Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do Prokuratora Generalnego z prośbą o przyjrzenie się problemowi i zbadanie, czy odmowa dostępu do akt prowadzi do nadużyć i nieproporcjonalnej ingerencji w prawa podejrzanych.
Fundacja uważa, iż utrudnienia w ujawnieniu akt podejrzanemu i jego obrońcy mogą prowadzić do naruszenia zasady równości broni oraz zasady kontradyktoryjności w postępowaniu karnym.
Obowiązująca regulacja
Prokurator może odmówić wglądu do akt w części zawierającej dowody wskazane we wniosku o zastosowanie lub przedłużenie tymczasowego aresztowania na podstawie otwartego katalogu przyczyn odmowy, w tym: niebezpieczeństwa utraty życia lub zdrowia pokrzywdzonego, groźby zniszczenia lub ukrycia dowodów albo tworzenia dowodów fałszywych, ujawnienia prowadzonych czynności operacyjno-rozpoznawczych.
Katalog przesłanek odmowy został wprowadzony do kodeksu postępowania karnego w następstwie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z lipca 2009 r. (sygn. K 42/07). Trybunał uznał za niekonstytucyjną regulację, która umożliwiała dowolną interpretację okoliczności decydujących o udostępnieniu podejrzanemu i jego obrońcy akt postępowania przygotowawczego uzasadniających wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania.
Fundacja wyraziła jednak obawę, że utworzony katalog nie przyczynił się w praktyce do polepszenia sytuacji podejrzanych.