Dom Jana Matejki po reaktywacji

Muzeum Narodowe w Krakowie na nowo otwiera kamienicę malarza. To najstarsze muzeum biograficzne w Polsce

Publikacja: 26.09.2009 00:59

„Stańczyk udający ból zębów” 1856 r.

„Stańczyk udający ból zębów” 1856 r.

Foto: MN w Krakowie

„Matejko reaktywacja” – pod takim hasłem zaplanowano w Krakowie otwarcie zmodernizowanej i wyremontowanej kamienicy przy Floriańskiej 41. Był to pierwszy kompleksowy remont w dziejach Domu Jana Matejki. To muzeum powstało z obywatelskiej inicjatywy kilka lat po śmierci artysty, jeszcze w XIX wieku.

Wnętrze zachowuje dawną atmosferę domu mieszczańskiego, ale w ekspozycji znajdziemy także multimedialne projekcje i sztukę współczesną.

– Ponad rok temu zaryzykowaliśmy podobny eksperyment, inaczej pokazując Wyspiańskiego na wystawie „Teatr ogromny” – mówi dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie Zofia Gołubiew. – Także Matejkę prezentujemy poprzez nowe media.

Jan Matejko przyszedł tu na świat w 1838 roku. Kamienica od kilku pokoleń znajdowała się w rękach rodziny. W niewielkim pomieszczeniu, gdzie przyszły autor „Pochodni Nerona” ujrzał światło dzienne, już ponad sto lat temu umieszczono łaciński napis „Często sprawia Bóg, że wielkość zamyka się w małym kształcie”. Ponieważ mistrz Jan był mężczyzną skromnego wzrostu, inskrypcja brzmi dziś, pewnie wbrew woli fundatorów, nieco komicznie.

W muzeum nie brakuje nietypowych eksponatów: od cygara Matejki w skórzanym etui po naturalnej wielkości wypchanego konia, wykorzystywanego do prac malarskich. Przy Floriańskiej Matejko spędził dzieciństwo i młodość, potem jako młody małżonek mieszkał tu z żoną Teodorą i czwórką dzieci. Miał swoją pracownię i przyjmował gości. Tutaj zmarł 1 listopada 1893 roku.

Podczas dwuletniego remontu kamienicy przywrócono kolorystyczną spójność pomieszczeń, zakonserwowano polichromie ścienne, odnowiono zabytkowe parkiety. Nowa jest aranżacja ekspozycji, dzięki której poznajemy Matejkę jako męża i ojca, malarza i pedagoga, podróżnika, kolekcjonera, prekursora konserwacji zabytków.

Inaczej niż większość muzeów biograficznych, bazujących na pamiątkach osobistych po artystach, Dom Matejki eksponuje kolekcję oryginalnych prac malarskich. Warto zwrócić uwagę na wczesną „Martwą naturę z owocami”, wykonaną jako studium w krakowskiej szkole Sztuk Pięknych. Z kolei „Stańczyk udający ból zębów” z 1856 zdradza, niekontynuowane później, fascynacje Matejki malarstwem francuskim. W pracowni eksponowane jest wyjątkowej urody studium zbroi Stefana Batorego z 1871. Amatorzy matejkowskiej klasyki znajdą obrazy o tematyce historycznej i kolekcję portretów.

W dialog z Matejką wchodzi artysta współczesny – Marcin Chlanda. Z rozłożonych na podłodze „pozostałości warsztatu malarza” wyrasta, sięgając sufitu, słup niebieskiej farby. Zawiera fragmenty różnych obrazów Matejki odbijające się w odłamkach luster. Ta praca może być interpretowana jako znak żywiołowej energii, wciąż emanującej z dzieł XIX-wiecznego artysty.

 

 

 

„Matejko reaktywacja” – pod takim hasłem zaplanowano w Krakowie otwarcie zmodernizowanej i wyremontowanej kamienicy przy Floriańskiej 41. Był to pierwszy kompleksowy remont w dziejach Domu Jana Matejki. To muzeum powstało z obywatelskiej inicjatywy kilka lat po śmierci artysty, jeszcze w XIX wieku.

Wnętrze zachowuje dawną atmosferę domu mieszczańskiego, ale w ekspozycji znajdziemy także multimedialne projekcje i sztukę współczesną.

Pozostało 85% artykułu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce