Lokal nabyty w trakcie małżeństwa nie musi wcale należeć do wspólnego majątku. SN opowiedział się za szerszą surogacją w małżeńskich stosunkach majątkowych, tj. zamiany jednego składnika majątkowego na inny, co może mieć znaczenie także przy dziedziczeniu.
Czyj jest segment
Kwestia ta wynikła w sprawie o podział majątku po rozwodzie małżonków W. Zasadnicze znaczenie miało określenie statusu prawnego segmentu: czy należy zaliczyć go do majątku wspólnego byłych małżonków, czy też jest składnikiem majątku osobistego byłej żony, która nabyła segment – jako spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego – jeszcze przed ślubem, w 1989 r.
Sąd Rejonowy, a następnie Sąd Okręgowy w Gdańsku przyjęły wprawdzie, że przydział tego prawa nastąpił jedynie na jej rzecz, jednakże wskazały, że zgodnie z art. 31 § 1 kodeksu rodzinnego prawo nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. A właśnie w czasie trwania małżeństwa, w 2005 r., doszło do przekształcenia prawa spółdzielczego we własność domu mieszkalnego z prawem użytkowania gruntu, czyli do tzw. wykupu.
Fakt nabycia pierwotnego jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego nie ma znaczenia dla statusu definitywnie nabytego domu. Nie ma też znaczenia, że w akcie notarialnym jako jego nabywcę i użytkownika wieczystego wskazano tylko kobietę – uznały sądy niższych instancji.
SN był innego zdania. Wskazał, że już po wykupie segmentu doszło do zasadniczej zmiany zakresu tzw. surogacji w stosunkach małżeńskich, znacznego jej poszerzenia w odniesieniu do składników majątku osobistego małżonka. Zgodnie z art. 33 pkt 10 kodeksu rodzinnego do majątku osobistego małżonka mogą należeć także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego (chyba że przepis szczególny stanowi inaczej).