Komu przysługuje renta z ZUS? Lista chorób, które uprawniają do świadczenia

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom, które ze względu na stan zdrowia nie są w stanie dalej pracować. Do otrzymania renty z ZUS może kwalifikować wiele różnych chorób. W zależności od stopnia ich zaawansowania o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy decydują orzecznicy ZUS.

Publikacja: 16.06.2025 13:57

Jakie choroby uprawniają do renty z ZUS? Lista jest długa

Jakie choroby uprawniają do renty z ZUS? Lista jest długa

Foto: Robert - stock.adobe.com

Od 1 marca 2025 roku renta z tytułu niezdolności do pracy jest wyższa. Po waloryzacji wzrosły kwoty rent przyznawanych zarówno osobom całkowicie, jak i częściowo niezdolnym do pracy. 

Kto jest uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy? ZUS przyzna ją w określonych przypadkach 

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest jednym ze świadczeń wypłacanych przez ZUS. Przysługuje ona osobom, które nie są w stanie pracować ze względu na swój stan zdrowia. Przyznawana jest m.in. z tytułu niezdolności do pracy z powodu ogólnego stanu zdrowia lub w związku z wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową. Rentę może otrzymać osoba, która zostanie uznana przez ZUS za:

  • całkowicie niezdolną do pracy – utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy
  • częściowo niezdolną do pracy - w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji

Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, chyba że nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.

Osoby, które są niezdolne do pracy w dotychczasowym zawodzie, mogą również otrzymać orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego. Przysługuje im wtedy renta szkoleniowa, przyznawana na okres 6 miesięcy, który może zostać wydłużony na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, nie dłużej niż o 30 miesięcy.

Czytaj więcej

Duże zmiany w wypłatach 800 plus w czerwcu. Od lipca nowy termin

Jakie warunki należy spełnić, by otrzymać rentę z ZUS?

Rentę z tytułu niezdolności do pracy mogą otrzymać osoby, które posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy. Wynoszą one:

  • 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat
  • 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat
  • 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat
  • 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat
  • 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat

W przypadku osoby, u której niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, wymagany okres składkowy i nieskładkowy powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, chyba że udowodni ona okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety lub 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolna do pracy.

Okres składkowy i nieskładkowy nie jest wymagany, jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Czytaj więcej

Zmiany w terminach wypłat emerytur w czerwcu 2025. Nowy harmonogram

Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy?

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od przyczyny i stopnia niezdolności do pracy. Od 1 marca 2025 roku kwoty świadczeń wynoszą:

  • renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – 1878,91 zł
  • renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 1409,18 zł
  • renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 2254,69 z
  • renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 1691,02 zł

Renta szkoleniowa wynosi obecnie 75 proc. podstawy wymiaru renty i nie mniej niż najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Jakie choroby uprawniają do renty z ZUS?

O przyznaniu renty z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy decydują orzecznicy ZUS. Zależy to od rodzaju choroby lub stopnia jej zaawansowania. Wśród chorób, które najczęściej są podstawą do otrzymania renty, są:

  • choroby układu krążenia, takie jak niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze
  • choroby układu nerwowego – np. stany po udarze, epilepsja, choroby demencyjne, choroba Parkinsona
  • choroby układu oddechowego, np. przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma
  • choroby nowotworowe - nowotwory złośliwe różnych narządów
  • zaburzenia psychiczne, takie jak schizofrenia, depresja
  • choroby układu kostno-stawowego i mięśniowego oraz przewlekłe choroby układu ruchu np. choroby zwyrodnieniowe stawów lub urazy kręgosłupa
  • choroby zakaźne i pasożytnicze i ich powikłania
  • choroby oka np. zaćma
  • choroby układu pokarmowego
  • choroby metaboliczne i endokrynologiczne np. cukrzyca w zaawansowanym stadium

Czytaj więcej

Kto płaci za pobyt w DPS? Duże zmiany w kluczowym kryterium w 2025 roku

Do chorób zawodowych, które najczęściej są przyczyną niezdolności do pracy, należą:

  • pylica płuc
  • choroby zakaźne
  • uszkodzenie głosu
  • ubytek słuchu
  • choroby obwodowego układu nerwowego
  • przewlekłe choroby układu ruchu
  • choroby skóry
  • nowotwory złośliwe

Jak ubiegać się o rentę z ZUS?

Aby ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, należy złożyć w ZUS:

  • wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy ERN
  • pozostałe dokumenty wymagane w zależności od przyczyny niezdolności do pracy wyszczególnione są na stronie ZUS. Są to m.in. zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 lub karta wypadku - jeśli niezdolność powstała w drodze do pracy.

Dokumenty można złożyć:

  • osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce ZUS
  • za pośrednictwem poczty
  • w formie dokumentu elektronicznego przez platformę PUE ZUS

Od 1 marca 2025 roku renta z tytułu niezdolności do pracy jest wyższa. Po waloryzacji wzrosły kwoty rent przyznawanych zarówno osobom całkowicie, jak i częściowo niezdolnym do pracy. 

Kto jest uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy? ZUS przyzna ją w określonych przypadkach 

Pozostało jeszcze 95% artykułu
Prawo rodzinne
Nie trzeba mieć zgody drugiego małżonka na swoje wydatki
Prawo drogowe
Nowy znak drogowy i zmiany w oznakowaniu przejść dla pieszych. Co muszą wiedzieć kierowcy?
Prawo rodzinne
Postępowiec czy „pantoflarz”? Mąż z nazwiskiem żony poza statystyką
Praca, Emerytury i renty
Duże zmiany w wypłatach 800 plus w czerwcu. Od lipca nowy termin
Materiał Promocyjny
Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite
Praca, Emerytury i renty
Ranking najbardziej poważanych zawodów. Adwokat i sędzia zaliczyli spadek