Sąd Najwyższy krytykuje prawo

Czas oczekiwania na rozprawę w Sądzie Najwyższym nie przekracza standardów europejskich: w Izbie Cywilnej to dziewięć miesięcy, w Karnej sześć, a w Izbie Pracy i Ubezpieczeń pięć

Publikacja: 28.05.2010 04:44

Sąd Najwyższy krytykuje prawo

Foto: Fotorzepa, Danuta Matłoch Danuta Matłoch

- To rezultat wysiłku sędziów (ok. 80 i kilkunastu oddelegowanych z niższych szczebli) oraz urzędników sądowych - podsumował pracę Sądu Najwyższego w 2009 r. jego prezes Lech Gardocki, podczas dorocznego zgromadzenia ogólnego sędziów SN.

SN cały czas koncentruje się na jego podstawowym zadaniu tj. kreowaniu i utrzymywaniu jednolitości orzecznictwa, a to poprzez rozpoznawanie kasacji oraz podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne. W zeszłym roku rozpoznał 5764 kasacji oraz 224 pytań prawnych, 589 skarg o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, i 49 protestów wyborczych.

Pytania prawne są skutkiem trudności przy wykładni prawa, które w ocenie SN stale się pogarsza: a to brakuje precyzyjnych określeń, a to zbyt szczegółowe są regulacje, szkodzą mu luki i niespójności, wreszcie ciągłe nowelizacje.

Na tym tle dobrze wypadł kodeks cywilny.

- Kodeks cywilny obowiązuje od prawie półwiecza, więc nie stwarza już poważniejszych trudności interpretacyjnych (poza przepisami nowelizowanymi), dlatego pytania prawne na tle jego stosowania rzadziej występują - napisano w informacji o działalności SN w 2009 r.

Coraz szerzej ujawniają się zawiłości interpretacyjne w orzecznictwie dotyczącym ubezpieczeń społecznych: to wynik wadliwych regulacji, przy tym często zmienianych.

Część skarg kasacyjnych, a w Izbie Karnej ich większość, ma niski poziom merytoryczny i formalny. Zdarza się też, że sądy II instancji występują z pytaniami do SN tylko po to, by uniknąć samodzielnego rozstrzygania sprawy.

- Zwróciłem uwagę na ten fragment wystąpienia prezesa SN. To niepokojące, że są sędziowie, którzy uchylają się od swojego podstawowego zadania, czyli wyrokowania - wskazuje mec. Andrzej Michałowski, p. o. prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej.

Jak temu zaradzić? Mówił o tym sędzia SN Antoni Górski, przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa. Wskazał, że prawnicy z doświadczeniem trafiają do sądów wyższych szczebli, do rejonowych zaś bez tego doświadczenia. A potrzebują przykładu, wsparcia, merytorycznego, moralnego SN i jego sędziów.

Sąd Najwyższy dobrze ocenił współpracę z Prokuratorią Generalną Skarbu Państwa, w szczególności poziom wystąpień i argumentacji jej radców.

Ma też pewne postulaty dotyczące procedur sadowych: proponuje wnoszenie pism procesowych także w formie elektronicznej. Opowiada się też za przywróceniem ławników w sądach pracy i ubezpieczeń społecznych.

- Cenię w Sądzie Najwyższym to, że przy wydawaniu orzeczeń potrafi odejść od utartych schematów, wyroków, które sądy niższych szczebli stosują niemal automatycznie - wskazuje mecenas Ireneusz Matusiak, radca z 15-letnim stażem, wcześniej sędzia.

Ale niektóre orzeczenia SN budzą namiętności i kontrowersje. Jak choćby wtorkowa uchwała trzech sędziów SN, którzy orzekli, że obok ustanowionych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E0BD735D8286E8576F3517B2ED605C20?id=185301]ustawie o IPN[/link] dłuższych terminów przedawnienia zbrodni komunistycznych trzeba stosować [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=35BDA0715B51B0FC0B53A48A90EE9728?id=74999]kodeks karny[/link]. W efekcie połowa zbrodni przedawniła się w 1995 r. i nie może być już ścigana. To zapewne nie koniec tej kwestii w SN.

Uroczystość była w tym roku skromniejsza: oprócz sędziów SN zgromadziła prezesów głównych sądów i trybunałów oraz instytucji prawniczych.

[ramka][b][link=http://blog.rp.pl/goracytemat/2010/05/27/sad-najwyzszy-krytykuje-prawo/]Skomentuj ten artykuł[/link][/b][/ramka]

- To rezultat wysiłku sędziów (ok. 80 i kilkunastu oddelegowanych z niższych szczebli) oraz urzędników sądowych - podsumował pracę Sądu Najwyższego w 2009 r. jego prezes Lech Gardocki, podczas dorocznego zgromadzenia ogólnego sędziów SN.

SN cały czas koncentruje się na jego podstawowym zadaniu tj. kreowaniu i utrzymywaniu jednolitości orzecznictwa, a to poprzez rozpoznawanie kasacji oraz podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne. W zeszłym roku rozpoznał 5764 kasacji oraz 224 pytań prawnych, 589 skarg o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, i 49 protestów wyborczych.

Pozostało 84% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"