"Z uwagi na postanowienia polskiej Konstytucji RP projekt ustawy o Sądzie Najwyższym nie powinien zostać uchwalony w obecnym kształcie. Jego podpisanie przez Pana Prezydenta doprowadzi to do ograniczenia prawa każdego człowieka do sądu i rzetelnego procesu" – pisze RPO w wystąpieniu do Prezydenta.
W kolejnych pismach RPO pokazuje, jakie zagrożenia niosą proponowane zmiany w ustawach o Sądzie Najwyższym i o Krajowej Radzie Sądownictwa (patrz załączniki do komunikatu). Większość uwag Rzecznik przekazał Prezydentowi na początku listopada. Kolejne uwagi w sprawie zmian w KRS – już w wersji przyjętej przez komisje sejmowe Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał 30 listopada (pisał w nim m.in., że projekt znacząco odbiega od propozycji Prezydenta, w związku z tym warte rozważenia jest wycofanie go przez Wnioskodawcę). Teraz RPO zgłasza dodatkowe ostrzeżenia w sprawie projektu ustawy o Sądzie Najwyższym w wersji przyjętej przez komisje.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich także w przypadku tego projektu „stopień ingerencji dokonanej przez komisję sejmową wymaga rozważenia skorzystania przez Pana Prezydenta z możliwości przewidzianej przez art. 119 ust. 4 Konstytucji RP, tj. możliwości wycofania projektu ustawy do czasu zakończenia drugiego czytania projektu".
- W niniejszym piśmie chciałbym natomiast zwrócić uprzejmie uwagę Pana Prezydenta przede wszystkim na zagrożenia dla ochrony praw obywatelskich wynikające z przyjętych poprawek poselskich do projektu ustawy – pisze Adama Bodnar.
Istotą zawodu sędziego jest to, iż powinien być on niezawisły w swych decyzjach oraz bezstronny. W sytuacji podporządkowania politycznego sędziego i lęku sędziego przed możliwymi represjami ze strony władzy wykonawczej, w przypadku niepodporządkowania się woli władzy politycznej, wszyscy utracimy prawo do niezależnego sądu.