Tzw. emerytury olimpijskie to potoczne określenie świadczenia pieniężnego przyznawanego polskim sportowcom, którzy na olimpiadzie zdobyli co najmniej jeden medal, a jednocześnie spełniają inne warunki określone w przepisach. Od kilku lat nie zmienia się wysokość wypłacanych co miesiąc kwot. W 2012 r. jest to 2483,77 zł.
Wysokość tej emerytury ustala się na podstawie kwoty bazowej dla członków korpusu służby cywilnej, przy uwzględnieniu mnożnika w wysokości 1,3255. Sportowiec, któremu przyznano świadczenie, otrzymuje je w pełnej wskazanej wysokości. Nie jest to zatem klasyczna emerytura, bo nie są od niej odprowadzane zaliczki na podatek dochodowy czy składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Uprawniony były olimpijczyk musi jednak wykazać otrzymane świadczenie w rocznym zeznaniu podatkowym i odprowadzić od niego podatek.
Dawniej - nie dla wszystkich
Pewne wątpliwości co do warunków uzyskania emerytur olimpijskich wprowadzonych w 2000 r. do ustawy o kulturze fizycznej miał rzecznik praw obywatelskich. Dopatrywał się niekonstytucyjności przepisów, gdyż pomijały one sportowców niepełnosprawnych, zdobywców medali na igrzyskach paraolimpijskich. W listopadzie 2001 r. RPO zaskarżył regulację do Trybunału Konstytucyjnego. W postępowaniu przed TK wskazywał, że niepełnosprawni olimpijczycy także reprezentują Polskę na igrzyskach i zdobywają medale. Ponadto ich wkład pracy i wysiłek poniesiony w przygotowanie do zawodów niejednokrotnie przewyższa pracę i wysiłek sportowców w pełni sprawnych.
TK nie podzielił jednak tych wątpliwości i nie uznał niekonstytucyjności przepisu. W uzasadnieniu stwierdził, że nie można dopatrzyć się istnienia arbitralności we wprowadzeniu przepisów o możliwości przyznawania świadczeń pieniężnych. Argumentował to m.in. socjalnym charakterem świadczenia olimpijskiego, wskazując na to, że niepełnosprawni sportowcy są uprawnieni do otrzymywania świadczeń o charakterze socjalnym z wielu innych źródeł. Podkreślił także, że wysiłek wkładany w osiągnięcie sukcesu nie jest warunkiem otrzymania świadczenia, dlatego takie porównanie sportowców pełnosprawnych i niepełnosprawnych je bezprzedmiotowe.
Wejście w życie ustawy z - 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym (DzU nr 155, poz. 1298 ze zm.) uchyliło przepis z ustawy z 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej, który wprowadził do polskiego systemu prawnego możliwość wypłacania świadczeń pieniężnych byłym olimpijczykom. Niemal identyczna regulacja znalazła się w art. 38 ustawy o sporcie kwalifikowanym.
