[b]Czytelniczka kupiła przed ślubem mieszkanie własnościowe. Kilka lat po ślubie zostało ono zamienione na większe, bez żadnych dopłat. – Czy w związku z tym to mieszkanie należy do mojego majątku osobistego i w czasie podziału majątku nie będzie mu podlegało – pyta czytelniczka. – Czy mężowi przysługuje do niego jakieś prawo?
[/b]Zasada zapisana w art. 31 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71706]kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[/link] jest taka, że z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje automatycznie wspólność majątkowa, tzw. wspólność ustawowa, i obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie małżeństwa przez oboje małżonków lub przez każdego z nich. Przedmioty należące do osobistego majątku małżonków zostały w dziesięciu punktach dość szczegółowo wskazane w art. 33 tego kodeksu. Należą do niego przede wszystkim przedmioty nabyte przed powstaniem wspólności, a więc przed ślubem, dobra uzyskane w trakcie małżeństwa w drodze spadku i darowizny, chyba że wolą spadkodawcy lub darczyńcy było, by weszły one do majątku wspólnego.
Co ważne, w pkt 10 art. 33 k.r.o. zapisano, że do majątku osobistego należą także „przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego”. Jest to tzw. surogacja. Nabyte zaś „w zamian” to: kupione za pieniądze ze sprzedaży składników majątku osobistego, wybudowane za pieniądze z ich sprzedaży, a także – oczywiście – uzyskane w drodze zamiany. Więc w razie ustania wspólności majątkowej wskutek rozwodu czy np. podpisania intercyzy (umowy majątkowej małżeńskiej) wprowadzającej rozdzielność majątkową mieszkanie czytelniczki uzyskane w wyniku zamiany nie będzie objęte podziałem.
Nie oznacza to jednak, że drugi małżonek, niebędący jego właścicielem, nie ma do niego żadnego prawa. Zgodnie bowiem z art. 28 k.r.o., jeżeli prawo do mieszkania przysługuje tylko jednemu małżonkowi, drugi ma prawo do korzystania z tego lokum w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. To samo dotyczy przedmiotów składających się na wyposażenie takiego mieszkania.
Wskazane art. 31 i art. 33 k.r.o. dają odpowiedź na pytanie innej czytelniczki: w jaki sposób kupić samochód, aby stał się on jej majątkiem osobistym i nie był objęty podziałem majątku po rozwodzie.