Reklama

Łąka, góry czy jezioro to nie jest miejsce na prochy przodka

Polskie prawo stanowczo zabrania rozsypywania ludzkich prochów. Projekt nowelizacji ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych nie zapowiada tu zmian.

Publikacja: 31.10.2023 03:00

Łąka, góry czy jezioro to nie jest miejsce na prochy przodka

Rozsypywania ludzkich prochów

Foto: Adobe Stock

Zbliżający się Dzień Wszystkich Świętych skłoni wielu z nas do odwiedzin cmentarzy. Zostawimy kwiaty lub zapalone znicze na grobach naszych bliskich. Jeszcze na początku tego wieku pochówek inny niż złożenie ciała w trumnie był czymś rzadkim i dokonanym na specjalne życzenie osoby wyrażone przed śmiercią. Ostatnie lata przyniosły zmiany, a na ten moment ponad 30 proc. pochówków (w dużych miastach do 40 proc.) ma postać kremacji (spopielenia). Bywa, że temu typowi pochówku towarzyszy specjalne życzenie zmarłego, by jego prochy rozrzucić np. w górach, lesie lub wysypać do morza.

Prawo sprzeciwia się takim pomysłom. Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych wskazuje, że zwłoki pochowane mogą być poprzez ich złożenie w grobach ziemnych, grobach murowanych, katakumbach lub zatopione w morzu (gdy statek nie może dobić do lądu w ciągu doby od momentu śmierci na pokładzie). W postaci prochów także przez złożenie ich w kolumbariach – zbiorowych grobowcach, w których w niszach przechowywane są urny.

Wskazane miejsca pochówku mogą się znajdować wyłącznie na terenach cmentarzy zakładanych i prowadzonych przez gminy w miejscach wyznaczonych w tym celu w planie zagospodarowania przestrzennego. Nie ma tu mowy ani o cmentarzach prywatnych, ani o tzw. łąkach pamięci do rozsypywania prochów – prowadzonych swego czasu przy niektórych cmentarzach, ostatecznie jednak zamkniętych i wyłączonych z użytku.

Jakkolwiek wielu z nas chciałoby spełnić życzenie bliskiej osoby, by jej prochy znalazły się w konkretnym miejscu, polskie prawo zabrania tego typu działań i nakłada kary na podejmujące się tego osoby. Rozrzucenie spopielonych zwłok w lesie, na górskim szlaku lub w innym miejscu to groźba kary grzywny od 20 zł do 5000 zł lub aresztu w wymiarze od 5 do 30 dni.

Czytaj więcej

Groby to nie tylko troska i pamięć o bliskich, ale także obowiązki i wydatki
Reklama
Reklama

Niedozwolone jest też takie działanie na terenie samego cmentarza. Tam dopuszczalny jest tylko pochówek w formie wskazanej przez przepisy.

Gdy chodzi o pochówek morski (przepisy używają terminu „zatopienie w morzu”), rozumieć to należy jako odpowiednio zgłoszone i przygotowane zatopienie niespopielonego ciała. Przepis ten nie zezwala więc na wysypanie ludzkich prochów do jakiegokolwiek zbiornika wodnego.

Obowiązująca od 1959 roku ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych – w dużej mierze powtarzająca regulacje swojej poprzedniczki z 1932 roku – zawiera przepisy przez wiele osób uznawane za przestarzałe. Od wielu dekad ustawy te odmawiają istnienia tzw. łąkom pamięci – wydzielanym przez cmentarze obszarom, na których rozrzucać można by prochy zmarłej osoby, która zażyczyła sobie tego przed śmiercią. To samo dotyczy rozsypywania spopielonych zwłok w jakimkolwiek innym miejscu.

Projekt nowelizacji ustawy, zgłoszony przez odpowiedniego pełnomocnika premiera w 2022  r. i znajdujący się aktualnie na etapie rządowej Komisji Prawniczej, nie przewiduje jednak żadnych nowości w tym temacie. Tak więc, nawet po zmianach, których wejście w życie prognozowano na początek 2024 r., organizowanie łąk pamięci oraz rozrzucanie prochów w dowolnym miejscu pozostaną niezgodnymi z prawem procederami. Ustawa jednak nie została uchwalona.

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama