Współwłasność małżeńska a współwłasność konkubentów

Przedmioty nabyte przez konkubentów stanowią ich współwłasność w częściach ułamkowych. Do dorobku małżeńskiego wchodzi udział we współwłasności, jakim dysponuje żonaty partner

Publikacja: 25.01.2013 02:00

Red

Często takie sytuacje partnerskie i majątkowe trwają latami, zaciemniając obraz relacji małżeńskich i konkubenckich. Narażają one na niebezpieczeństwo ekonomiczne zarówno małżonków, jak i partnerów, ponieważ w relacjach małżeńskich nadal trwają skutki wspólności małżeńskiej w postaci m.in. odpowiedzialności za długi.

Wszelkie nabywane przez konkubenta, pozostającego w związku małżeńskim, prawa majątkowe stanowią teoretycznie składnik majątku wspólnego małżonków.

Ważne!

Konkubent pozostający w związku małżeńskim podlega ustrojowi wspólności ustawowej.

Jedynym rozwiązaniem dla tego typu problemów jest ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej, a w przypadku nadzwyczajnej konieczności – również z datą wsteczną. Konkubinat  nie rodzi domniemania współwłasności ani takich skutków prawnomajątkowych między konkubentami jak między małżonkami. Kiedy zatem konkubenci nabywają prawo własności nieruchomości, już w akcie notarialnym zostają określone udziały im przysługujące.

Jednak na skutek istnienia nadal związku małżeńskiego, w którym panuje ustawowa wspólność małżeńska, nabywane przez małżonka-konkubenta przedmioty stają się jednocześnie składnikami dorobku małżonków.

Jest to niekorzystne dla drugiego z partnerów. Jednak jeszcze bardziej niekorzystna będzie dla niego sytuacja, kiedy, mimo partycypowania w kosztach nabywanych przedmiotów, małżonek – konkubent dokonywać będzie zakupu wyłącznie we własnym imieniu. Wtedy jego ewentualne roszczenia ograniczać się będą do zwrotu nakładów danego zakupu.

Możliwość ich uzyskania zależna byłaby od wyniku ewentualnego postępowania o podział majątku wspólnego oraz wiązałaby się z koniecznością wykazania samego faktu dokonania nakładów, jak i ich wysokości.

Sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana, kiedy małżonek – konkubent wspólnie ze swym partnerem prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Załóżmy, że jego wkładem do spółki była  nieruchomość. Jeśli stanowi ona jednocześnie składnik majątku małżeńskiego, należy pamiętać o tym, że, np., do dokonania czynności prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, a także do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków wymagana jest zgoda drugiego małżonka.

Ważność umowy zawartej przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. W takiej sytuacji los przedsięwzięcia gospodarczego konkubentów zależy od woli drugiego małżonka (od potwierdzenia przez niego decyzji współmałżonka) w sytuacji, gdy on z przyczyn oczywistych może nie być skłonny do podejmowania działań na korzyść konkubentów.

Z kolei jednostronna czynność dokonana bez takiej zgody jest z gruntu nieważna. Konkubent-wspólnik pozostający w związku małżeńskim może swobodnie dysponować wyłącznie przedmiotami majątkowymi należącymi do swojego majątku odrębnego. Jakiekolwiek natomiast działania dotyczące składników majątku wspólnego powinny zostać poprzedzone ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej.

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego

Gdy podczas trwania wspólności ustawowej jedno z małżonków nabędzie przedmioty majątkowe wspólnie z konkubentem, mogą one stanowić współwłasność konkubenta i małżonków – tych ostatnich na zasadzie wspólności ustawowej (uchwała Sądu Najwyższego z 27 czerwca 1996 roku, III CZP 70/96, OSNC 1996/11 poz. 145).

Autorka jest adwokatem, kancelaria Dittmajer i Wspólnicy

Często takie sytuacje partnerskie i majątkowe trwają latami, zaciemniając obraz relacji małżeńskich i konkubenckich. Narażają one na niebezpieczeństwo ekonomiczne zarówno małżonków, jak i partnerów, ponieważ w relacjach małżeńskich nadal trwają skutki wspólności małżeńskiej w postaci m.in. odpowiedzialności za długi.

Wszelkie nabywane przez konkubenta, pozostającego w związku małżeńskim, prawa majątkowe stanowią teoretycznie składnik majątku wspólnego małżonków.

Pozostało 86% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów