Oficjalnie poprawka do art. 55 ustawy emerytalnej ma wyeliminować patologię w postaci nierównego traktowania emerytów. W praktyce chodzi o to, by starsze osoby pobierające już pieniądze z ZUS zostały pozbawione możliwości bardzo korzystnego przeliczenia ich świadczenia.
Ze starego do nowego
Chodzi o wszystkich wcześniejszych emerytów, urodzonych przed 1949 r., którzy pobierają świadczenia liczone na starych zasadach, czyli na podstawie okresów składkowych i nieskładkowych oraz kwoty bazowej. Dzięki art. 55 ustawy emerytalnej i korzystnym orzeczeniom Sądu Najwyższego (np. uchwale z 4 lipca 2013 r., sygn. II UZP 4/13), po wypracowaniu prawa do świadczenia ze starego systemu mają możliwość złożenia wniosku o przyznanie emerytury liczonej na nowych zasadach, pod warunkiem że kontynuowali pracę. SN w wyroku z 19 marca 2014 r. (sygn. I UK 345/13), stwierdził, że takie przeliczenie jest możliwe także dla osób, które przeszły na wcześniejszą emeryturę i pobierały to świadczenie, jednocześnie pracując.
Świadczenie z nowego systemu może być dla nich korzystniejsze, gdyż jest obliczane na innych zasadach. Jak pokazują sprawy rozpatrywane przez SN, różnica może wynieść np. 900 zł. Nie ma tu znaczenia staż ubezpieczeniowy, jedynie stan konta w ZUS, który jest dzielony przez wskaźnik dalszego trwania życia. Przykładowo dla osoby w wieku 65 lat (bez względu na płeć), wynosi on 213,3. Jeśli w trakcie kariery zawodowej zebrała np. 500 tys. zł składek, to jej nowa emerytura brutto wyniesie 2344 zł miesięcznie.
Na korzyść osób urodzonych przed 1949 r. działa także to, że na razie ZUS nie ma prawa przed obliczeniem nowej emerytury potrącać im ze stanu konta dotychczas wypłaconych świadczeń.
Niekorzystne potrącenie
Uszczelnianie nowego systemu emerytalnego zaczęło się już w 2012 r. ZUS, na podstawie obowiązującego od 1 stycznia 2013 r. art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, już ma możliwość potrącania wypłaconych dotychczas wcześniejszych emerytur. Umiejscowienie przepisu w ustawie wskazuje, że dotyczy tylko emerytów urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Starsi zostaną nim objęci dopiero po nowelizacji.
