Cały czas rośnie liczba aresztów na czas śledztwa. Ubywa poręczeń

To problem nierozwiązany od lat – tak prawnicy oceniają wciąż rosnącą liczbę decyzji o pozbawianiu wolności na czas śledztwa. Poręczeń ubyło.

Aktualizacja: 11.02.2022 12:34 Publikacja: 11.02.2022 07:48

Cały czas rośnie liczba aresztów na czas śledztwa. Ubywa poręczeń

Foto: Fotorzepa / Krzysztof Lokaj

Tylko w pierwszym półroczu 2021 r. sądy okręgowe orzekły 1422 środki zapobiegawcze w postaci tymczasowego aresztowania, natomiast sądy rejonowe 4610 – informuje Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na poselską interpelację.

Średni okres tymczasowego aresztowania orzeczony w sądach okręgowych wyniósł 15,2 miesiąca, natomiast w sądach rejonowych 6,9 miesiąca. W przedziale „do trzech miesięcy" w sądach okręgowych orzeczono 76 tymczasowych aresztowań, w sądach rejonowych 653. W przedziale „powyżej dwóch lat" w sądach okręgowych orzeczono 537, a w sądach rejonowych 34 razy.

Rok wcześniej nie było lepiej. W 2020 r. mieliśmy o 60 proc. więcej podejrzanych tymczasowo aresztowanych niż jeszcze w 2016 r. O 10 proc. spadła liczba zastosowanych poręczeń. W 2019 r. odnotowano blisko 8,5 tys. poręczeń, rok później było ich ok. 8 tys.

– Tymczasowe aresztowanie to najbardziej restrykcyjny izolacyjny środek zapobiegawczy przewidziany przez polskie prawo. Stosowany jest, kiedy nie można jeszcze stwierdzić odpowiedzialności karnej – mówi „Rzeczpospolitej" adwokat Paweł Ignatjew z Kancelarii Dąbrowska, Poręcki, Ignatjew.

Zgodnie z kodeksem postępowania karnego środki zapobiegawcze można stosować, by zabezpieczyć prawidłowy tok postępowania, a wyjątkowo też, by zapobiec popełnieniu przez oskarżonego nowego ciężkiego przestępstwa. Można je stosować tylko wówczas, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa, a inny środek może się okazać niewystarczający.

Na problem nadużywania aresztu od lat zwraca uwagę m.in. rzecznik praw obywatelskich oraz np. Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Ta ocenia, że problem nadużywania aresztu, na który już wiele lat temu wskazywał Europejski Trybunał Praw Człowieka, „nie został rozwiązany".

Problemem w Polsce jest też przedłużanie aresztowania. Podstawowy okres to trzy miesiące, ale nie ma żadnych limitów dla sądów. Dlatego można być aresztowanym tymczasowo nawet kilka lat.

Prawnicy od lat apelują do premiera o stworzenie nowych przepisów, które wprowadzą limit przedłużania aresztowania. Jak dotąd bez skutku.

Czytaj więcej

Statystyki MS: mało kaucji, dużo aresztów tymczasowych. Eksperci: to krok w złym kierunku

Tylko w pierwszym półroczu 2021 r. sądy okręgowe orzekły 1422 środki zapobiegawcze w postaci tymczasowego aresztowania, natomiast sądy rejonowe 4610 – informuje Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na poselską interpelację.

Średni okres tymczasowego aresztowania orzeczony w sądach okręgowych wyniósł 15,2 miesiąca, natomiast w sądach rejonowych 6,9 miesiąca. W przedziale „do trzech miesięcy" w sądach okręgowych orzeczono 76 tymczasowych aresztowań, w sądach rejonowych 653. W przedziale „powyżej dwóch lat" w sądach okręgowych orzeczono 537, a w sądach rejonowych 34 razy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP