Rzecznik podkreśla, że projekt, gdyby wszedł w życie, nie tylko podwyższyłby kary za niektóre czyny, ale też generalnie górną granicę kary pozbawienia wolności - do lat 30 (art. 37). Ograniczona zostałaby też m.in. możliwość orzeczenia kary wolnościowej (w miejsce pozbawienia wolności). Rzecznik powtarza, że zwiększenie represyjności nie przyczyni się do zmniejszenia przestępczości. Lepszy skutek odstraszający wywołuje bowiem łagodniejsza, lecz nieuchronna kara, niż sankcja surowsza, kiedy sprawca ma nadzieję, że jej uniknie.
Czytaj także: RPO i HFPC krytykują projekt reformy Kodeksu karnego
Zgłoszone przez RPO uwagi są szeroko udokumentowane. Rzecznik prosi o ponowne przeanalizowanie projektu.
Uwagi RPO – przykładowe zagadnienia:
Warunkowe zwolnienie przy dożywociu
Projekt przewiduje wydłużenie okresu odbywania kary, po którym skazany na dożywotnie pozbawienie wolności może starać się o uzyskanie warunkowego zwolnienia z 25 do 35 lat. Rozwiązanie takie pozostaje w jawnej sprzeczności z gwarancjami wynikającymi art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Trybunał w Strasburgu wywiódł, że skazani na karę dożywotniego pozbawienia wolności powinni mieć prawo do uruchomienia procedury oceny potrzeby dalszego pozbawienia wolności po odbyciu nie więcej niż 25 lat kary. System prawa winien zostać tak ukształtowany, aby skazany miał hipotetyczną możliwość ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie.