11. edycja Fotografii Kolekcjonerskiej

Na wystawie w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie znalazło się ponad 100 prac, wśród nich są zdjęcia klasyków oraz młodych, ale już odnoszących sukcesy twórców. Ich aukcja odbędzie się 27 października.

Dyptyk bandytów Uwaga! Aukcja Fotografii Kolekcjonerskiej już 27 października

Fotografie przedstawiające Stanisława Ignacego Witkiewicza: „Nieśmiały bandyta" i „Groźny bandyta", zostały wykonane w 1931 r. przez Józefa Głogowskiego. Dwaj dranie z zegarkiem są symbolem filozoficznych fascynacji artysty. Cena wywoławcza dyptyku wynosi 30 tys. zł, ale może on osiągnąć nawet kilkakrotnie wyższą cenę. Jeden z fotograficznych autoportretów Witkacego jest przecież polskim rekordzistą. W 2003 r. wylicytowano go za 135 tys. zł.

Zobacz galerię zdjęć

– Zdjęcia Witkiewicza to rzadkość na aukcjach w Polsce, do tej pory były licytowane tylko dwa razy. Kolekcjonerzy pytali mnie o nie wielokrotnie, teraz spełniamy ich oczekiwania – mówi Katarzyna Sagatowska, kuratorka wystawy fotografii kolekcjonerskiej. – Witkacy jest bardzo ceniony za granicą, nabywcy płacą za jego fotografie nawet ok. 40 tys. dolarów. Cieszymy się, że znalazły się na naszej aukcji, zresztą staramy się wybierać na nią obiekty, które są ważne w dorobku danego autora i dla historii fotografii.

Wydarzenia towarzyszące 11. edycji projektu Fotografia Kolekcjonerska

Witkacego darzy również estymą filmowiec eksperymentator, fotograf, performer i twórca wideo Józef Robakowski.

– Nakręciłem film o jego twórczości. Wiele opowiadał mi o nim mój profesor, a jego przyjaciel Tymon Niesiołowski – mówi artysta. – To zaś, że na aukcji są fotografie Witkacego, Zofii Rydet czy Zygmunta Rytki, a wystawa prezentowana jest w Centrum Sztuki Współczesnej, świadczy o randze wydarzenia i służy promocji fotografii. Przyłączam się do niej, ponieważ uważam, że ta dziedzina sztuki jest u nas ciągle niedoceniana.

Na aukcji z ceną wywoławczą 9 tys. zł będzie licytowany „Obraz kalejdoskopowy" Robakowskiego z 1960 r. Ta oryginalna fotografia należy do pierwszych w Polsce zdjęć konceptualno-analitycznych.

Wartość klasyków

Na uwagę zasługują dwie prace Edwarda Hartwiga: przedstawiający zamglony pejzaż „Krajobraz, Przedwiośnie, Wrotków" (1930) i „Akt", który znalazł się w wydanym w 1958 r. przez artystę kultowym dziś albumie „Fotografika".

– Do klasyków należy również Jerzy Lewczyński. Uważał, że każde zdjęcie jest ważne, ponieważ zachowuje światło, które kiedyś padało na dany obiekt. Wybraliśmy m.in. odnaleziony przez niego na ulicy „Portret NN". Polecam też pejzaże Pawła Pierścińskiego, szczególnie fotomontaż wielokrotny zatytułowany „Ziemia chęcińska" – opowiada Katarzyna Sagatowska.

Za jedną z najwybitniejszych postaci polskiej fotografii uznawana jest Zofia Rydet. Na aukcji licytowane będzie „Podhale" przedstawiające siedzącą w góralskiej izbie starsza kobietę. Praca ta pochodzi z cyklu „Zapis socjologiczny", nad którym Zofia Rydet pracowała od 1978 r. do końca życia (zmarła w 1997 roku). Wykonała kilkadziesiąt tysięcy negatywów, by, jak twierdziła, dokumentować prawdę o współczesnym człowieku. O jego lękach i pragnieniach opowiada drugi jej cykl „Świat uczuć i wyobraźni". Należący do niego poetycki fotomontaż „Macierzyństwo" ukazuje klęczącą na wysuszonym polu dziewczynę i niemowlaka.

Jest to jedno z wielu przedstawień nagości, których na tegorocznej wystawie nie brakuje.

– Podczas poprzednich aukcji akty cieszyły się szczególnym zainteresowaniem kolekcjonerów, więc i tym razem staraliśmy się przygotować wybór wartościowych prac związanych z motywem ciała – tłumaczy kuratorka. Jest „Asymetria" Zbigniewa Dłubaka, „Zza parawanu" Mariana Szulca, „Body Building nr 6" Zbigniewa Lagockiego, nie mogło zabraknąć też mistrza aktu Wacława Wantucha.

Będzie można przypomnieć sobie fotografię „Przyśpieszajmy, obywatele", na której Bogdan Łopieński zatrzymał w kadrze patrzących na zegarki Edwarda Gierka i Piotra Jaroszewicza. Zdjęcie pokazywane było w tym roku w Zachęcie na wystawie „Czas wolny". Jednym z jej bohaterów był Tadeusz Rolke. Na aukcji licytowane będzie jego zdjęcie z 1965 r. przedstawiające modelkę i fotografa, wykonane w Paryżu.

Telewizory na ulicy

Młodych reprezentują m.in. Filip Ćwik, Tomek Niewiadomski Agnieszka Rayss, Michał Łuczak, Adam Pańczuk i Rafał Milach. Podobnie jak oni liczne nagrody z krajowych i zagranicznych konkursów ma na swoim koncie Kacper Kowalski, uznawany za jednego z najlepszych specjalistów od zdjęć z powietrza.

Ciekawą pracę wystawiła na aukcję Karolina Breguła, artystka multimedialna nominowana do prestiżowej nagrody Zachęty i Deutsche Banku Spojrzenia 2013. „Ulicę" stworzyła podczas pobytu w Muzeum Sztuki Współczesnej w Seulu, gdzie znajduje się złożona z 250 telewizorów praca „The More, The Better" Nam June Paika.

– Muzeum w Seulu zorganizowało konferencję poświęconą konserwacji sztuki nowych mediów – mówi Karolina Breguła. – Jej uczestnicy doszli do wniosku, że nie ma satysfakcjonującego i zarazem dostępnego finansowo sposobu konserwacji „The More, The Better". Z tego powodu bardzo możliwe, że ta i inne prace niebawem będą musiały opuścić sale ekspozycyjne i trafią na wieki do magazynów.

Głównym bohaterem fotografii Karoliny Breguły jest mężczyzna ciągnący wózek z zepsutymi telewizorami przypominającymi elementy prac Nam June Paika. – To ilustracja mojej fantazji dotyczącej losu tego dzieła sztuki – mówi. – Możliwe, że praca Paika dobrze czułaby się na ulicy, wśród ludzi i życia, które przecież zawsze inspirowało twórcę.

O tym, jak konserwować fotografie, film i wideo, można będzie zapytać Józefa Robakowskiego na specjalnym spotkaniu z kolekcjonerami.

– Konserwacji uczyłem się na uniwersytecie w Toruniu. Teraz korzystam z tej wiedzy jako kolekcjoner prac multimedialnych – mówi artysta. – Mam jedną z największych w Polsce kolekcję sztuki nowych mediów. Powstała praktycznie bez kosztów, w zainicjowanym w 1978 r. projekcie konceptualnej Galerii Wymiany, po prostu wymieniałem się swoimi pracami z artystami polskimi i zagranicznymi. Już z końcem lat 60. zbierałem tanie prace artystów awangardy progresywnej, którzy wtedy byli niedoceniani nawet przez nowoczesne muzea, ponieważ media mechaniczne na ogół nie pasowały do tradycyjnych zbiorów głównie natury plastycznej.

Więcej informacji o uczestniczących w niej artystach i towarzyszących wydarzeniach można znaleźć na stronie fotografiakolekcjonerska. pl.

Wydarzenia towarzyszące 11. edycji projektu Fotografia Kolekcjonerska

16.10, godz. 18.30 - projekcja dwóch filmów (Kino.Lab CSW):

- „Zbigniew Dłubak. Postrzegając", 2007, reż. Piotr Weychert

Film opowiadany w pierwszej osobie, o tym, jak się zmieniało i kształtowało postrzeganie i rozumienie świata przez Zbigniewa Dłubaka. Poczynając od intuicyjnego zachwytu 14-latka nad reprodukcją obrazu, poprzez kontakty z Władysławem Strzemińskim i sztuką jego kręgu - aż po świadome wybory i działania następnych dziesięcioleci. Na kanwie monologu powstał film o przemyśleniach, o wnioskach, o tym wszystkim, co wraz z malarstwem i fotografią stanowi „trzeci filar" działań Zbigniewa Dłubaka, co jest jego refleksją o sztuce. Materiałem dowodowym są także zachwyty i emocje, które stymulowały artystę. Jest to zwierzenie: „jak się zmieniało moje postrzeganie świata i jak to próbowałem przekazywać w mojej twórczości". Oczywiście - nie jest to tłumaczenie, jak „pojmować" poszczególne fotogramy czy obrazy. Chodzi o rozmowę na temat pewnych obszarów wrażliwości oka, umysłu - i serca.

- „Nieskończoność dalekich dróg. Podpatrzona i podsłuchana Zofia Rydet A. D. 1989", 1989, reż. Andrzej Różycki

Dokument przedstawia sylwetkę Zofii Rydet - pierwszej damy polskiej fotografii. Ukazuje charakterystyczny dla artystki proces twórczy, powstawanie m.in. monumentalnego „Zapisu Socjologicznego" oraz jej poglądy na temat fotografii. Dzięki bliskiej przyjaźni między Zofią Rydet a autorem filmu - Andrzejem Różyckim powstał obraz bardzo szczery, a jednocześnie poruszający, wielokrotnie nagradzany portret wielkiej artystki.

19.10, godz. 20.00 - WIECZÓR KOLEKCJONERSKI - projekcja filmu + spotkanie z wybitnymi kolekcjonerami fotografii w Polsce (Laboratorium CSW):

- część pierwsza - projekcja filmu:

„Świat z widzenia - o fotografiach Jerzego Lewczyńskiego", 2012, reż. Piotr Weychert

Film jest historią Jerzego Lewczyńskiego, opowiadaną przez Niego samego i przez Jego fotografie. To obraz artysty oraz obraz jego zdjęć: tych zrobionych, ale także tych zbieranych z pietyzmem, kolekcjonowanych przez lata. Lewczyński fotografując przez lata lub choćby tylko patrząc na fotografię, widział zawsze i przede wszystkim Człowieka, jego słabość i siłę, często tragizm ludzkiej egzystencji, ale także jej codzienny zwyczajny wymiar. Dlatego właśnie Jego opowieść jest ponadczasowa.

- część druga: