Modernizacja Muzeum Zamku i Szpitala Wojskowego na Ujazdowie

Zamek Ujazdowski w Warszawie ma nową ekspozycję opowiadającą o jego dziejach i o Szpitalu Ujazdowskim

Publikacja: 27.01.2013 07:25

W Muzeum Zamku i Szpitala Ujazdowskiego

W Muzeum Zamku i Szpitala Ujazdowskiego

Foto: rp.pl, Monika Kuc MK Monika Kuc

Dziś Zamek kojarzy się głównie z Centrum Sztuki Współczesnej i wystawami sztuki najnowszej. CSW przypomina, że jego zabytkowa siedziba szczyci się niezwykle bogatą historią, którą można poznać w zmodernizowanym Muzeum Zamku i Szpitala Wojskowego na Ujazdowie, ulokowanym w północnej baszcie.

W pierwszej sali muzeum głównym eksponatem jest oryginalny kamień węgielny datowany na 16 września 1624 roku, znaleziony w latach 70. podczas robót budowlanych pod fundamentami zamku. To unikatowy, jedyny tego rodzaju w Polsce akt erekcyjny z wyrytym łacińskim napisem, informującym, że jest to „królewskiej uciesze poświęcony - niebem, ziemią, gajem, jeziorem, wzgórzem, doliną przyjemny - pałac letni szczęśliwym podwalinom pomyślnie wróżący kamień, za Zygmunta III położony".

Dalsze losy zamku poznajemy w tej multimedialnej sali poprzez filmy i zdjęcia. A w następnym pomieszczeniu ich dopełnieniem są oryginalne dokumenty i obiekty, ocalałe z wojskowego szpitala, najstarszego w Warszawie.

Pałac wzniesiony przez Zygmunta III stał się potem własnością Władysława IV. W czasach potopu szwedzkiego stacjonował w nim król Karol Gustaw. A w XVII wieku jego właścicielem został Stanisław Herakliusz Lubomirski, który polecił przebudować wnętrza swemu architektowi Tylmanowi z Gamaren. Za Augusta II rezydencja wzbogaciła się o Kanał Piaseczyński, wspaniałe wodne barokowe założenie, ustępujące tylko Wersalowi. Stanisław August Poniatowski przebudował bryłę budowli na klasycystyczną. A gdy skupił całą uwagę na Łazienkach Królewskich, oddał w 1784 roku Zamek Ujazdowski na koszary Gwardii Pieszej Litewskiej.

Tadeusz Kościuszko w czasach insurekcji zamierzał przeznaczyć koszary na lazaret. Ale na stałe szpital wojskowy ulokowano tu dopiero w 1809 roku. Od 1922 roku w Ujazdowie mieściła się Wojskowa Szkoła Sanitarna, a w latach 1930-39 działało Centrum Wyszkolenia Sanitarnego

W latach wojny szpital ujazdowski przechodził dramatyczne losy. W 1939 działał tu szpital wojenny. Podczas Powstania Warszawskiego szpital udzielał pomocy rannym, a poległych chowano w sąsiedztwie na Cmentarzu Obrońców Warszawy (po wojnie przeniesiono ich szczątki na Cmentarz Wojskowy na Powązkach). Kiedy na ten teren wkroczyli Niemcy, nakazali ewakuację szpitala. Po przeniesieniu na Chełmską, mimo znaków Czerwonego Krzyża, dokonali na szpital zmasowanego ataku.

Po wojnie z Zamku Ujazdowskiego zostały wypalone mury, które w 1954 roku marszałek Konstanty Rokossowski nakazał rozebrać. Dopiero w latach 70 z inicjatywy prof. Aleksandra Gieysztora, Stanisława Lorenza i Jana Zachwatowicza podjęto decyzję o wzniesieniu zamku na nowo we wczesnobarokowej wersji.

W latach 80. przekazano Zamek nowoutworzonemu Centrum Sztuki Współczesnej. Od 1994 roku zaczęło tu działać Stowarzyszenie Twórców Zamku i Szpitala Wojskowego na Ujazdowie, skupiające byłych pracowników i pacjentów szpitala. Na skutek jego starań utworzono w Centrum w 2003 roku Muzeum, którego kuratorem jest Małgorzata Matuszewska.

Obecnie modernizacji muzeum przeprowadzona została dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Autorami projektu nowej ekspozycji są Nicolas Grospierre - fotograf architektury, laureat Złotego Lwa na 11. Biennale Architektury w Wenecji za najlepszy pawilon narodowy i Olga Mokrzycka-Grospierre – scenografka i malarka, współpracująca z Teatrem Nowym w Warszawie.

Dziś Zamek kojarzy się głównie z Centrum Sztuki Współczesnej i wystawami sztuki najnowszej. CSW przypomina, że jego zabytkowa siedziba szczyci się niezwykle bogatą historią, którą można poznać w zmodernizowanym Muzeum Zamku i Szpitala Wojskowego na Ujazdowie, ulokowanym w północnej baszcie.

W pierwszej sali muzeum głównym eksponatem jest oryginalny kamień węgielny datowany na 16 września 1624 roku, znaleziony w latach 70. podczas robót budowlanych pod fundamentami zamku. To unikatowy, jedyny tego rodzaju w Polsce akt erekcyjny z wyrytym łacińskim napisem, informującym, że jest to „królewskiej uciesze poświęcony - niebem, ziemią, gajem, jeziorem, wzgórzem, doliną przyjemny - pałac letni szczęśliwym podwalinom pomyślnie wróżący kamień, za Zygmunta III położony".

Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl