Reklama

SN zajmie się trudnym rozliczeniem majątku byłych małżonków

SN pyta szerszy skład, czy wydatki byłego małżonka z majątku wspólnego na jego nieusprawiedliwione potrzeby sąd ma rozliczać tylko na wniosek drugiego małżonka czy także bez wniosku.

Publikacja: 16.03.2023 03:00

SN zajmie się trudnym rozliczeniem majątku byłych małżonków

Foto: Adobe Stock

Niezależnie od tego, jak odpowie szerszy skład Sądu Najwyższego, rada dla byłych małżonków jest taka, aby zgłaszali sądowi swoje roszczenia o rozliczenie tego rodzaju wydatków byłego małżonka.

Pytanie to, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi w orzecznictwie, jest tym bardziej ważnie, że chodzi często o znaczny wspólny majątek, byli małżonkowi w różnym zakresie z niego korzystają, a do podziału dochodzi zwykle po jakimś czasie po rozwodzie.

Kwestia ta wynikła w sprawie o podział majątku między byłymi małżonkami. Na etapie rozpatrywania skargi kasacyjnej mężczyzny od orzeczenia Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej SN powziął wątpliwości, jakie zasady należy w takiej sprawie stosować, gdyż nie zgłoszono wniosku o uwzględnienie w rozliczeniu (podziale) wydatków byłego małżonka.

Czytaj więcej

Rozwód: co z bronią palną, kijami do golfa, quadem czy łodzią

Sąd Najwyższy w składzie sędziowie Paweł Grzegorczyk, Grzegorz Misiurek i Karol Weitz wskazał w uzasadnieniu pytania, że rozstrzyganie w postępowaniu działowym (a o takim tu mowa) o konsekwencjach nieusprawiedliwionego rozporządzenia (roztrwonienia) przez jednego z małżonków składnikami majątku wspólnego budzi od dawna wątpliwości w orzecznictwie i nauce prawa. Tam prezentowane jest stanowisko, że roszczenia na tym tle mają w zasadzie charakter odszkodowawczy, a ich podstawę prawną stanowi art. 415 kodeksu cywilnego. A przypomnijmy, że jednym z warunków domagania się na tej podstawie odszkodowania jest wykazanie sprawcy szkody winy, choćby niedbalstwa.

Reklama
Reklama

Przeważa jednak inny pogląd, że do tych rozliczeń należy stosować przez analogię art. 45 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który nakazuje każdemu z małżonków zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty (z wyjątkiem wydatków koniecznych dla utrzymania przedmiotów majątku przynoszących dochód).

W obecnym stanie prawnym, uwzględniając charakter spraw o podział majątku wspólnego i naturę tych roszczeń, nie ma podstaw do działania przez sąd w tej materii z urzędu – wskazuje skład pytający SN. Tym bardziej że na tle podobnie brzmiącego art. 618 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (stosowanego przy zniesieniu współwłasności) utrwaliło się stanowisko, że rozstrzyganie o wzajemnych roszczeniach współwłaścicieli wynikających z posiadania rzeczy wymaga wystąpienia przez uczestnika z odpowiednim żądaniem.

Dlatego SN uznał za właściwe rozstrzygnięcie tej kwestii w powiększonym składzie.

Sygn. akt: II CSKP 569/22

Prawo w Polsce
Gdzie wyrzucać stare ubrania? Od 1 stycznia nie wszyscy będą musieli wozić je na PSZOK
Praca, Emerytury i renty
Aż cztery zmiany w grudniu 2025. Nowy harmonogram wypłat 800 plus
Prawo na świecie
Czy będzie problem z uznawaniem rozwodów administracyjnych za granicą?
Nieruchomości
Nowe obowiązki dla właścicieli nieruchomości. Które budynki obejmą w 2026 roku?
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Nieruchomości
Książeczka mieszkaniowa wciąż jest trochę warta
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama