunek pracy członka korpusu (czyli zarówno urzędnika, jak i pracownika służby cywilnej) tymczasowo aresztowanego ulega z mocy prawa zawieszeniu. W okresie zawieszenia członek korpusu otrzymuje połowę wynagrodzenia przysługującego mu do dnia tymczasowego aresztowania. W razie umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku uniewinniającego takiej osobie trzeba wypłacić pozostałą część wynagrodzenia miesięcznego. Nie dotyczy to jednak warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Ponadto, na podstawie art. 69 u.s.c., dyrektor generalny urzędu może zawiesić członka korpusu w pełnieniu obowiązków, jeżeli wszczęto przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne lub karne. Taki okres zawieszenia trwa do czasu zakończenia postępowania dyscyplinarnego lub karnego, ale nie dłużej niż trzy miesiące. W okresie zawieszenia członek korpusu zachowuje wówczas prawo do wynagrodzenia oraz innych uprawnień i świadczeń przysługujących w służbie cywilnej. Okres zawieszenia, zarówno na podstawie art. 68 u.s.c., jak i na podstawie art. 69 u.s.c., wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze członka korpusu.

Zgodnie z art. 276 kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) tytułem środka zapobiegawczego można zawiesić oskarżonego w czynnościach służbowych lub w wykonywaniu zawodu albo nakazać powstrzymanie się od określonej działalności lub od prowadzenia określonego rodzaju pojazdów. W postępowaniu przygotowawczym względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów, środek ten może zastosować prokurator (art. 249 § 2 k.p.k.).

Prawnik wyjaśnia

Anna Puszkarska, radca prawny

Przyjmuje się, że nie ma uzasadnienia stosowanie zawieszenia członka korpusu przez dyrektora generalnego urzędu w sytuacji, gdy ta sama osoba została zawieszona w czynnościach przez prokuratora (sąd). Skorzystanie z zawieszenia przewidzianego w art. 69 ust. 1 u.s.c. w odniesieniu do osoby zawieszonej przez prokuratora mogłoby być potrzebne tylko wtedy, gdyby taki członek korpusu wykonywał także dodatkowe obowiązki, nieobjęte zakresem obowiązków na zajmowanym przez niego stanowisku. Za okres zawieszenia na podstawie art. 276 k.p.k. nie należy się zapłata. Podnosi się jednak, że w razie równoczesnego zawieszenia członka korpusu na podstawie art. 69 ust. 1 u.s.c. oraz na podstawie art. 276 k.p.k. członek korpusu miałby prawo do wynagrodzenia.

Jeden zakaz tej samej pracy

Zarówno zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych, jak i zawieszenie w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 69 ust. 1 u.s.c. wyłącza świadczenie pracy przez członka korpusu. W opinii Departamentu Prawnego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z 15 maja 2012 r. (znak DP.171-117(2)/12/JK) stwierdzono zatem, że co do zasady nie ma uzasadnienia stosowanie zawieszenia w pełnieniu obowiązków w sytuacji, gdy w stosunku do tej samej osoby zastosowano środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych.

W opinii tej przyjęto jednak także, że zastosowanie zawieszenia, o którym mowa w art. 276 k.p., powoduje tylko zakaz świadczenia pracy na zajmowanym stanowisku. Uznano, że zastosowanie tego środka zapobiegawczego nie wyklucza powierzenia pracownikowi pracy na innym stanowisku, o ile nie stałoby to w sprzeczności z zamiarem prokuratora odsunięcia pracownika od wykonywania dotychczasowych obowiązków. Natomiast zawieszenie w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 69 ust. 1 u.s.c. nie tylko dotyczy zajmowanego stanowiska, ale także wyklucza powierzenie zawieszonemu członkowi korpusu również jakichkolwiek innych obowiązków w tym urzędzie. Stwierdzono zatem, że zastosowanie art. 69 ust. 1 u.s.c. mogłoby być wzięte pod uwagę w sytuacji, gdyby członek korpusu zawieszony w czynnościach przez prokuratora wykonywał również inne obowiązki, nieobjęte zakresem obowiązków na zajmowanym stanowisku (np. miał powierzone przez pracodawcę dodatkowe zadania czy też pełnił funkcję członka komisji dyscyplinarnej lub rzecznika dyscyplinarnego). W takim przypadku należałoby rozważyć celowość pozbawienia zawieszonego przez prokuratora członka korpusu także tych dodatkowych obowiązków.

Uprawnienia pracownicze

W wyroku Sądu Najwyższego z 29 stycznia 2014 r. (sygn. I PK 170/13, OSNP 2015, nr 4, poz. 51) przyjęto, że za okres zawieszenia pracownika służby cywilnej w czynnościach służbowych na podstawie art. 276 k.p.k. nie przysługuje wynagrodzenie. Sąd stwierdził, że ani przepisy u.s.c., ani kodeks pracy (dalej: k.p.) nie regulują skutków zawieszenia pracownika na tej podstawie w sferze stosunku pracy. Podkreślono jednak, że w myśl art. 80 k.p. zasadą jest, iż wynagrodzenie przysługuje za wykonaną pracę. Za czas niewykonywania pracy podwładny zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wtedy, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. W przypadku zawieszenia z powodu tymczasowego aresztowania lub zawieszenia fakultatywnego przez pracodawcę ustawodawca wyraźnie uznał prawo pracownika do wynagrodzenia, co wynika z art. 68 ust. 1–2 i art. 69 ust. 3 u.s.c. Brak takiego przepisu w odniesieniu do zawieszenia prokuratorskiego przesądza o niemożliwości przyznania wynagrodzenia.

Takie samo stanowisko o braku prawa do wynagrodzenia w razie niewykonywania pracy z powodu zawieszenia na podstawie art. 276 k.p.k. wyrażono we wskazanej wyżej opinii Departamentu Prawnego KPRM. W opinii tej stwierdzono jednak także, że w hipotetycznej sytuacji równoczesnego zawieszenia członka korpusu na podstawie art. 276 k.p.k. oraz art. 69 ust. 1 u.s.c. członkowi korpusu będzie przysługiwać wynagrodzenie.

Przyjęto również, że w razie zastosowania środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych wobec osoby pozostającej w stosunku pracy okres takiego zawieszenia, przypadający w czasie zatrudnienia, podlega wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze - tak jak ma to miejsce w przypadku zawieszenia z powodu tymczasowego aresztowania (art. 68 ust. 3 u.s.c.) lub fakultatywnego zawieszenia przez dyrektora generalnego urzędu (art. 69 ust. 4 u.s.c.). W okresie tym członek korpusu pozostaje bowiem w stosunku pracy, choć ma zakaz wykonywania obowiązków. Okresu tego nie można uznać za równoznaczny z urlopem bezpłatnym, którego co do zasady nie wlicza się do okresu zatrudnienia.

podstawa prawna: art. 3, art. 9, art. 68–69 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1111 ze zm.); art. 249 § 1–2, art. 276 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (DzU z 1997 r. nr 89, poz. 555 ze zm.); art. 80 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502 ze zm.)

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Budżet Państwa Pracownicy Samorządowi Urzędnicy Państwowi Służba Cywilna

Problem

Przeciwko osobie zatrudnionej na stanowisku urzędniczym w służbie cywilnej na podstawie umowy o pracę zostało wszczęte postępowanie karne (bez stosowania tymczasowego aresztowania). Później prokurator zawiesił tę osobę w czynnościach służbowych. Natomiast dyrektor generalny urzędu nie skorzystał z uprawnienia do zawieszenia jej w obowiązkach we własnym zakresie. Czy za okres zawieszenia prokuratorskiego można nie wypłacać temu podwładnemu wynagrodzenia?

Pozostało 94% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Subskrybuj Zaloguj się
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Zyskaj 7% na koncie oszczędnościowym do 200 000 zł. Oferta ważna do 14.11.24 r.
Materiał Promocyjny
Zyskaj 7% na koncie oszczędnościowym do 200 000 zł. Oferta ważna do 14.11.24 r.
Advertisement
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Ogródki działkowe
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Klaudia El Dursi
Prawo w Polsce
Sąd ukarał Klaudię El Dursi za szalony rajd po autostradzie A2
Bolączki inwestorów – od kadr po zamówienia
Materiał Promocyjny
Bolączki inwestorów – od kadr po zamówienia
Budowa ogrodzenia między sąsiadami: Co warto wiedzieć na jej temat?
Nieruchomości
Sąsiad buduje ogrodzenie i chce zwrotu połowy kosztów? Przepisy są jasne
Umowa Serwisowa „Pełna Obsługa” dla samochodów dostawczych za 999 zł netto!
Materiał Promocyjny
Umowa Serwisowa „Pełna Obsługa” dla samochodów dostawczych za 999 zł netto!
Advertisement
e-Wydanie